“ ဖႜဳံလိက္ထူ႔လီ ”ေခၚေပေရးေရွးေဟာင္းကရင္စာေပသမုိင္း...

“ဖႜဳံလိက္ထူ႕လီ ”ေခၚ ေပေရးကရင္စာေပတစ္မ်ဳိးကုိ အေရွ့ဘက္ ပုိးကရင္မ်ားက မိမိတုိ႔အမ်ဳိးသားအသံထြက္ၿဖင့္ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္းေၿမာက္မ်ားစြာကပင္ ေရးသား ဖတ္ရွဳခဲ့ေၾကာင္း အဆုိရွိၾက၏။ ယခုလက္ေတြ႕ၿမင္နုိင္ေသာ ေပစာမ်ားအရ ေလ့လာ ၾကည့္မယ ္ဆုိလွ်င္ အထက္ပါႏွစ္ေပါင္းေၿမာက္မ်ားစြာကပင္ ေရးသားဖတ္ရွဳလာခဲ့ေၾကာင္း ဆုိသည့္စကားသည္ ယုတၱိကင္းခဲ့ေသာစကားဟု ဆုိရန္ခဲ့ယဥ္သည္ကုိ ေတြ႔နုိင္ မည္ၿဖစ္ သည္။ ယခုအခါ ေတြ႕ၿမင္နုိင္ေသာ ေပေရးကရင္စာေပ(၎ကုိ အခ်ဳိ႕က လိက္ရုက္လး(သိ႔ုမဟုတ္)လိက္ဓ၀္ၟထူ႔လည္းေခၚသည္) တြင္ ေရးသားထားသည္။ ေရးဟန္မ်ားမွာ မ်ားေသာအားၿဖင့္ ကဗ်ာလကၤာၿဖင့္ စီကုံးေရးသားေသာ လကၤာစာတန္းရွည္ၾကီး မ်ားခ်ည္း လုိပင္ေတြ႔ႏုိင္မည္ၿဖစ္သည္။ အေရးအသားမ်ားမွာ အဆင့္အတန္းအားၿဖင့္ အေတာ္ ပင္ၿမင့္ မားလွသည္ကုိေတြ႔နုိင္သည္။ ေရးသားသည့္အေၾကာင္းအရာမ်ားမွွာလည္းစုံလင္လွသည္။ ေလာကီေရးရာ ေလာကုတၱေရးရာမ်ားကုိ အေၿခခံၿပီး ေရးသားထား ခ်က္မ်ားၿဖင ့္ၿပည့္ႏွက္ လွ်က္ရွိေပသည္။ ယင္းေပေရး ဖႜဳံလိက္ထူ႔လီ႗႗စာေပကုိေလ့လာစီစစ္မည္ဆုိလွ်င္ အရာ အားၿဖင့္က်ယ္၀န္၍ ေဝါဟာရအသုံးအႏွဳန္းေရာ အမ်ဳိးသားတစ္ရပ္၏ ယဥ္ေက်းမွ ဳဓေလ့ ထုံးစံမ်ားကုိ ေဖၚထုတ္ေရးသားခ်က္မ်ားပါ ၾကြယ္ဝစြာ ေရးသားမွတ္သားလွ်က္ရွိေသာ စာေပတစ္ရပ္ၿဖစ္ေၾကာင္းေတြ႔ၿမင္နုိင္မည္ၿဖစ္သည္။

တကယ္ဆုိ၍ စာေပဆုိသည္မွာ အမ်ဳိးသားတစ္ရပ္၏ ယဥ္ေက်းမွဳက ုိထိ္န္းသိမ္း ရာတြင္ အဓိကအေရးပါလွေသာ အကြပ္အကတစ္ခုၿဖစ္ေပသည္။ စာေပ အေရးအသား ၾကြယ္ဝမွဳႏွင့္ ေလးႏွက္မွွွွွွွွွွွွွွွဳသည္ အမ်ဳိးသားတစ္ရပ္၏ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႔မွဳကုိ ညြန္ၿပေသာ မီးရွ ဴးတစ္ေဆာင္ပင္ၿဖစ္သည္။ ဆုိလုိသည္မွာ အေရးအသားအားၿဖင့္ ေလးနက္မွဳမရွိ ၾကြယ္ဝမွဳ မၿပည့္စုံေသာစာေပသည္ အမ်ဳိးသားတစ္ခုကုိ ယဥ္ေက်းေစသည့္ အဆင့္ အတန္း ၿမင့္မားေစသည့္အၿဖစ္သုိ႔မညွႊန္ၿပ မပုိ႔ေဆာင္ႏုိင္ေပ။ (ညႊန္ၿပပုိ႔ေဆာင္ေပးနုိင္မည္ မဟုတ္ေပ) တစ္ဖန္စာေပး၏ အေလးအနက္ ၾကြယ္ဝမွဳ စသည္မ်ားကုိ တုိင္းတာေလ့ လာ တတ္္ေသာ ကမၻာ႔စာေပပညာရွင္ၾကီးမ်ား၏ အလယ္တြင္မ်က္ႏွာပန္းလွႏုိင္မည္မဟုတ္ေပ။
လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးမွာ မိမိတုိ႔အသုံးၿပဳ ဖတ္ရွဴ႕ေရးသားသည့္ စာေပသည္ ၾကြယ္ဝမွဳ ေလးနက္မွွဳ ရွိမွသာလွ်င္ အၿခားေသာ အဆင့္အတန္းၿမင့္ၿပီး ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႔ၿပီးၿဖစ္ေသာ သူတုိ႔၏ အလယ္တြင္ မ်က္ႏွာမငယ္ၿဖစ္နုိင္မည္သာၿဖစ္သည္။ အထက္ဆုိခဲ့ေသာ “ဖႜဳံလိက္ထူ႔လီ”ေခၚ ေပေရးကရင္စာေပကုိ ကမၻာ့စာေပ အဆင့္အတန္မွီသည့္ စာေပတုိင္း တာမွဳ မ်ဳိးၿဖင့္ ဖိတ္ေခၚ နုိင္စြမ္ရွိမည္ မဟုတ္ေသာ္လည္း ေအာက္ပါ အခ်က္အလက္မ်ား အေပၚ မူတည္ၿပီေလ့လာၾကည့္ပါက အေတာ္ပင္ၾကြယ္၀ၿပီး အဆင့္အတန္းအားၿဖင့္ မနိမ့္က်လွေသာ စာေပတစ္ခုၿဖစ္ေၾကာင္းရိပ္မိနုိင္မည္ၿဖစ္သည္ဟု ထင္မိေပသည္။
“ဖႜဳံလိက္ထူ႔လီ” ေလ့လာာရာတြင္--

ဆက္ဖတ္ရန္...

၁။ ဗ်ည္း၊ သရ၊ သဒၵါနည္းစသည္တုိ႔၏ ၿပည့္စုံမွဳ ၾကြယ္၀မွဳရွိ မရွိ၊
၂။ ၎စာေပ၏ အေရးအသား က်ယ္ၿပန္႔ၾကြယ္ဝမွဳ ရွိ မရွိ၊
၃။ ၎စာေပၿဖင့္ လူမူေရး စီးပါြးေရး ဘာသာေရး စသည္ၿဖင့္ ေရးသားထားခဲ့မွဳ ရွိ မရွိ၊
၄။ အမ်ဳိးသား၏ ယဥ္ေက်းမွဳ ဓေလ့ထုံးစံစသည္မ်ားကုိ ထိန္းသိမ္ကြပ္ကဲ ႏုိင္စြမ္းရွိသည့္ စာေပဟုတ္ မဟုတ္၊
၅။ အဆင့္အတန္းၿမင့္မားေသာ အၿခားစာေပတုိ႔၏ ေရးထုံးအသံထြက္နည္း ေရးဟန္စသည္မ်ားႏွင့္ ယွဥ္နုိင္ မယွဥ္နုိင္၊
၆။ ၎စာေပကုိ ေရးသားအသုံးၿပဳလာခဲ့ၾကသည့္ ကာလတုိ႔ကုိ အက်ဥ္းအားၿဖင့္ ေလ့လာၾကည့္ၿမင္ဆုိလွ်င္
(၁)အရ ဗ်ည္းသရမ်ား စုံလင္မွဳ ရွိ မရွိကုိ ေရွးဦးစြာ စီစစ္ၾကည့္ရန္လုိေပသည္။

ကရင္အမ်ဳိးသားအသံထြက္ၿဖင့္ ေရးသားရာတြင္၎တုိ႔၏ေၿပာဆုိရေသာ ေဝၚဟာရအလုိက္ၿပည့္စုံေသာအသံထြက္ ရွိရမည္ၿဖစ္သည့္အားေလ်ာ္စြာ “ဖႜဳံလိက္ထူ႔လီ”တြင္ ေရးသားထားေသာ ဗ်ည္းသရမ်ား လုံေလာက္စြာရွိေနသည္ကုိ ေတြ႕ရမည္ၿဖစ္သည္။ ၎တုိ႔ယူငင္သုံးစြဲထားသည့္ ဗ်ည္အေရအတြက္အားၿဖင ့္(၃၆) လုံးရွိၿပီး သရအားၿဖင့္(၁၄)ရွိေပသည္။ သရ(၁၄) ယူငင္ေရးသားထားသည္မွာ လုိအပ္သလုိယူငင္ေရးသားရသည္ၿဖစ္၍ မ်ားစြာေစာဒကတက္ဖြယ္ ဆုိဖြယ္ရာ မရွိေသာ္ လည္း ဗ်ည္းလို(၃၆)လုံးမွ် ယူငင္သုံးစြဲထားၿခင္းေၾကာင့္ အခ်ဳိ႕ေသာဗ်ည္းမ်ားမွာ လုိအပ္သည္ထက္ပုိမို ယူငင္သုံးစြဲထားသည္ဟု ယူဆဖြယ္ရာရွိေနသည္ ကုိေတြ႔ရမည္္ၿဖစ္ ေပသည္။ သုိ႔ေသာ ေပစာအေရးအသားမ်ားတြင္ စိစစ္ေလ့လာၾကည့္ေသာအခါ ေရွးလူၾကီး သူမတုိ႔ ေရးသားလာခဲ့ေသာ စာေပမ်ားတြင္ ယခု ေတြ႔ၿမင္ရေသာဗ်ည္း(၃၆)လုံးကုိ သူ႔ေနရာႏွင့္သူအံဝင္ခြင္က်ၿဖစ္ေအာင္ သုံးႏွဳန္းေရးသားထားသည္ကုိေတြ႔ရေပသည္။
စင္စစ္ဗ်ည္(၃၆)လုံးတြင္ သူ႔အသံထြက္ႏွင့္သူ ၿခားႏွားစြာရွိၾကေပသည္။ အသံထြက္ၿခင္း မတူညီၾကေပ၊ အသံထြက္မတူညီၾကသည့္အေလွ်ာက္ ေရးသားရာတြင္ သူ႔ေနရာႏွင့္သူ အံကုိက္ေအာင္ ေနရာတက် သုံးႏွဳန္းေရးသားထားသည္မွသာလွ်င္ ဆုိလုိသည့္ အဓိပၸါယ္သုိ႔ သက္ေရာက္နုိင္မည့္ စကားလုံးေပၚထြက္ လာနုိင္မည္ၿဖစ္သည္။ သာမာန္ကာလွ်ံကာ အသံထြက္ရာတြင္စည္းစနစ္မက်ေတာ့ဘဲ ဆုိလို္ရင္းအဓိပၸါယ္လည္း လြဲေခ်ာ္တတ္ေပသည္။ ဤသည္မ်ားမွာ အဆင့္အတန္းၿမင့္မားေသာစာေပမ်ား၏ ေရးထုံးအစဥ္အလာ တစ္ရပ္ၿဖစ္ေပသည္။ “ဖႜဳံလိက္ထူ႔လီ”ေခၚ ေပေရးစာေပတြင္ဤ အ စဥ္အလာမ်ားကုိ လိုက္နာေသာအားၿဖင့္ ၿပည့္စုံၾကြယ္ဝေသာဗ်ည္းမ်ားကုိ အၿပည့္အဝ သုံးစြဲေရးသားလာခဲ့သည္ကုိ ေတြ႔ၿမင္ရမည္ၿဖစ္၏။
လူမ်ဳိး်တစ္မ်ဳိး၏ သုံးစြဲေရးသားလာၾကေသာစာေပသည္ ၎၏ ဆင္းသက္ေပ္ါက္ ဖြားလာခဲ့ရာ မူလစာေပ၏ အေၿခခုိင္မူ၊ ေရွးက်မူ၊ ခံၿငားမူ၊ အဆင့္အတန္းၿမင့္မားမူ စသည္မ်ားေပၚ အားထားသမွူၿပဳၿပီး ဂုဏ္ယူတတ္ၾကစၿမဲ ဓမၼတာပင္ၿဖစ္ေပသည္။ ယခုေသာ္ မြန္၊ ၿမန္မာ စေေသာ စာေပမ်ားသည္ေရွးက ၿဗဟၼီ၊ ကုသန၊ ကဒမၸ စေသာေက်ာ္ၾကားသည့္ ေရွးေဟာင္းစာေပမ်ားမွ ဆင္းသက္လာေၾကာင့္ ဂုဏ္ယူတတ္ၾကသကဲ့သုိ႔ ၿဖစ္ေလသည္။ “ဖႜဳံလိက္ထူ႔လီ” ကရင္စာေပကုိလည္း တကယ္အရင္းအၿမစ္ ၎၏ ဗ်ဳပၸတ္ကုိစီစစ္ၾကည့္ေသာအခါအထက္ဆုိခဲ့ေသာ ၿဗဟၼီ စသည့္စာေပမ်ားမွ ဆင္းသက္ခဲ့ေသာ စာေပၿဖစ္ေၾကာင္း ၿငင္းႏုိင္စရာအ ေၾကာင္းမရွိေပ ၎၏ ဆင္းသက္လာရာ မူလေရေသာက္ၿမစ္သည္ စင္စစ္ဆုိ ခန္႔ၿငားၿပီး အေၿခခံသည္ သာၿဖစ္ေၾကာင္း ေတြၿမင္ရေပသည္။ “သဒၵါနည္းအရ” “ဖႜဳံလိက္ထူ႔လီ” စာေပေလ့လာ လွ်င္လည္း ေရးထုံးသဒၵါနည္းကုိ တစ္က်မ္းတစ္ဖြဲ႔အေနၿဖင့္ ေရးသားထားခဲ့ေသာ သဒၵါက်မ္းရွိသည္ဟု မေတြ႔ရေသးေသာ္လည္း မကယ္တမ္း စာေပမ်ားတြင္ရွိအပ္သည့္ သဒၵါ စစ္တန္းၿဖင့္ ေလ့လာစီစစ္မည္ဆုိလွ်င္ စည္းစနစ္က်ေသာ သဒၵါနည္းမ်ားၿဖင့္ အေတာ္ပင္ၿပည့္စုံစြာႏွင့္ ၿပီးၿဖစ္သည္ကုိ ေတြ႔ရေပမည္။ “ဤေနရာတြင္ သဒၵါနည္းဆုိသည့္ အဓိပါၸယ္ကုိ အက်ယ္ရွင္းရန္လိုမည္မထင္၍ ဤကဲသုိ႔ အရိပ္အၿမြက္မွ်သာ ေရးသားရၿခင္းၿဖစ္သည္။
နပါတ္(၂) အရ အေရးအသား က်ယ္ၿပန္႔ၾကြယ္ဝမွု ရွိမရွိဆိုသည့္ အခ်က္ႏွင့္ပတ္ သက္ၿပီး ေလ့လာၾကည့္လွ်င္ ပထမဦးစြာ ေရးထုံးေရးဟန္၏ ၾကြယ္ဝမွဳကုိ ေလ့လာရ ေပမည္။ ေေရးထုံးေရးဟန္အရ အထက္ကဆုိခဲ့သည့္အတုိင္း သဒၵါနည္းအရေရာ ကဗ်ာ၊ လကၤာ၊ စကားေၿပ၊ အေရးအသားမ်ားပါ ေတာ္ေတာ္ပင္ ၿပည့္စုံၾကြယ္ဝစြာ ေရးသားခဲ့ ၾကသည္ကုိ ေတြ႔ရမည္ၿဖစ္၏။ သိရိွသမွ် လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း(၃၀၀)ခန္႔က ေရးသားသည့္ ေပစာ မ်ားတြင္ ကဗ်ာအေရးအသား ဆန္ေသာၿပဇာတ္ “လိက္ဏဲဍံင္” မ်ားကုိပင ္ရသ ေၿမာက္ မ် ြာ စြာေရးသားဖတ္ရွဴ႕လာခဲ့ေၾကာင္းကုိ သိရွိရေပသည္။ “သုိ႔ေသာ္ ထုိစာေပ မ်ားမွာ ေလာကဓံ၏ လွဳိင္းခ်က္ေၾကာင့္ ေပ်ာက္ပ်က္ဆုံးပါးရေၿခၿပီး ၎စာေပမ်ားကုိ ဖတ္ရွဴ႕လိုက္ရေသာသူမ်ား အသက္ရွင္ေနေသးသည္ ၿဖစ္၍သာ ထုိအေၾကာင္းကုိ သိရွိခြင့္ရေတာ့သည္။ ယခုအခါ ဘားအံၿမဳိ႕တြင္ ၎ေပမူ “စဝ္ထၞဴလာ” စေသာ ကရင္ ေရွးေဟာင္းပုံၿပင္ စသည္မ်ားကုိ ဖတ္ရွဴ႕လုိက္ရေသာ အဖုိးအုိမ်ားရွိပါေသးသည္။
အၿခားေသာ နီတိက်မ္းမ်ား ပုံၿပင္မ်ား ဓေလ့ထုံးစံမ်ား၊ စိတ္ပညာက်မ္းမ်ား၊ ကမၻာဦး အေၾကာင္းမ်ားကုိ ေရးသားထားသည့္က်မ္းမ်ား လူၿဖစ္စဥ္သမိုင္းက်မ္းမ်ား ရာဇဝင္က႑မ်ား ဆုံးမစကားမ်ား စသည္တုိ႔ကုိ တခမ္းတနား ေရးသားထားသည့္ ေပမူက်မ္းစာမ်ား ေၿမာက္မ်ားစြာရွိေနသည္ကုိ ေတြ႔ရေသာအားၿဖင့္ ၎“ဖႜဳံွလိက္ထူ႔လီ”၏ အေရးအသားအေတြးအေခၚေရးဟန္ ေလးနက္ၾကြယ္ဝမွဳမ်ားမွာ အေတာ္အဆင့္ အတန္းၿမင့္မားေၾကာင္း ေလ့လာသူတုိင္းပင္ တအံံ့တၾသၿဖစ္သြားၾကေပသည္။ (အထူးသၿဖင့္) “ပရပုိဒ္” ၿဖင့္ေရးသားေသာ အေတာ္ေရွးက်ၿပီး အေထာက ္အထားခုိင္လုံ သည့္ ေရွးေဗဒင္က်မ္းမ်ားကုိပင္ ေရးသားထားခ်က္ရွိသည္ကုိ ေတြ႔ၿမင္ရေသာအခါ ၎ “ဖႜဳံလိက္ထူ႔လီ”၏ အဆင့္အတန္းကုိ အထင္မေသးၾကေတာ့ေပ။ အၿခားေသာ ဘာသာေရး သက္ဆုိင္ရာက်မ္းစာမ်ားကုိမူ ယခုလက္ရွိ ေတြ႔ၿမင္ရေသာ ေပမူမ်ားအရ က်မ္းစာေပ မေပါင္း(၁၅၀)မွ် ေရးသားထားခ်က္ရွိၿပီးၿဖစ္ေၾကာင္း သိရိွရေပသည္။ ဤသည္မ်ားမွာ ယခုအခါ ေတြ႔ၿမင္နုိင္သည့္ေပစာမ်ားပင္ၿဖစ္သည္။ ေပ်ာက္ဆုံးသြားေသာေပမူေပါင္း မည္မွ်ရွိၿပီး ေခ်ာင္ၾကဳိေခ်ာင္ၾကားတြင္သိမ္းဆည္း ထားသည့္ေပမူေပါင္း မည္မွ်ရွိေသး သည္ကုိမူ သိရွွိဟန္ခဲယဥ္ေနေပးေသးသည္။
နံပါတ္(၃) အရ စီစစ္ၾကည့္လွ်င္ အထက္ပါေရးသားထားေသာ က်မ္းစာမ်ားကုိ ေလ့လာၾကည့္ေသာအားၿဖင့္ သိသာေလာက္ေပၿပီ၊ ေခတ္မွီေရးသားထားမွဳေပမ ူက်မ္းစာ မ်ား နည္းပါးေနသည္တုိင္ေအာင္ တၿဖည္းၿဖည္းႏွင့္ လူမူေရး၊ စီးပြားေရးစေသာ ေခတ္ႏွင ့္ရင္ေဘာင္တန္းႏုိင္မည့္ အေရးအသားသုိ႔ေရာက္ေအာင္ဆြဲေဆာင္လာလွ်က္ရွိေနၾကေပၿပီ။
နံပါတ္(၄) အရ ေလ့လာစီစစ္မည္္ဆုိလွ်င္ “ဖႜဳံလိက္ထူ႔လီ”ၿဖင့္ အမ်ဳိးသား၏ ယဥ္ေက်းမွဳဓေလ့ထုံးစံ စသည္မ်ားကုိ ထိန္းသိမ္းကြက္ကဲႏုိင္မည့္ စာေပဟုတ္မဟုတ္ ဆုိသည့္ အခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး စီစစ္စရာမ်ားစြာပင္ ရွိေနေပသည္။ ယဥ္ေက်းမွူဆ ုိသည္ မွာ အရာက်ယ္ဝန္းလွေပသည္။ ထုိ႔အတူ ယင္းယဥေက်းမွူမ်ားကုိ ကြတ္ကဲ ထိ္န္းသိမ္းမည္ စာေပကုိ စီစစ္ရန္မွာလည္း အရာက်ယ္လွမည္ၿဖစ္သည္။ ေနာက္ဆုံးတြင္ “ဖႜဳံလိက္ထူ႔လီ” ၿဖင့္ ကရင္အမ်ဳိးသားတုိ႔၏ဂုဏ္ကုိ ေဆာင္ႏုိင္ေသာ ယဥ္ေက်းမွဳ၊ ထိန္းသိမ္း ကြတ္ကဲႏုိင္ မည့္စာေပ ၿဖစ္ႏုိင္မႏုိင္ကုိ သိရွိရန္မွာ ကုိယ္တုိင္ကုိယ္က် ယင္းစာေပကုိေလ့လာၿပီး တတ္ေၿမာက္ကြ်မ္းက်င္ လာေသာအခါတြင္မွ ဆုံးၿဖတ္သတ္မွတ္ႏုိင္မည္ ၿဖစ္သည္ဟု ထင္မိေပသည္။
(အခ်ိုဳ႕က၎စာေပသည္ မြန္စာေပႏွင့္တူသည္၊ ၿမန္မာႏွင့္မကြဲမၿပားဟုဆုိၿပီး အထင္မၾကီးၾကေခ်း။ သုိ႔ေသာ္ တကယ့္ပင္ မြန္စာႏွင့္တူသေလာ၊ အသြင္ဟန္တူရုံၿဖင့္ အထင္ေသးစရာဟုဆုိလွ်င္ အဂၤလိပ္စာႏွင့္ အသြင္တူေသာ ဂ်ာမာန္စာကုိ အထင ္ၾကီး စရာမရွိေတာ့ေခ်။ တရုတ္စာႏွင့္တူေသာ ဂ်ုပန္စာကုိ အထင္ေသးစရာ ပင္ၿဖစ္ေတာ့သည္ သာ) စင္စစ္ ဂ်ာမာန္စာသည္ အဂၤလိပ္စာ၏ ဩစာခံမဟုတ္သလုိ ဂ်ပန္စာသည္လည္း တရုတ္စာ၏ လက္ေအာက္ခံမဟုတ္ပါေပ။ အၿခားေသာ အသြင္တူၿပီး အရည္ အခ်င္းၿခား နားေသာ စာေပေၿမာက္မ်ားစြာရွိသကဲသုိ႔တည္း)
နံပါတ္(၅)အရ အဆင့္အတန္းၿမင့္မားေသာ အၿခားေသာစာေပတုိ႔ႏွင့္ ယွဥ္ႏုိင္၊ မယွဥ္ႏုိင္ကုိမူ အထူးစီစစ္ရန္ လုိအပ္ေသာ္လည္း ဤေနရာတြင္ အလြန္က်ယ္ဝန္း သြား မည္ၿဖစ္၍ အရိပ္အၿမြက္ေလာက္သာ ေလ့လာစီစစ္သင့္ေပသည္။ အၿခားေသာ အဆင့္ အတန္းၿမင့္မားၿပီး က်ယ္ဝန္းၾကြယ္ဝလွသည့္စာေပမ်ားကုိ ၾကည့္လွ်င္ ေရးသားသည့္ဟန္၊ ေရးသားသည့္အမူအရာမ်ားႏွင့္ ေရးထုံးတုိ႔အလုိက္စာေရးသားသူကုိ ဥာဏ္ကြန္႔ၿမဴးလွ်င္ ကြန္႔ၿမဴးသေလာက္ စာေပမ်ားမွာလည္း အဆင့္အတန္းၿမင့္ မားလာေတာ့သည္ သာၿဖစ္ သည္။ “ဖႜဳံလိက္ထူ႔လိ” တြင္လည္း ေရးသားေသာအေၾကာင္းအရာႏွင့္ ေရးသားၾက သည့္ ဟန့္တုိ႔မွာ တကယ္ပင္ေလ့လာလွ်င္ ေလ့လာသေလာက္ အဆင့္အတန္းမနိမ့္ေသာ စာေပၿဖစ္ေၾကာင္းသိလာရမည္ၿဖစ္ေပသည္။ ေရးထုံးသဒၵါနည္းမ်ားမွာ အသံအေနအထား သဒၵါနည္းစသည္တုိ႕ကုိအထူးဂရုစုိက္ၿပီး သူ႔ေရးထုံးႏွင့္သူ၊ ခြဲၿခားေရးသား တတ္ၿခင္း ေၾကာင့္ အခ်ဳိ႕ေနရာမ်ားမွာ ရုတ္တရက္အားၿဖင့္ ေရးထုံးရွဳတ္ေထြးသြားသကဲသုိ႔ ထင္ရ ေသ ာ္လည္း စင္စစ္ သူ႔အသံထြက္ႏွင့္သူ၊ သူ႔ေရးထုံးႏွင့္သူ၊ ခြဲၿခားလုိ၍သာ ၿခားနားေသာ ေရးထုံး(ဝ) အသံထြက ္ တူသေယာင္ႏွင့္ ေရးထုံးမတူသည့္ ေရးနည္းမ်ားကုိ အသုံးၿပဳ ထားေၾကာင္းေတြ႔ရမည္ၿဖစ္ေလသည္။
ဥပမာအားၿဖင့္--ေထာဟ္-ငွက္
ေထာဝ္- ဝက္
ေထာတ္- ၿခံစည္းရုိး--ဤကဲသုိ႔ အသံတူမေယာင္ႏွင့္ ေရးထုံးကြဲၿပီး အဓိပါၸယ္ၿခားနားေသာ ေရးထုံးေပါင္းေၿမာက္မ်ားစြာကုိေတြ႔ရမည္ၿဖစ္ေပသည္။ စင္စစ္ဤကဲသုိ႔ ခြဲၿခားေရးသားသည့္အသြင္ထုံးတမ္းမွာ စာလုံးေပါင္းရွဳတ္ ေထြးမ်ားၿပ ား ခ်က္မွ်သာၿဖစ္သည္ဟု ထင္မွားစရာရွိေသာ္လည္း ေသခ်ာစြာေလ့လာၾ့ကည့္ေသာအခါ အေရးအသားစာလုံးေပါင္း ၾကြယ္ဝမူႏွင့္ အသံေနအသံထား (အသံထြက္)တုိ႔ကုိ ဂရုစုိက္ ေၾကာင္းေတြ႔ရွိရမည္ၿဖစ္သည္။ ထု္ိ႔ေၾကာင့္ ဤမွ်ေလ့လာၿခင္းၿဖင့္ “ဖုဳံလိက္ထူ႔လီ”၏ ေရးထုံးေရးဟန္မ်ားမွာ အဆင့္အတန္းမနိမ့္ေၾကာင္းအၿမြက္အားၿဖင့္သိသာႏုိင္သည္။
နံပါတ္(၆) အရ စီစစ္ၾကစုိ႔။ “ဖႜဳံလိက္ထူ႔လီ” ကုိမည္သည့္ေခတ္ကာလ မည္သူသည္စတင္တည္ထြင္ေရးသာလာခဲ့သနည္း- ဆုိသည့္ေမးခြန္းမ်ဳိးကုိ သိလုိ သူ တုိင္းက ေမးၿမန္းသည္သာၿဖစ္သည္။ အခ်ဳိ႕ေသာအားၿဖင့္ စာေရးသားသည့္အသြင္ သ႑န္ကုိၾကည့္ေသာအားၿဖင့္ မြန္(သုိ႔မဟုတ္) ၿမန္မာတို႔လုိ မွွီၿငမ္းၿပီး ေရးသားေၾကာင္း လြယ္ကူစြား ဆုံးၿဖတ္ၾကမည္သာၿဖစ္သည္။ မည့္သည့္ေခတ္ကာလ မည္သူထြင္ခဲ့သနည္း ဆုိသည့္ေမးခြန္းႏွင့္ “ဖႜဳံလိက္ထူ႔လီ”ကုိေရးသားအသုံးၿပဳသူတုိ႔သည္ မၾကာမၾကာရင ္ဆုိင္ ရမည္မွာ မလြဲေပ။ ထုိအခါ သူတုိ႔သည္ အေၿဖရွာရန္ခက္ခဲသြားတတ္ၾကေတာ့သည္။ ဟုတ္ေပသည္ ဤေမးခြန္းမ်ဳိးသည္ ေၿဖဆုိရန္ လြယ္ကူေသာေမးခြန္းမ်ဳိးမဟုတ္ေပ။ အကယ္၍သာ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္းမၾကာာေသးမွီကမွ တစ္စုံတစ္ဦးက တည္ထြင ္ၿပီး ၎၏ တီထြင္ေရးသားခ်က္ကုိမွတ္တမ္းႏွင့္ေရးသားထားခဲ့မွဳရွ္ိပါက ထုိေမးခြန္းမ်ဳိးကုိ ေၿဖဆုိရန္လြယ္ကူမည္ၿဖစ္ေပသည္။ သုိ႔ေသာ္ အခ်ဳိ႕ေသာ စာေပတုိ႔မွာ ဤကဲ့သုိ႔ မွတ္သား ထားခ်က္ မရွိသည္ကတေၾကာင္း၊ ကာလအားၿဖင့္ၾကာေၿငာင္းခဲ့ၿပီးၿဖစ္၍ အစရွာရခဲ့ၿပီး တိမ္္ၿမဳမ္ေပ်ာက္ကြယ္သြားသည္ကတေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင္း အထက္ပါ ေမးခြန္းမ်ဳိးကုိ ေၿဖဆုိရခဲ့သည္သာၿဖစ္ေပသည္။ ယခုအခါ အေထာက္အထားခုိင္လုံၿပီး ေက်ာ္ၾကား လာေသာ မြန္စာေပကုိ မည္သည္ေခတ္ကာလက မည္သူတီထြင္ေရးသားလာခဲ့သည္ကုိပင္ မွန္ဆခ်က္ကလြဲၿပီး အေၿဖရွာရ ခက္ခဲဆုံးပင္ရွိေနေသးသည္။ ၎နည္းတူ ၿမန္မာစာတုိက လည္း မြန္စာေပမွတစ္ဆင့္ (သုိ႔မဟုတ္) တုိက္ရုိက္ၿဗဟၼီမွ တဆင့္ကူးေၿပာင္းေရးသားလာ ခဲ့ေၾကာင္း စသည္မ်ားၿဖင့္သာ မွန္းဆႏုိင္ၾကၿပီး မည္သူက မည္သည့္ခုႏွစ္တြင္ စတင္တီ ထြင္ေရးသားလာခဲ့သည္ ဆုိသည္ကုိ အတိအက်ေရးသားမွတ္သားလာခဲ့ၿခင္းရွိသည္ဟု မသိရေသးေပ။ “ဖႜဳံလိက္ထူ႔လီ”ကုိလည္း ဤနည္းၿဖင့္ပင္ ေၿဖဆုိရေပမည္။ သုိ႔ေသာ္ မြန္စာေပ၊ (သုိ႔မဟုတ္) ၿမန္မာစာေပတုိ႔ႏွင့္ ၿမစ္ဖ်ားခံလာရာ (သုိ႔မဟုတ္) ေရးထုံးကုိ ကြင္းဆက္မကင္းၾကဟုဆုိလွ်င္ မွားယြင္းမည္ မဟုတ္ဟု ထင္ေပသည္။ သုုိ႔ေသာ္ မည္ သည့္ေခတ္က မည္သူတုိ႔သည္ ထြင္လာခဲ့သည္ ဆုိသည့္ အေထာက္အထား ေသခ်ာ တိက်စြာ မွတ္သားလာခဲ့မွု မရွိၿခင္းေၾကာင့္ အေၿဖရွာရန္ ထုံးစံအတုိင္း ခဲယဥ္းသြားၿပန္ ေလသည္။ တုိင္းတာသိရွိႏုိင္ရန္အေၾကာင္းရွာ၍ မရေတာ့ၿပီေလာဟု ေမးၿမန္း ဘြယ္ ရွိၿပန္သည္။
အမွန္စင္စစ္ “ဖႜဳံံလိက္ထူ႔လီ” ကုိေရးသားအသုံးၿပဳခဲ့သည့္ ေခတ္ကာလကုိ (အတိအက် မဟုတ္ေသာ္လည္း) မွန္းေခ်အားၿဖင့္ မွန္းဆၾကည့္နုိင ္ရန္နည္းလမ္းမ်ား ရွိေပသည္။ ဖႜဳံလိက္ထူ႔လီ”ကုိေရးသားအသုံးၿပဳသူတုိ႔သည္ မိမ္ိတုိ႔ေရးသားသုံးစြဲသည့္ စာေပ၏အတိမ္အနက္ႏွင့္ ေခတ္ကာလ မည္မွ်ၾကာေၿငာင္းခဲ့ၿပီး စသည္တုိ႔ကုိ စီစစ္ ေလ့လာရန္ မ်က္ေၿခၿပတ္ခဲ့သည္မဟုတ္ေပ။ ရွာၾကံၾကသည္သာၿဖစ္သည္။ သူတုိ႔သည္ ေပစာမ်ားမွ ေရးသားသုံးႏွဳန္းထားသည့္္ အခ်က္အလက္မ်ားကုိၾကည့္ၿပီး မွန္းဆသည့္ နည္းၿဖင့္ အေၿဖရွာခဲ့ာကသည္။ ထုိအခါနီးစပ္ေသာ အေၿဖကုိရခဲ့ၾကည္ ေလသည္။ မည္သုိ႔နည္း အခ်ိဳ႕ေသာစာေပမ်ားမွ ေရးသားသည့္ အကၡရာ၊ ေရးသားသည့္ ဟန္၊ ေရးသားသည့္ ေဝါဟာရ၊ ေရးသားသည့္ အေၾကာင္းအရာတုိ႔သည္ အၿခားေသာ မြန္စာေပ၊ ၿမန္မာစာေပတုိ႔ႏွင့္ ႏွဳိင္းယွဥ္ၾကည့္ေသာအခါ “ဖႜဳံလိက္ထူ႔လီ”၏ ေရးသာလာခဲ့ ေသာ ေခတ္ကာလသည္ ၾကာေညာင္းၿပီးၿဖစ္ေၾကာင္းသိသာႏုိင္ေတာ့သည္။ မြန္ၿဖစ္ေစ၊ ၿမန္မာ ၿဖစ္ေစေရးသားခဲ့ေသာစာေပတုိ႔သည္ တေခတ္ႏွင့္တေခတ္မတူၾကေခ်။ ေရးဟန ္ေၿပာင္း လဲလာခဲ့သည္ကို ေတြ႔ရသည့္နည္းတူ “ဖႜဳံလိက္ထူ႔လီ”ကုိလည္း ေသခ်ာစြာစီစစ္ေသာအခါ ထုိကဲသုိ႔ေသာသေဘာကုိေတြ႔ၿမင္ရတတ္ေပသည္။ အခ်ဳိ႕ေသာေပစာမ်ာတြင္ အလြန္ေရွး က်ေသာအကၡရာႏွင့္ အေၾကာင္းအရာတုိ႔ အသုံးၿပဳေရးသားထားၾက သည္ကုိ ေတြ႔ရမည္ ္ၿဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ေၿဖးေၿဖးေခတ ္ကာ လအေလွ်ာက္ ေရးထုံးအေၾကာင္းအရာ ဆုိသည့္ ေၿပာင္းလဲလာခဲ့ၾကသည္။ အလြန္နီးကပ္လာေသာေခတ၏ အေရးအသားမ်ားသည္ ေၿပာင္းလဲလာခဲ့ၾကသည္ကုိေတြ႔ၿမင္ရမည္ၿဖစ္ေပသည္။ နီးကပ္လာၿပီၿဖစ္ေသာေခတ္ကာလ၏ အေရးအသား၊ ေရးဟန္၊ ေရးသားသည့္ အေၾကာင္း အရာတိုု႔ကုိ ၾကည့္ၿပီးႏွစ္ပရိေစၦဒအားၿဖင့္ မၾကာၿမင့္ေသးဟု ဆုံးၿဖတ္ခလွ်င္ မွန္မည္မဟုတ္ ေပ။ အဘယ္ေၾကာင္းဆုိေသာ္ “ဖႜဳံလိက္ထူ႔လီ”ၿဖင့္ႏွစ္ေပါင္းေၿမာက္မ်ားစြာက ေရးသားၾက သည့္ေရးဟန္အေၾကာင္းအရာတုိ႔ၿဖင့္ေရးသားထားခ်က္မ်ားကုိ အခ်ဳိ႔ေသာစာမူမ်ားက ေရွးလူၾကီသူမတုိ႔ အစဥ္အဆက္သီဆုိိလာၾကေသာ ပါးစပ္ရာဇဝင္သေဘာ၊ ေရွးလကၤာကား ---ဍဳံသုဝဏဟွာဟွံင္ခါ့၊ ဍဳံေဖါဟ္ဍဳံလီ႓းစာင္းဟွာ၊ မာန္ဒုင္ဍ၀္တႜာအု္မတ္၊ လံင့္ကံင္ဖႜဳံလိက္ပိဋကတ္၊ ယံင့္၀ဲါဍ၀္ဟွာဟွံင္ပႜ၀္႓း၊ ေဍထီေဍဖႜာဲေဍေဖါဟ္မာ့၊ ေလ၀္ထင္းဟွာအွ္ဍဳံဌာန္႔၀၊ ေလ၀္ထင္းေယာ၀္္ဆုိင္လိက္ရုက္လး၊ ယွာၟလီၟဆီ့ဟု္ခြြါ႔ထၞာၟ၊ ေယာ၀္ေဏ၀္ၟဖူးေဏ၀္ၟေခါ၀္ၟသုဦ႔ယြာ၊ စာင္းဟွာေဏ၀္ၟဖႜဳံလိက္မူ႔လာ၊ အးဆုိ၀္အးဆင့္မိင္လကႜာ၊ ဒဒုက္အးထ၀္႓းယွင္ဏါ၊ ဍဳံဌာန္႔၀ဖုိင္ထံင္ထင္း႓ါ၊ ပၱံင္ဍဳံဌါန္႔အွ္ထာင္သာ့၊ မာေလာဟ္ပ၀္ၟအု္ဆုိ၀္ယွာ၊ လု္လင္ထုက္ဏင္ၟဆုိ၀္ဏင္ၟတာ။ ၎၏ အဓိပၸါယ္မွာ သုဝဏ ၿမိဳ႕ေတာ္ ပ်က္စီးစဥ္အခါက ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားတုိ႔ ထြက္ေၿပးတိမ္းေရွာင္ ၾကသည့္အထဲတြင္ “မန္းဒုံး”ေခၚ ကရင္အမ်ဳိးသားအမတ္တဦးလည္းပါဝင္လာေလသည္။ သူသည္ကရင္ဘာသာၿဖင့္ေရးသားၿပန္္္ဆုိထားၿပီးၿဖစ္ေသာ ပိဋကတ္က်မ္းစာ မ်ားကုိႏွစ္ ေမ်ာလွၿပီး အခ်ီးအႏွီးပ်က္စီးေပ်ာက္ပ်က္သြားမည္ကုိစုိးရိမ္သၿဖင့္ “ဍဳံဌါန္႔ဝ”ေခၚ (ယုိးဒယားၿပည္နယ္စပ္) ေဒသသုိ႔ေၿပာင္းေရႊ႕ေနထုိင္တိမ္းေရွာင္ခဲ့ၾကသည္။ သူသည္ပိဋကတ္ေပစာ (ေပထုတ္) မ်ားကုိ လူေပါင္းေလးဆယ္(၄၀)ၿဖင့္ထမ္းေစၿပီး ၎၏တပည့္လက္သား၊ သားမယားမ်ားကုိ ေခၚေဆာင္ကာ ဆင္းရဲပင္ပန္းစြာ ထြက္ခြာေၿပာင္းေရႊ႕သြားၾကေလသည္။ သူတုိ႔သည္ဍဳံဌါန္႔ဝေဒသသုိ႔ေရာက္ရွိသြားေသာအခါ ေနထုိင္ရာ ၿမဳ႕ိရြာတည္ေထာင္ၿပီး ေနထုိင္လာခဲ့ၾကသည္။

ထိုအခ်ိန္ကစၿပီး၎တုိ႔သည္၎တုိ႔ယူေဆာင္လာခဲ့ၾကေသာပိဋကတ္က်မ္းစာမ်ားကုိ ကရင္တုိ႔ဘာသာၿဖင့္ အဆက္ဆက္သင္အံလာခဲ့ၾကပါသည္။ ထုိလကၤာ၏အဓိပၸါယ္ကုိ ၾကည့္ေသာအားၿဖင့္ “ဖႜဳံလိက္ထူ႔လီ” ကုိသထုံေခတ္တြင္လည္း မြန္စာေပတုိ႔ႏွင့္ေခတ္ၿပိဳင္ ေရးသားေနၿပီးၿဖစ္ေၾကာင္းမွန္းဆႏုိင္ေပမည္။သထုံပ်က္စီးသည္ႏွစ္မွသကၠရာဇ္(၄၁၉)ႏွစ္ ္ၿဖစ္၍ ယင္းသကၠရာဇ္မ်ားကုိ ေရွးရွဴေထာက္မည္ဆုိလွ်င္ ႏွစ္ေပါင္း(၈၀၀)ေက်ာ ္(၉၀၀) ခန္႔ ေလာက္က “ဖႜဳံလိက္ထူ႔လီ”ကုိေရးသာရာတြင္ အေတာ္က်ယ္ဝန္းစြာ ရွိေနၿပီးၿဖစ္ေလသည္။
ယင္းအေၾကာင္းကုိေရးသားမွတ္တမ္းတင္ထားသည့္ ေပစားမ်ားလည္းလြန္ခဲ့ေသာ ဒုတိယ ကမၻာစစ္တြင္ သထုံနယ္ ရြာတစ္ရြာမွ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းတြင္ ေတြ႔ရေသးၿပီး၊ ယင္းေပ စာမွာ မိီးထဲပါသြားသည္ဟု သိၿပန္သည္။ ၎ဆရာေတာ္မွာ ယခုေမာ္လၿမိဳင ္ၿမဳိ႕ၿပည္ ေက်ာင္းတြင္ သီတင္းသုံးေနထုိင္လွ်က္ရွိေနေပေသးသည္။ ၎ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အနီးစပ္္ဆုံးအေထာက္အထာအေနၿဖင့္ သကၠရာဇ္(၁၁၅၁)ခုႏွစ္ ဒုတိယ အင္းဝေခတ္ ကုန္ဆုံးခါနီး အခ်ိန္ႏွင့္တုိက္ဆုိင္္ေသာကာလတြင္ ေပၚထြန္းလာသည့္“ဖူ႔က်ာ္တာမိတ္”ေခၚ ကရင္အမ်ဳိးသားဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ၾကီး၏ စာေပကုိေထာက္ထားၿပီး ေၿပာဆုိတတ္ၾက ၿပန္သည္။ သုိ႔ေသာ္ တခါၿပန္ၿပီး ေလ့လာေသာအခါလြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း(၃၀၀)ေက်ာ္ ္(၄၀၀)ေလာက္က “ဖူ႔က်ာ္တာမိက္ထက္အရင္) “ဖူ႔ေယာင့္တာပုိင္”စေသာပုဂၢိလ္တုိ႔ ေရးသားသည့္ စႏၵကုမၼာ “ေစာထမူလာ”(စဝ္ထၞ႔ာလာ) စေသာပုံၿပင္မ်ားကုိတဖန္ေတြ႔ ရွိရၿခင္းအားၿဖင့္ ထုိစာေပသည္ လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္ေပါင္း(၂၀၀)ေက်ာ္ “ဖူ႔တာမုိက္” ေခတ္ကပင္မဟုတ္ဘဲ ထုိထက္ေရွးက်သည့္္ေခတ္က ေရးသားႏွစ္ၾကၿပီး ၿဖစ္ေၾကာင္း သိလာရၿပန္ေပသည္။ တဖန္ၿပန္ၿပီးေလ့လာစင္စစ္ၾကည့္ေသာအခါ ကရင္အမ်ုဳိးသားတုိ႔ သည္ ယခုေတြ႔ၿမင္နုိင္ေသာ ကရင္တုိ႔ ေနထုိင္ရာေဒသသုိ႔ေၿမာက္ပုိင္းမွေနၿပီး ဆင္းသက္ လာေရာက္ေနထုိင္လာခဲ့ၾကသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းရာေပါင္းမ်ားစြာၾကာေညာင္းခဲ့ၿပီးၿဖစ္ေၾကာင္း မည္သူမွ်မၿငင္းဆုိႏုိင္ေပ။
(ၿဗဟၼီ) သုိ႔မဟုတ္ မြန္ခမာတုိ႔ အေရးအသားသည္ ၿမန္မာၿပည္ေအာက္ပိုင္းဆီသုိ႔ ေရာက္လာခဲသည္မွာလည္း ၎ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ႏွစ္ခ်ီၿပီးၾကာေညာင္းခဲ့ေလၿပီ၊ ၎အေရးအသားတုိ႔သည္ ကရင္အမ်ဳိးသားႏွင့္္ ေစာစြာေသာေခတ္ကာလကပင္ေတြ႔ဆုံ ရင္းႏွီးမွဳၿပဳလာခဲ့ၾကၿပီးၿဖစ္ ေၾကာင္းသံသယၿဖစ္ဘြယ္မလုိေတာ့ေပ။ ထုိသုိ႔ဆုိလွ်င္ ကရင္တုိ႔သည္ “ဖႜဳံ လိက္ထူ႔လီ” အေရးအသားႏွင့္္ေတြ႔ဆုံေရးလာသည့္ကာလမွာ မၾကာၿမင့္ေသးဟုဆိုရခဲ့ယဥ္သြားေတာ့သည္။ ေရွးေခတ္က ေရွးအေရးအသားၿဖင့္ ေရွးေဝါဟာရ အသုံးအႏွဳံးမ်ားကုိသုံးၿပီးေ႐းသားခဲ့မည္ၿဖစ္ေသာလည္ းကာလ၏ ေၿပာင္းလဲလာမွဴ အေရးအသား၏ ေၿပာင္းလဲလာမွဳေၾကာင့္ ယခုၿမင္ရေသာအေၿခသုိ႔တုိင္ ေရာက္လာခဲ့ဟန္ရွိေပသည္။၎ထုိ အေထာက္အထားကုိၿပပါဟုဆုိလွ်င္ ေရွးေခတ္က ကရင္အမ်ဳိးသားတုိ႔၏ ေပါ့ေလွ်ာ့မွဳ၊ အၿမင္မက်ယ္မွဴ၊ စည္းလုံးသည့္အင္းအားမရွိမွဴ၊ စေသာမ်ားစြာေသာအောကာင္းမ်ားေၾကာင့္ၿဖစ္ဟန္တူသည္။ ၎တုိ႔၏ ေရွးက် ေသာ တိက်သည့္ လက္ရာမ်ားကုိေတြ႔ရန္ခဲယဥ္းသြားၿပန္ေတာ့သည္။ ဤသည္မ်ားမွာ မိမိ ေပါင္ကုိ မိမိၿမန္လွန္ၿပီးေထာင္းသည့္သေဘာ သက္ေရာက္သြားႏုိင္ေသာ္လည္း ပအုိဝ္၊ ေတာင္သူတို႔ ေရွးေဟာင္းစာေပမွ ေရးသားမွတ္ထားသည့္ ကရာရာဇဝင္၊ ယုိးဒယား (ဆူခုိထုိင္း) စေသာရာဇဝင္မွ ကရင္အေၾကာင္းေရးသားခ်က္၊ မြန္ရာဇဝင္မ်ားမွ ကရင္အ ေၾကာင္းမ်ားစြာ ေရးသားခ်က္မ်ားကို မ်ားစြာေတြ႔ႏုိင္ေသာ္လည္း ကရင္အေၾကာင္းကုိ ၿပည့္စုံစြာ ေရးသားမွတ္ထားခ်က္မ်ားကုိယခုတုိင္ေအာင္ ေက်နပ္ဘြယ္ရာ ေရးသားခ်က္ မရွိေသးသည္ကုိေထာက္ေသာအားၿဖင့္ ေရွးေခတ္ကရင္ေရာ၊ ယခုေခတ္ကရင္မ်ားပါ မိမိတို႔၏ ေပါ့ေလွ်ာ့မွဳ၊ အၿမင္မက်ယ္မွဳကုိၿပသလွ်က္ရွိေသးေၾကာင္းထင္ရွားလွ်က္ရွိေန ေ ပေသးသည္။ ဤအတုိင္းသာ သြားမည္ဆုိလွ်င္ ေနာင္ႏွစ္ရာစုေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာေညာင္း သည့္တုိင္ေအာင္ ေနာင္လာေနာက္သားတုိ႔သည္ ကရင္အေၾကာင္းကုိ အၿခားေသာ စာေပမ်ားစြာတြင္သာ ဖတ္ရွဴႏိုင္မည္ၿဖစ္ၿပီး ပုံၿပင္၊ ဒ႑ာရီသဖြယ္ မွတ္တမ္းၾက မည္သာ ၿဖစ္ေလသည္။ အထက္ပါအေၾကာင္းၿပခ်က္သည္ အရိပ္အၿမြက္မ်ားသာၿဖစ္ၿပီး အၿခားအ ေထာက္အထားရွာစရာ “ဖႜဳံလိက္ထူ႔လီ” အေၾကာင္းေၿမာက္ မ်ားစြာရွိေသးေသာ္ လည္း ဤမွ် ဆုိထားၿခင္းၿဖင့္ ေခတ္အၿမင္ရွိေသာသူသည္ မွန္းဆႏုိင္မည္ဟုယုံၾကည္မိပါ
သတည္း။

မာန္းနာဲစံ(ဘားအံ)
၁၉၆၆-ခုႏွစဂ်ဴလုိင္လ၊ အိမ္ေထာင္ေရးမဂၢဇင္းတြင္ ၿပန္လည္ေဖၚၿပလွ်က္..။

The Karen bronze drums of Burma...

ဒီစာအုပ္ေတြကေတာ့ ကိုးရီးယား ကရင္အမ်ိဳးသားအဖြဲ႔ ဘေလာ့မွေတြ႔ရတာပါ။ တကယ္ရွားပါးတဲ့ ကရင္အမ်ိဳးသားသမိုင္းစာအုပ္မုိ႔

သိသင့္ဖတ္သင့္ေသာစာအုပ္ေတြပါ။ ကရင္အမ်ိဳးသားေတြရဲ႕တိမ္ျမဳပ္ေနတဲ့ သမုိင္းေၾကာင္း၊ တစ္ခ်ိဳ႕ဆုိရင္ မဖတ္ဖူး မသိေသးတဲ့သမိုင္းေၾကာင္းေတြ အမ်ားၾကီးရွိမွာပါ...။စာေရးသူက ကုိယ့္သမိုင္းေၾကာင္းသိဖုိ႔နဲ႔ တတ္ႏုိင္သေလာက္ စုစည္းခ်င္တဲ့ဆႏၵနဲ႔ပါ ေတာ္လုိ႔တတ္လုိ႔မဟုတ္ပါဘူး ဒါဟာလည္း ဘေလာ့ေရးျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြပါပဲ...။ ရိုးသားစြာ ၀န္ခံပါရေစ...။

မူယံင့္ဖါန္

ကရင့္သမုိင္းဖတ္ခ်င္သူမ်ားဒီမွာ ကလစ္ပါ...

The loyal Karens of Burma စာအုပ္အတြက္ ဒီမွာကလစ္ပါ.

The Karen People of Burma စာအုပ္အတြက္ ဒီမွာကလစ္ပါ.

ကရင့္သမိုင္းစာအုပ္ေတြကို ရွာတင္ေပးတဲ KYO(KOREA) ကိုးရီးယား ကရင္အဖြဲ႔သားမ်ားကိုလည္း ေက်းဇူးအထူးတင္ပါတယ္..။

ဒါေတြကိုမေမ႔မွ စိတ္ခ်မ္းသာမယ္ ။

(၁) ငါဟာ ငါ႔ဘ၀မွာ အေရးပါတဲ႔သူ ျဖစ္တယ္။ ငါ႔မိသားစုဘ၀မွာလည္း အေရးပါတဲ႔သူ ျဖစ္တယ္။ ငါ႔အသုိင္းအ၀ိုင္းမွာလည္း အေရးပါတဲ႔သူ ျဖစ္တယ္။ ဘာေတြ လုပ္ေပးႏုိင္လုိ႔ အေရးပါတာလဲ။ ဘာမွ ထူးထူးျခားျခား လုပ္ေပးႏုိင္လုိ႔ မဟုတ္ပါဘူး။ သြားရင္းလာရင္းနဲ႔ စိတ္ခ်မ္းသာစရာေလးေတြကို ငါ ေျပာႏုိင္တယ္။တစ္ခါတေလ ကိုယ္တတ္ႏုိင္တဲ႔အကူအညီ ေပးႏုိင္တယ္။ ငါ႔ေၾကာင္႔ နည္းနည္းေလးျဖစ္ျဖစ္ စိတ္ခ်မ္းသာမႈ ရေစခ်င္တယ္။
ငါ႔ဘ၀မွာ ငါဟာ အေရးအပါဆံုးလူ မဟုတ္ရင္ ဘယ္သူက ငါ႔ဘ၀မွာ အေရးအပါဆံုး ျဖစ္မလဲ။ ငါဟာ ဘာမွ အသံုးမက်တဲ႔သူလုိ႔ ငါ႔ကိုယ္ငါ သေဘာထားရင္ဘယ္လိုလုပ္ စိတ္ခ်မ္းသာမလဲ။ ဘယ္လုိလုပ္ စိတ္အားတက္မလဲ။

(၂) ငါ ဘယ္သူ႔ကိုမွ ဒုကၡမေပးမိေအာင္ သတိထားတယ္။ တစ္ေယာက္ကိုတစ္ေယာက္ ဒုကၡေပးေနၾကရင္ ဒီီေလာက္လူေတြမ်ားတဲ႔ ေလာကၾကီးမွာ ဘယ္ေနလုိ႔ ျဖစ္ေတာ႔မလဲ။ ဒါေၾကာင္႔ စိတ္ခ်မ္းသာမႈမေပးႏုိင္ရင္ ရွိပါေစေတာ႔ စိတ္ဆင္းရဲမႈေတာ႔ မေပးမိေအာင္ သတိထားပါတယ္။

(၃) ဒီေန႔ဟာ အေရးအၾကီးဆံုးေန႔ပဲ။ ဒီေန႔ကို တန္ဖုိးထားမွ ေန႔တုိင္းတန္ဖုိးရွိတဲ႔ေန႔ ျဖစ္မယ္။ ေန႔တုိင္း တန္ဖုိးရွိတဲ႔ေန႔ျဖစ္မွ ငါ႔ဘ၀ဟာတန္ဖုိးရွိတဲ႔ဘ၀ျဖစ္မယ္။ ဒါေၾကာင္႔ ဒီေန႔ တန္ဖုိးရွိတာ လုပ္မယ္။ပညာရွာမယ္။ မိတ္ေဆြေကာင္းရွာမယ္။ စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ ေနမယ္။ ေမြးေန႔မွာ
Happy Birth Day ေပ်ာ္ရႊင္စရာေမြးေန႔လုိ႔ ေျပာၾကတယ္။ေပ်ာ္လည္းေပ်ာ္ၾကတယ္။ ေန႔တုိင္း အဲဒီလုိ ေပ်ာ္လုိ႔ မျဖစ္ဘူးလား။မျဖစ္ႏုိင္စရာအေၾကာင္း ဘာရွိသလဲ။ ေန႔တုိင္း ေမြးေန႔လုိ႔ သေဘာထားမယ္။

(၄) ဒီေန႔လုပ္ရမယ္႔ အလုပ္ေတြကို အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ လုပ္မယ္။ လူေတြကို
အေကာင္းဆံုး သေဘာထားနဲ႔ ဆက္ဆံမယ္။ ငါနဲ႔ေတြ႔ရတဲ႔ လူေတြဟာ ငါ႔လုိပဲ ဘ၀ကို ရုန္းကန္ျပီး ေနသြားၾကတယ္။

ဆက္ဖတ္ရန္...

(၅) ကိုယ္တတ္ႏုိင္တာကို ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ စိတ္ပါလက္ပါ၊ ရုိးရိုးသားသားေစတနာနဲ႔ လုပ္မယ္။ မတတ္ႏုိင္တာကို မတတ္ႏုိင္ဘူးလုိ႔ သေဘာထားမယ္။ အဲဒီလုိ မတတ္ႏုိင္တဲ႔ အတြက္ေၾကာင္႔ စိတ္ဆင္းရဲမခံဘူး။

(၆) ဒီေန႔ အကူအညီလုိတဲ႔ ငါ႔မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ကို အကူအညီေပးမယ္။ လူ႔ဘ၀မွာ တစ္ဦးကိုတစ္ဦး အကူအညီေပးျပီးေနသြားမွ အားလံုး အဆင္ေျပမယ္။ ငါကလည္း ဘယ္သူ႔ကိုမွ အကူအညီမေပးဘူး။ ဘယ္သူ႔ဆီကမွလည္း အကူအညီ မယူဘူး ဆုိျပီး ေနလုိ႔ မျဖစ္ဘူး။

(၇) ငါ ခင္သလို ငါ႔ကို မခင္ၾကဘူးလုိ႔ အျပစ္ မတင္ဘူး။ သူတုိ႔ မခင္တာဟာ ငါ႔အတြက္ စိတ္ဆုိးစရာ မဟုတ္ဘူး။

(၉) ဒီေန႔ဟာ ငါ တကယ္ေနရတဲ႔ေန႔ပဲ။ ေပ်ာ္ရႊင္မႈ၊ စိတ္ခ်မ္းသာမႈဟာ အျပင္မွာ မရွိဘူး။ အတိတ္မွာ မရွိဘူး။ အနာဂတ္မွာ မရွိဘူး။ အခု ပစၥဳပၸာန္မွာပဲ ရွိတယ္။ ငါ႔ကိုယ္ကိုငါ ေက်နပ္ေနတယ္။ ငါ႔ဘ၀ကိုငါ ေက်နပ္ေနတယ္။ ငါ႔စိတ္ခ်မ္းသာမႈဟာ ငါ႔တာ၀န္ပဲဆိုတာ ငါသိတယ္။ ငါစိတ္ခ်မ္းသာေနမွ ငါနဲ႔ေတြ႔ရတဲ႔သူေတြကို စိတ္ခ်မ္းသာမႈ ေပးႏုိင္မယ္။ အနည္းဆံုးေတာ႔ ငါ႔အျပံဳးဟာ လႈိက္လွဲတဲ႔အျပံဳး ျဖစ္ေစရမယ္။

(၁၀) ငါဟာ ငါ႔ရဲ႕ အေကာင္းဆံုးမိတ္ေဆြျဖစ္ႏုိင္သလုိ အဆိုးဆံုးရန္သူလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ သူမ်ားက ငါ႔ကို ေနရာမေရြး အခ်ိန္မေရြး ဒုကၡမေပးႏုိင္ဘူး။ ငါ႔စိတ္ကိုငါ မထားတတ္ရင္ အခ်ိန္မေေရြး ေနရာမေရြး စိတ္ဆင္းရဲႏုိင္တယ္။ ငါ႔စိတ္ကို ငါသိလုိ႔ စိတ္ထားတတ္ရင္လည္း ေနရာမေရြး အခ်ိန္မေရြး စိတ္ခ်မ္းသာႏုိင္တယ္။

(၁၁) ဘယ္လုိသေဘာထားရင္ စိတ္ခ်မ္းသာမယ္။ ဘယ္လုိေတြးရင္ စိတ္ခ်မ္းသာမယ္။ ဘာလုပ္ရင္ စိတ္ခ်မ္းသာမယ္။ ဘယ္သူနဲ႔ေပါင္းရင္ စိတ္ခ်မ္းသာမယ္ဆုိတာကို အျမဲ ေလ႔လာရမယ္။ စိတ္ခ်မ္းသာတဲ႔ သူေတြကို ေလ႔လာမယ္။ အဆင္ေျပေနတဲ႔သူေတြကို ေလ႔လာမယ္။

(၁၂) ကိုယ္႔ဘ၀ ကိုယ္႔ေနရာ ကိုယ္႔အေျခအေနကို ဘယ္သူနဲ႔မွ မလဲခ်င္ဘူး။
လဲခ်င္ေနရင္ စိတ္ဆင္းရဲေနတယ္။ ငါ႔ဘ၀ကို ငါ ေက်နပ္တယ္။ ဘယ္သူ႔ဘ၀နဲ႔မွ
မလဲႏုိင္ဘူးဆုိရင္ စိတ္ခ်မ္းသာတယ္။

(၁၃) ကိုယ္႔ကို သူမ်ား ခ်ီးမြမ္းတဲ႔အခါ ႏွစ္သက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ အဲဒါ
သိပ္အေရးၾကီးတယ္လုိ႔ သေဘာမထားဘူး။ ခ်ီးမြမ္းတာခံရဖုိ႔ မလုပ္ဘူး။ ကိုယ္
စိတ္၀င္စားတာ၊ ကိုယ္၀ါသနာပါတာ၊ ကိုယ္လုပ္ခ်င္တာကို လုပ္တယ္။ ခ်ီးမြမ္းရင္ ေက်နပ္ပါတယ္။ဒါေပမယ္႔ ငါလုပ္တာကို ခ်ီးမြမ္းမွာလား၊ ကဲ႔ရဲ႕မွာလားလုိ႔ မေတြးဘူး။

(၁၄) ေငြ ဘယ္ေလာက္လုိခ်င္တယ္လုိ႔ မေတြးေတာ႔ဘူး။ ဒီအလုပ္လုပ္ရင္ ေငြဘယ္ေလာက္ရမလဲလုိ႔ မေတြးဘူး။ ဒီအလုပ္ကို ခ်စ္လုိ႔ လုပ္တယ္။

(၁၅) ကိုယ္႔စိတ္မွာျဖစ္တဲ႔ ခံစားမႈနဲ႔ပတ္သတ္ျပီး ဘယ္သူ႔မွာမွ တာ၀န္မရွိဘူး။ ငါ႔စိတ္ကိုငါ ခ်မ္းသာေအာင္ ထားႏုိင္တယ္။ ငါ႔စိတ္ခ်မ္းသာမႈကို သူမ်ား ဖ်က္ဆီးလုိ႔ မရဘူး။ ငါစိတ္မခ်မ္းသာရင္ အဲဒါ ဘယ္သူ႔မွာမွ တာ၀န္မရွိဘူး။ ငါ႔စိတ္ခ်မ္းသာမႈဟာ ငါ႔တာ၀န္ပဲ။ ငါဒုကၡေရာက္တာ သူတုိ႔ေၾကာင္႔လုိ႔ ေတြးသလား။ အဲဒီလို ေတြးေနရင္ စိတ္ဆင္းရဲေနတယ္။ စိတ္ခ်မ္းသာတဲ႔သူ မျဖစ္ေသးဘူး။ ငါ႔စိတ္မွာျဖစ္တဲ႔ ခံစားမႈအတြက္ ငါ႔မွာပဲ တာ၀န္ရွိတယ္။ ဘယ္သူ႔ကိုမွ အျပစ္တင္ဖုိ႔မလုိဘူး။ အဲဒီလို သေဘာထားကို ျပတ္ျပတ္သားသား ထားႏိုင္တဲ႔သူဟာ စိတ္ခ်မ္းသာတဲ႔သူ။ ငါ႔ကို စိတ္ဆင္းရဲေအာင္ လုပ္ၾကတယ္။ ငါ႔ကို စိတ္ဆင္းရဲေအာင္ မလုပ္ၾကနဲ႔လုိ႔ ေျပာတဲ႔သူဟာ စိတ္ဆင္းရဲေနတဲ႔သူ။

စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ေနတတ္သူေတြမွာ ရွိတဲ႔ အခ်င္းအရာ လကၡဏာေတြဟာ ဘာေတြလဲ။
စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ ေနတတ္တဲ႔သူဟာ-
Boldness: သတၱိရွိတယ္။ ဆံုးျဖတ္ရဲတယ္။ ေျပာရဲတယ္။ လုပ္ရဲတယ္။
Brightness: အသိဉာဏ္ ေတာက္ေျပာင္တယ္။
Cheerfulness: ရႊင္လန္းတယ္။
Common sense: ပင္ကုိယ္ဉာဏ္ရွိတယ္။
Confidence: ကုိယ္႔ကိုယ္ကို ကိုယ္ ယံုၾကည္မႈရွိတယ္။
Control: မိမိကိုယ္ကုိ ထိန္းသိမ္းႏုိင္တယ္။ အေျခအေနကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္တယ္။
Enthusiasm: စိတ္အားထက္သန္တယ္။ တက္ၾကြတယ္။
Forgiveness: ခြင္႔လႊတ္ႏုိင္တယ္။
Friendliness: ခင္ခင္မင္မင္ ဆက္ဆံတတ္တယ္။
Gratitude: ေက်းဇူးသိတတ္တယ္။ တန္ဖိုးထားတတ္တယ္။ အသိအမွတ္ျပဳတယ္။
Joyousness: ၾကည္လင္ရႊင္လန္းတယ္။
Kindness: ၾကင္နာတတ္၊ ညွာတာတတ္တယ္။
Mental fitness: စိတ္ဓာတ္ ၾကံ႕ခိုင္တယ္။
Optimist: အေကာင္းျမင္တယ္။ အျဖစ္ကိုျမင္တယ္။ အျပဳသေဘာရွိတယ္။
Patience: စိတ္ရွည္တယ္။ ေစာင္႔ထိန္းႏုိင္တယ္။
Peacefulness: စိတ္ျငိမ္းခ်မ္းတယ္။
Power: စိတ္စြမ္းအားၾကီးတယ္။
Productiveness: အလုပ္မ်ားမ်ားလုပ္ႏိုင္တယ္။
Wisdom: ဉာဏ္ပညာရွိတယ္။

ဒီအရည္အခ်င္းေတြ ဒီဂုဏ္ေတြေၾကာင္႔ စိတ္ခ်မ္းသာတဲ႔သူဟာ
အခက္အခဲေတြကို ရင္ဆုိင္ ေက်ာ္လႊားႏုိင္တယ္။ အခက္အခဲကို ရင္ဆုိင္
ေျဖရွင္းရတာကို သေဘာက်တယ္။

မွတ္ခ်က္။ ။ဆရာေတာ္ဦးေဇာတိကတရားေတာ္မွ ေကာက္ႏွဳတ္ခ်က္...။ သူငယ္ခ်င္း အီးေမးလ္မွ တဆင့္ ဗဟုသုတမ်ား ျဖစ္ေစရန္ ေဖာ္ျပလုိက္ပါတယ္...။

ကရင့္အမ်ိဳးသားအာဇာနည္ေန႔ (MARTYRS DAY)ေန႔ ျဖစ္ေပၚလာပံု

၁၉၅၀ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၁၂)ရက္ေန႔သည္ ဥကၠဌ ေစာဘဦး ႀကီး၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္စိုင္းေကႏွင့္ အေပါင္းပါတို႔သည္ ေတာ္လွန္ေရး တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရင္း ကရင္အမ်ိဳးသားသစၥာေဖါက္ ထီးစြမ္း ရြာသား ေမာင္အဲ၏သစၥာေဖါက္မႈေၾကာင့္ နဘူးၿမိဳ႕နယ္ ထို ေကာ့ကိုးေက်းရြာအနီး လယ္တဲတတဲတြင္ ရန္သူ၏ ၀ိုင္းရံပစ္ ခတ္မႈမ်ားခံရရာ အင္အားမမွ်ေသာ္လည္း သူကိုယ္တိုင္ ခ်မွတ္သည့္ မူ (၄)ခ်က္အရ ရန္သူကို အရႈံးမေပး လက္မေျမွာက္ဘဲ ရွိသည့္လက္နက္မ်ားျဖင့္ ရဲရင့္ျပတ္ သားစြာ ျပန္လွန္ခုခံတိုက္ခိုက္ရင္း ဂုဏ္ေျပာင္ေျမာက္စြာ က်ဆံုးေသာေန႔ျဖစ္သည္။ ထို ၾသဂုတ္လ (၁၂)ရက္ေန႔ကို ကရင့္အမ်ိဳးသား အာဇာနည္ေန႔ဟု သတ္မွတ္လွ်က္ ဥကၠဌ ေစာဘဦးႀကီးကို ရည္ ၫႊန္းသည္ သက္သက္မဟုတ္ဘဲ ကရင့္လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးတြင္ ဂုဏ္ေျပာင္စြာ အသက္ေပးလွဴသြား သူမ်ားအားလံုးကို ရည္ၫႊန္းခ်ီးက်ဴး ဂုဏ္ျပဳေသာေန႔ ျဖစ္သည္။


ဥကၠဌေစာဘဦးႀကီးသည္ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ (၁၇)ေန႔မွ (၁၉)ရက္ေန႔အထိ ဖါပြန္ၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပေသာ အမ်ိဳးသားညီလာခံကို ဦးေဆာင္ က်င္းပခဲ့သည္။ ထိုညီလာခံအၿပီးတြင္ သူ၏ ေက်ာ္ၾကားေသာ ဘဦးႀကီးမူ (၄) ခ်က္ကို တရား၀င္ေရးသားၿပီး ၎အခ်ိန္ ေမာ္ခ်ီးတြင္ ရွိသည့္ ေကာ္သူးေလ အသံလႊင့္ဌာနတြင္ ေၾကျငာေလ သည္။
၎၏ မူ (၄)ခ်က္မွာ…….

ဆက္ဖတ္ရန္...

၁။ လက္နက္ခ်စကားအလ်ဥ္းမေျပာရ
၂။ ကရင့္လက္နက္ကရင့္လက္ထဲတြင္ရွိရမည္
၃။ ကရင့္ကံၾကမၼာကရင္ဖန္တီးမည္
၄။ ကရင္ျပည္ကိုအသိအမွတ္ျပဳျခင္းၿပီးျပည့္စံုေစရမည္
၎ေက်ာ္ၾကားေသာ မူ (၄)ခ်က္ကို ေၾကျငာၿပီးသည့္ေနာက္ အေရးႀကီးကိစၥအတြက္ ေကာ့ကရိတ္ဘက္ဆင္း သြားသည္။ မိုးသည္ထန္စြာ ရြာသြန္း၍ ေခ်ာင္းေရမ်ားလည္းႀကီးသည့္ အခ်ိန္ျဖစ္သည္။ တာ၀န္ကို ေလးစားျခင္း၊ မိမိအမ်ိဳးသားမ်ားကို လံုး၀ယံုၾကည္ျခင္းမ်ားေၾကာင့္ တပ္စိတ္တစိတ္ႏွင့္ မိုးထဲေရထဲ ခရီးဆက္ခဲ့သည္။
ထိုအခါ နဘူးၿမိဳ႕နယ္တ၀ုိက္ အထူးသျဖင့္ ထိုေကာ့ကိုးႏွင့္ အနီးအနားတြင္ တာ၀န္က်ေသာ ကရင္တပ္မွ တပ္ခြဲ မွဴးတဦးသည္ ေတာ္လွန္ေရးလုပ္သည္မဟုတ္ဘဲ ေတာ္လွန္ေရးဆန္႔က်င္ေရး၊ လူထုဆန္႔က်င္ေရးမ်ားစြာ လုပ္ သည္။ အနီးအနားေက်းရြာမ်ားလည္း ငံု႕ခံၾကေလသည္။ ထီးစြမ္းရြာသား ေမာင္အဲသည္ ဥကၠဌေစာဘဦးႀကီး ထို ေကာ့ကိုးေက်းရြာသို႔ ေရာက္သြားေသာ္ ေကာင္းစြာႀကိဳဆိုသေယာင္ႏွင့္ သတင္းမ်ားကို တိက်စြာယူၿပီး နဘူးၿမိဳ႕ရွိ ရန္သူတပ္ကို သြားေရာက္သတင္းေပးရာ ရန္သူလည္းညအခ်ိန္တြင္ မိုးထဲေရထဲ အတင္းခ်ီတက္၍ ဥကၠဌေစာဘ ဦးႀကီးေနသည့္ တဲကို ၀ိုင္းထားလွ်က္ နံနက္ေ၀လီေ၀လင္းအခ်ိန္တြင္ အတင္းတိုက္ခိုက္ေလေတာ့သည္။ ဥကၠဌ ေစာဘဦးႀကီးသည္ အင္အားနည္းေသာ္လည္း အညံ့မခံဘဲ ျပန္လွန္ခုခံတိုက္ခိုက္ရင္း ဂုဏ္ေျပာင္စြာ အသက္ ေပးလွဴရသြားေလသည္။
သစၥာေဖါက္ ေမာင္အဲအေနႏွင့္ ဥကၠဌေစာဘဦးႀကီးမရွိက ကရင့္ေတာ္လွန္ေရးက်ဆံုးမည္ဟုတြက္သည္။ သို႔ ေသာ္သူထင္သည့္အတိုင္း မဟုတ္ဘဲ ေတာ္လွန္သည့္ သူရဲေကာင္းစိတ္ဓါတ္ျဖစ္သည့္ တဗိုလ္က် တဗိုလ္တက္ စိတ္ဓါတ္ျဖင့္ တရားမွန္ကန္ေသာ ကရင့္ေတာ္လွန္ေရးသည္ ယေန႔ထိတိုင္ ရန္သူ႔ထံအညံ့မခံ အရႈံးမေပးဘဲ ႀကံ့ ႀကံ့ခံကာ ေတာ္လွန္ရပ္တည္လွ်က္ရွိသည္။

အဲခါန္ၟသင့္ ဘု္ေလာ၀့့္ မာေဏ၀္ၟ ႓းေဆ၀္ၟလွ္။

ပု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္ေဍဆု္ေသွ္ဆု္႓း....

ဒု္ဂုမ္ၟႏူက္လင္ဟွံင္ မု္ထံင္ထာင္ေ၀့ လာခုဂ္ဍ၀္လွ္။ထံင္ထာင္လာခုက္စာ္႓ို၀္ အု္တုိင္ၟဍး ထူ႔ရူ႕မုင္ၟ႓်ာအွ္ မု္႓းခါင္ထာင္ လာခုဂ္ခါင္စူးဍ၀္လွ္။လာခုဂ္ခါင္စူးဏွ္ ေဆာတ္ဖးေ၀့ ဏယ္ဖႜဴၟလု္ေဃွ၀္၊ဏယ္မိင္လု္ေဃွ၀္သီးလု္ဖး
ပါေ၀့ဍးေဆ၀္ၟလွ္။လာခုဂ္ဖုိင္ ခါင္ၟခြိက္စူးယုဂ္၊ ဏယ္ဖႜဴၟလု္ေဃွ၀္၊ ဏယ္မိင္လု္ေဃွ၀္ ေဆာတ္ဖးခြိက္ယုဂ္၊ ေဍဖႜဴၟ ေဍမိင္ဏွ္ မု္ဖံင္ေဖႜခြိက္လွ္ဟွး…၊
ဖႜဴၟဏွ္ မြာဲဆု္အု္ဏွ္၊ မိင္ဏွ္ မြာဲဆု္အု္ဏွ္ ေသွ္ယာ့ထ၀ယ္ ထီ့ထီ့ဆာဆာဟွံင္ ဟု္ေအေ၀င္ၟပြယ္ခိ္ြက္ေ၀့မ မု္ဖံင္ေဖႜ ကဲေ၀့ေဆ၀္လွ္။စင္႓ုိ၀္ လုိ၀့္ေ၀့ဍး အု္ေဍာဟ္ထုက္ဏွ္ မြာဲဆု္ေသွ္ဆု္႓း လု္ဖႜံဳးဏွ္လွ္။ ခါန္ၟပု္ယာင္ဖုိင္ယို၀္ ပု္ဖႜံဳယွင္ေဖါဟ္သီးလု္ဖး (ဒုတိယ) ဟု္မႝီၟအု္အးထုက္လွ္။ ထံင္ပု္ဖႜံဳယွင္ေဖါဟ္ဏွ္ဍ၀္ ပု္ဖႜံဳထီ့ခါန္ၟ ကႝင့္ဖုိင္ယို၀္ မြာဲပ္ုဖႜံဳယွင္ေဖါဟ္သီးလု္ဖး ဟု္မႝီၟအးေ၀့ဍး လု္ဖူ႕ေဆ၀္လွ္။ လာဏင့္ဍ၀္ ႓းဆာင့္ေဍ ဆု္ေသွ္ဆု္႓းခ၀့္မြာဲအွ္ေ႓့ေသွ္လယ့္ဏွ္ ဟု္ေအဆံင့္မံင္းေယာ၀္ၟ၊ ဟု္ေအဍြာေယာ၀္ၟစာ္႓ို၀္ ပု္မု္ေသွ္ယာ့႓း ထီ့ထီ့ဆာဆာေဆ၀္လွ္။ပု္ဖႜံဳဆုိဒ္ေဖါဟ္ယို၀္ ဏယ္အင္းဏယယ္အ၀္ က်ာ္ကု္ဆာကႜံင္ဏွ္ အးအးေလံေဆ၀္လွ္။စင္႓ို၀္ လု္သင့္ဂၞီ႕ခင့္ဖါၟ မြာဲအု္ေဟွ၀္၊ လု္ ခ၀့္ရ၀့္ဖါ ခ၀့္သီးမြာဲအု္ေဟွ၀္၊ ဆု္ေသွ္ဆု္႓းလု္ဖႜံဳးဏွ္ ဟု္ေအေယာ၀္ၟဃွံင္ ေဍ ပ္ု္ဖူၟ၀ါဲထီ့ခါန္ၟေဖါဟ္သီးစာ္႓ို၀္ အွ္ထ၀္ၟလင္ဆင့္ေ၀့ဍး ယာင္မာၟေဆ၀္ၟလွ္။
ပ္ုဆုိဒ္ေဖါဟ္ယို၀္ ညာၟစုဂ္ပါေအး -ဟု္ေအလ၀္ စာ္႓ို၀္ ေအအွ္႓း ယွဴးယွဴးမုက္မုက္၊ ေအအွ္႓း ခႜင္ခႜင့္ဏွ္႓းယုဂ္၊ ႓းဆာင့္ေဍ ဆု္ကံင္ဆု္သို၀္သီးလု္ဖး လု္ ဖႜဟ္ထင္း အု္သင့္သင့္ လင္ေတၞင့္(တု္မ်င့္)ဏွ္သီးလု္ဖး လု္ကံင္လု္သို၀္႓းသီးကဲ၊ လု္မိင္ေဟွ၀္ လု္မိင္ေဟွ၀္ ေအကံင္သို၀္႓း ေအ႓ၚထလံင္ဏွ္ ဟွံင္လွ္။ ႓းဆာင့္ေဍဆု္အင္း ဆု္အ၀္သီးဍ၀္ အု္ေယာတ္အု္ယာင္ ေထာ၀္ယး၊ ဆင့္ယးသီးလု္ဖး လု္အင္း႓းသီးကဲ၊ ထီ့လးယးအူးေအအွ္ဏွ္ဟွံင္လွ္။ ႓းဆာင့္ေဍ ဆု္ပါမုက္ပါလာသီးဍ၀္ (ဗီဒီယို၊ တီဗီ)သီးလု္ဖး လု္ေယာ၀္ၟ႓းသီးကဲ၊ လု္ဟွာေဍလု္ဟွာ မုက္မုက္ယူၟယူၟ ေအမာၟဖုိ၀္းဍိဳ၀္႓းဏွ္ ဟွံင္လွ္။ ႓းဆာင့္ေဍ ဆု္ေလ၀္ၟဆု္ထာင္ခ၀့္ဍ၀္ မု္ထင္းလု္မူၟလာၟဏွ္ လ၀္ဍာ္လု္ေဃွ၀္၊ ေဍက႟င္ယူၟ ေဍမ၀္တ၀္ကာၟ သီးလု္ဖး လု္ထုက္႓း လာဏင့္သီး ေအထုက္႓းလာင္းဏွ္ ဟွံင္လွ္။ ပု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္ယုိ၀္ ေ႓့ဏွ္သို၀္ သုင္းသာယွဴးခႜိင္းေ၀့ေဆ၀္ၟလွ္။

ဆက္ဖတ္ရန္...

လာၟဏင့္႓ို၀္ ယွဴးခႜိင္းသီး ယွဴးခႜိင္း႓းအွ္ေ၀့ ေဍအု္လင္ၟ၊ ဆု္ေခါ၀္ၟသီး ဆု္ေခါ၀္ၟ႓းအွ္ေ၀့ ေဍအု္လင္ၟ၊ ေအလု္မြာဲ႓းစာ္႓ို၀္ ပု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္ယို၀္ မု္႓းဍံင္ေ၀့ ေဍဆု္ဟွင္လွ္။ ဆု္လု္ ဆု္ဟွင္သီးယို၀္ ဏု္ခႜိဳ၀္လင္ထံင္ဏွ္ အွ္ေ၀့ဍး ထံင္ဏွ္ ဟွဳင္ၟဖုင္ၟထံင္ဏွ္လွ္။ ဟု္မႝီၟလု္ဟွာေဟွ၀္၊ လု္ဟွာေဟွ၀္ ဆာမြာဲမု္မာၟ႓းသာဏွ္ ႓းထံုၟေ၀့လွ္။
စင္႓ုိ၀္ ခႜိင္းဏွ္ ခႜိင္းေဍအု္လင္ၟ၊ ေခါ၀္ၟဏွ္ ႓းေခါ၀္ၟေ၀့ ေဍအု္လင္၊ ႓းအွ္ေ၀့ဍး ေ႓့ဏွ္သို၀္ေဆ၀္.လွ္။
ဆု္လု္ ဆု္ေသွ္ဆု္႓းသီးယုိ၀္ အု္ခင္းထာ္ အု္၀ီၟခႝါဏွ္ မြာဲေ၀့ လိက္လာဲလွ္။႓းဆာင့္ ေဍပ္ုဖႜံဳဆုိဒ္ေဖါဟ္ လိက္လာဲယို၀္ မြာဲဖႜဟ္ထင္း ကဲထင္း ယိက္ယိက္ယုဂ္ဟွး……၊ ဟု္ေအအင္းစာစာ္႓ို၀္ ခီအၥာတႜာပညာ့ဆာသီးလု္ဖး လ၀္လင္ေ၀့ အု္မိင္မိင္ အု္စိင္စိင္ေဆ၀္ၟလွ္။ ပု္ဖႜံဳဆုိဒ္ေဖါဟ္လိက္လာဲယို၀္ ေဍေယာ၀္ၟလိက္ဏွ္ လု္၀င့္ဃွင္ၟ လု္ခီဃွင္ၟလ၀့္သီး လ၀္ေသွ္ေဆ၀္ၟ၊ အု္ဏိင္းခ၀့္ဍ၀္သီး မု္အွ္ထင္းေ၀့ လ္ုအ္ုဏိင္း ႏဦု႔ယာ႓ႜဲ ဃွဳိ၀္းယာ႓ႜဲသီး လ၀္ေ၀့ေဆ၀္ၟ၊လု္မိင္ေဟွ၀္၊ လု္မိင္ေဟွ၀္ အွ္ဍးေ၀့ ခႜိဳ၀္ထ၀္ၟထ၀ယ္ ဏင္ၟဆင့္႓ို၀္၊
ပ္ုေ၀့ဍး ေသွ္ယာ့ပ်ဏွ္ ပု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္လိက္လာဲယုိ၀္ အွ္ထ၀ယ္ ယိက္ယိက္ယုဂ္ဏွ္ မြာဲဍးေ၀့လွ္၊ လာဏင့္သီးေ႓့မု္ေဍာဟ္ယွာ၊ မု္စီကႜာထင္းထ၀့္သို၀္ဏွ္ ကဲထင္းေ၀့ အု္ခင္းထာ္ဏွ္ ခါန္ၟပၠံဳမူၟဏီ( ခါန္ၟဆုိဒ္ေဖါဟ္မူၟဏီ) ျပဳဂ္လင္ေ၀့ဍး လု္ဍံဳထု္အင္လု္ဏိင္းဏွ္မ ဖႜဟ္ထင္းထာင္ေ၀့ မြာဲ႓ို၀္လွ္။မု္အွ္ထင္းေ၀့ အု္ဏိင္းလီၟဆီ့႓ို၀္ဍာ္လွ္။ ေလ၀္၀ီၟေ၀့ဍး အု္ေခါဟ္ကႜိဳင္သီးလု္ဖး မြာဲေ၀့ဍး ထီ့ေလင္ၟ သင့္အၥာ မာန္က်ာ္ေတဇိႏၵ၊ ႓ံုးကၱိဳက္သင့္အၥာ မာန္က်ာ္ဥတၱမ၊ တၞိဳ၀္က္ုစိင္ဘာၟသင့္၊ သင့္အၥာ မာန္က်ာ္စႏၵနသီးလု္ဖးေဆ၀္ၟလွ္။ ႓ို၀္ဏါင္းဍးယို၀္ ေလ၀္ၟ၀ီၟေ၀့ အၥာတႜာသီးလု္ဖး အွ္လုိင္ေအးေဆ၀္ၟလွ္။ ခႜိဳ၀္ထ၀္ၟခြိက္ ပု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္သီးလု္ဖးယုဂ္။(လု္ယိက္လု္မ၀္ခါ့ဍ၀္ ေကာ၀္က်ာ္ဘာၟ သင့္အၥာမာန္က်ာ္ပညာ၀ံသလု္ပါ ပ၀္ထႜိဳင့္ခြိက္ဍ၀္လွ္) အွ္ထ၀္ၟထာင္ေ၀့ ေကာ၀္ဍင္ သင့္အၥာ မာန္က်ာ္ ဇာဂရ လု္ပါၟသာ့လွ္။
စင္႓ုိ၀္ ေလ၀္ၟ၀ီၟတာ္၀ီၟ အု္ေခါဟ္ သင့္ဂၞီ႕အၥာတႜာသီးလု္ဖး အု္လင္ဏွ္ ပု္ေ၀့ဍး ဟွယ့္ထင္းထာင္ လု္ခါင့္ ေဖါဟ္ဍီျပီးသီးလု္ဖး မု္႓းမာေဏ၀္ၟေ၀့ အု္တာလွ္။ အု္တာဏွ္ ဟု္႓းမာေဏ၀္ၟမြာဲယုဂ္၊ လာဏင့္ ေ႓့အု္တာ မု္ဆိင့္ေဖႜ၀့္သို၀္ဏွ္ မြာဲပ္ုေ၀့ဍးသီးလု္ဖး သုဲးထီ့ေသာတ္ယါင္ မြာဲအု္ဍဳဂ္ပါင္ယုဂ္ဟွး…။လာဏင့္ မာန္က်ာ္စႏၵန လ၀္ေဆာ၀္ထး၀ယ္ေ၀့ ႃ ပ္ု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္သီးသယ္ေဟွး.. ႓းဆာင့္ေဍ ပု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္အု္ဟွင္ၟ ဆု္ဖၚဆု္မာ လု္မိင္မိင္ေဟွ၀္၊ ဆာမြာဲမာေသွ္မာ႓းဏွ္ မာ႓းလာလုက္ထုက္၊ထံင္ဆု္ေသွ္ဆု္႓း ဍဳဂ္ပါင္ယုိ္၀္က်းမ မု္မာၟစာ္႓ို၀္ မာ႓းလုိင္ေအး႗ ေ႓့ဏွ္သို၀္ေဆ၀္ၟလွ္။
စင္႓ိုိ၀္ ဆာမြာဲဟု္ေသွ္ဟု္႓းဏွ္ ဟု္႓းမာေ၀့ဍးလွ္၊ ကုိ၀္ဟွာေဍ ဆုိဒ္ေဖါဟ္အု္ဟွင္ ဆာမြာဲေသွ္ ကုဂ္ပ်ဳက္၊ ေ႓့ဆု္ေသွ္ ဆု္႓း မု္ဍဳဂ္ပါင္ ယိုင္က်းသို၀္ဍ၀္၊ ေကႜစိုဒ္ပ်ဳက္စာ္႓ို၀္ ပု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္ယို၀္ ေဍဖူၟ၀ါဲထီ့ခါန္ၟသီးလု္ဖး လု္အု္ေမံယာ့ လု္ေလ၀္ၟ႓းဏင့္သီး ထ၀့္ထ၀့္ဟွံင္လု္မြာဲ႓းသီး အု္ခါင့္႓ုဂ္ထ ဟု္မု္ပ်ဳက္ကဲေ၀့ေဆ၀္ၟလွ္။
ပု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္သီးေဟွး…ဆု္ေသွ္ဆု္႓းလု္ဖႜံဳးဏွ္ ဖု္ယာၟပႜယ္တ၀္႓းလု္ေဃွ၀္၊ ၾကိဳဒ္႓းေသွ္ယာ့၊ ႓း႗ ႓းဏွ္ ေသွ္ထ၀ယ္ဆာ္၊ ေဍခီအု္ခိင္အု္ခါ့ယို၀္ ဟု္သုင္ၟ႓း ဟု္သုင္ၟေသွ္ေအး႗ ေ႓့ဏွ္သို၀္ ခႜိဳ၀္လင္႓းသုင္းသာလု္ေဃွ၀္၊ ႃလုင္ၟေထာ၀္ခင္း ဟု္ကိက္ေအခုိင့္၊ မု္သီ့ေ၀့ လု္အွ္ဏင္ဖုိင့္႗ ေ႓့ဏွ္သို၀္သီး ခႜိဳ၀္လင္သုင္းသာလု္ေဃွ၀္၊ ဟု္ကဲထင္း မႝီၟသီးယို၀္ ေဍဆု္အင္း ဆု္အ၀္လွ္ ဟု္ပါတႜာယုဂ္ မြာဲဍာ္ေအး၊ ေဍဆု္ေသွ္ ဆု္႓းပညာ့ဏွ္ ဟု္ေအပါတႜာ ယုက္ဏွ္မ ဟု္ကဲထင္းမႝီၟအု္ခ၀့္ပု္ယ၀့္ မု္အွ္ေ၀့ဍးေဆ၀္ၟလွ္။ေဍဆု္အင္း ဆ္ုအ၀္ ယုက္ထ၀့္လာဏင့္ ဏင္ၟယာသီးေဟွ၀္၊ အု္ခ၀့္ပ္ုယ၀့္အွ္ေအး၊ ေဍဆု္ေသွ္ဆု္႓း ပညာ့ဏွ္ ဟု္ပါတႜာ႓းစာ္႓ို၀္ ဟု္ယုက္အွ္႓း ဏင္ၟဏီ ဏင္ၟသင့္သီးေဟွ၀္ အု္ခ၀့္ပု္ယ၀့္အွ္ေ၀့ဍး ေဍာဟ္မာေဆ၀္ၟလွ္။
ေအလု္မြာဲ႓းစာ္႓ို၀္ ဟု္ေအလ၀္ လု္ဆု္႓ုဂ္ထုက္ဏွ္ ဆု္ျပဳဂ္လင္လူၟတုဂ္ဖုိင္ဏွ္ ပု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္သီးအု္ဟွင္ ပါလင္ပ်ေ၀့ဍးေဆ၀္ၟလွ္။လာဏင့္ ပု္ေ၀့ဍးသီးလု္ဖး သဲုးထီ့ေသာတ္ယာင္ လု္ဍဳဂ္ပါင္႓း အု္ေခါဟ္က်ံင္ လ၀္လင္ခႜါင္လင္ဏွ္ ၾကိဳဒ္ဟု္မု္႓း လ၀္လင္ခႜါင္လင္လာဏင့္သီး လ၀္လင္ခႜါင္လင္႓းေအးေဆ၀္ၟလွ္။ဆု္လ၀္လင္ ဆု္ခႜါင္လင္လု္ဖးဏွ္ မြာဲဟု္သာေခ၀္ၟဏွ္မြာဲေအး၊ မြာဲဆာ့႓းသာ လု္က္ုဆာဖင့္ေခါဟ္ဏွ္ ေဆ၀္ၟလွ္။စင္႓ုိ၀္ဏွ္ ပု္ဖႜံဳေဖါဟ္သီးေဟွး…. ဆု္ေသွ္ဆု္႓း ပညာ့လု္မိင္ဏွ္ ခြိက္ယွိဳ၀္ပႜယ္တ၀္႓းလာ ဏင္ၟဟွာလု္ေဃွ၀္။ဟု္သုင္ၟေဟွ၀္၊ လု္သုင္ၟေဟွ၀္၊ ၾကိဳဒ္႓းသုင္ၟခါ့ ေ႓့သို၀္ဟု္ဟွင္ မု္ေသွ္မု္ကဲသို၀္ဏွ္ ေကႜစိုဒ္အင္းဃွဴ႕ပၠံဳထ၀ယ္ဏွ္ အဲုးသာဆုိင္ လ၀္ဟွဳိင့္ ဆ၀့္ပ၀္ၟ႓းမြာဲ႓ို၀္လွ္။ ကို၀္ဟွာေဍ ႓းဆာင့္ေဍပညာ့ဏွ္ ဍဳဂ္ပါင္ယုိင္ၟက်း႓းလာကို၀္ဟွာေဍဆာ္….။

မာန္နာဲေ၀(ဍံဳလု္ဂုင္ၟ)

စကၤာပူႏုိင္ငံတြင္ ေရာက္ရွိေနေသာ ကရင္အမ်ိဳးသားအဖြဲ႔က ၀ါေခါင္လ ခ်ည္ျဖဴဖြဲ႔မဂၤလာပြဲ က်င္းပၾကပံု..

စကၤာပူႏုိင္ငံတြင္ ေရာက္ရွိေနေသာ ကရင္အမ်ိဳးသားအဖြဲ႔က တစ္ႏွစ္တစ္ၾကိမ္ က်ေရာက္လ်က္ရွိေသာ ကရင့္ရုိးရာ ခ်ည္ျဖဴလက္ဖြဲ႔မဂၤလာပြဲကို စည္းကားသိုက္ျမိဳက္စြာ က်င္းပၾကသည္ဟုသိရသည္။
၄င္းခ်ည္ျဖဳဖြဲ႔မဂၤလာပြဲကို စကၤာပူႏုိင္ငံ Jurong,West street 64, BLK 662 B တည္ရွိရာအရပ္တြင္ က်င္းပၾကသည္ဟု သိရသည္။ စကၤာပူနုိင္ငံ လက္ျဖဴဖြဲ႔ မဂၤလာပြဲကို ေအာက္ပါအတုိင္း ၾကည့္ရွဳႏုိင္ပါသည္။

သတင္းဓာတ္ပံု-နန္းမူမူေအး.နန္းမိတူး-စကၤာပူ။