Showing posts with label လိက္သာထင္. Show all posts
Showing posts with label လိက္သာထင္. Show all posts

Jul 8, 2010

ပညာေခတ္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း

ယခင္ပို႔စ္မွ အဆက္...

အခန္း(၅)

ပညာေရးႏွင့္ ဦးေႏွာက္ဆက္စပ္မွဳ

၂၁-ရာစုပညာေခတ္ (Knowledge Scociety- age of wisdom) ကို ပညာရွင္မ်ားက ေရးသားေဖာ္ျပၾကရာတြင္ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ ဆက္စပ္ေနမႈကို ပုိ၍ပုိ၍ ေရးသားလာၾကသည္ကုိ ေတြ႔ရွိရပါသည္။
`လက္ဇပ္ႏွင့္ သံလြင္ပင္` စာအုပ္ေရးသားသူ ဂ်ာနယ္လစ္ `ေတာမတ္ဖရင္းမင္း` က မပစ္မခတ္ေသာ က်ည္ဆန္မဲ့စစ္ပြဲအသစ္ျဖစ္ေသာ ဦးေႏွာက္စစ္ပြဲမ်ား `Brain Wars` ေပၚလာမည္ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ပညာရွင္မ်ားစြာကလည္း Brain Storming ဟု ေရးသားၾကရာတြင္ စာေရးဆရာပညာရွင္ ေနဇင္လတ္ကလည္း Brain Storming မွ တီထြင္ၾကံဆမႈ ‘Creativity` ကုိ ရလာတတ္ေၾကာင္း၊ Idea ဆိုသည့္ အေတြးအိုင္ဒီယာမွာလည္း Brain Storm မလုပ္ဘဲ မရတတ္ေၾကာင္း ဓါးကိုေသြးမွ ထက္သကဲ့သို႔ ဦးေႏွာက္ကုိ ေသြး `Brain Storming` လုပ္ေပးပါမွ ထက္ျမက္လာမည္ဟု ဆိုပါသည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ ေဒါက္တာနန္းဥမၼာေရးေသာ `အံ့ၾသဖြယ္ရာ လူ႔ခႏၶာ` မွ ဦးေႏွာက္၏ ခႏၶာေဗဒ `Anatomy` ႏွင့္ ဇီ၀ကမၼေဗဒ Physiology အၾကာင္းတုိ႔ကုိ ေကာက္ႏႈတ္ေဖာ္ျပလုိပါသည္။ ဦးေႏွာက္သည္ ဦးေခါင္းခြံအတြင္းတြင္ တည္ရွိ၍ တစ္ပိသာမရွိတရွိ ၃/၄ ေပါင္ခန္႔ေလးသည္။ ေယာက်ာ္းမ်ားတြင္ အနည္းငယ္ပုိေလးသည္။ သို႔ေသာ္ အေလးခ်ိန္မွာ ဉာဏ္ေကာင္းမွဳ/ မေကာင္းမွဳႏွင့္ မဆုိင္။ အေၾကာင္းမွာ ဉာဏ္ေကာင္းျခင္း မေကာင္းျခင္းသည္ ဦးေနွာက္အတြင္းတြင္ ရွိေသာ ဦးေႏွာက္ကလပ္စည္း အေရအတြက္၊ ယင္းတုိ႔ အလုပ္လုပ္ပံုႏွင့္ ထုိသို႔ အလုပ္လုပ္ႏုိင္ေအာင္ အာဟာရရရွိမွဳ၊ ေလ့က်င့္အသံုးခ်မွဳေပၚတြင္သာ တည္ရွိေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေပသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ဦးေႏွာက္ပိုေလးတုိင္း ဉာဏ္ပိုမရွိ၊ ဦးေႏွာက္ၾကီးတုိင္း၊ ေခါင္းၾကီးတုိင္း ဉာဏ္ၾကီးသည္မဟုတ္။

ဦးေႏွာက္တစ္ခုတြင္ ကလပ္စည္းအေရအတြက္မွာ သန္းေပါင္းတစ္ေသာင္းႏွစ္ေထာင္ခန္႔ရွိ၏။ ယင္းတုိ႔သည္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ကူးျခင္းျဖင့္ အလုပ္လုပ္သည္။ ယင္းကလပ္စည္းတုိ႔က ထုတ္လႊင့္ေသာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္သည္ ဖေယာင္းတုိင္(၂၅) တုိင္အားခန္႔ (၀ပ္ ၂၅) ရွိသည္ဟု သိရသည္။တစ္စကၠန္႔လွ်င္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ျဖင့္ အာရံုေပါင္း သန္းတစ္ရာခန္႔ ဦးေႏွာက္ထဲတြင္ လွည့္လည္ေနသည္ဟုလည္း သိရသည္။ အံ့ၾသစရာေပတည္း။

ဦးေနွာက္တစ္ခုလံုးသည္ ခံစားမွဳ၊ ေစစားမွဳ၊ စဥ္းစားမွဳ၊ မွတ္ဉာဏ္၊ ေတြးေခၚဉာဏ္တုိ႔ျဖင့္ သက္ဆုိင္ရံုမွ်မက အျခားေသာ ကိုယ္ခႏၶာအစိတ္အပိုင္းမ်ား အလုပ္မွန္မွန္လုပ္ရန္လည္း ထိန္းခ်ဳပ္ကြပ္ကဲေပးသည္။ အာရံု ငါးပါး က်က္စားရာလည္းျဖစ္သည္။ အမွန္အားျဖင့္ မည္သည့္အဂၤါမွ် ဦးေႏွာက္ေအာက္မွ မလြတ္။သုိ႔ျဖစ္၍ ဦးေႏွာက္သည္ ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုလံုး၏ ဘုရင္ျဖစ္ေလသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ဦးေႏွာက္မွာ အလြန္အေရးၾကီး၏။ သူ႔ကို ဒဏ္ရာအလြယ္တကူ မရေအာင္ ဦးေခါင္းခြံျဖင့္ ကာထားသည္။ေဆာင့္ျခင္း၊ ေအာင့္ျခင္းကို ခံႏုိင္ရန္ အေျမွးပါးမ်ား၊ ဦးေႏွာက္အေျမွးရည္မ်ားျဖင့္ ၀န္းရံထားသည္။လုိအပ္ေသာ အာဟာရေအာက္စီဂ်င္မ်ားကို သူမ်ားထက္ေစာ၍ ပို၍ရသည္။

တစ္ကိုယ္လံုးအေလးခ်ိန္၏ ၂ ရာခုိင္ႏွဳန္းသာရွိေသာ ဤဦးေနွာက္သည္ တစ္ကိုယ္လံုးအတြက္ ပို႔ေသာ ေသြးထုထည္၏ ၂၅ ရာခုိင္ႏွဳန္းကို ရသည္။ ဤသို႔ရႏုိင္ရန္ ဦးေနွာက္၌ ေသြးေၾကာမ်ားသည္ (၇) စကၠန္႔၌ ဦးေနွာက္ေသြး တစ္ပတ္လည္သည္။ ဦးေႏွာက္သိုိ႔ ေသြးေရာက္ရွိျခင္းမရွိသည္မွာ ၁၂ မိနစ္ၾကာလွ်င္ မ်က္စိျပာတတ္၊ မူးတတ္၏။ ဦးေနွာက္သည္ အသက္ရွင္ေရးအတြက္ အေရးၾကီးဆံုး အဂၤါျဖစ္သကဲ့သို႔ အလုပ္လုပ္ဆံုးလည္းျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ သူ၏အတြင္းပိုင္း တည္ေဆာက္ပံုမွာလည္း ရွဳပ္ေထြးလွ၏။ ယခတုိင္ တိတ္ိက်က် မသိရေသး။သို႔ျဖစ္၍ ဦးေႏွာက္ကို အတုလုပ္၍ မရ၊ အစားထုိး၍ မရေသးျခင္း ျဖစ္သည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ ဦးေႏွာက္ကို မထိခိုက္ေအာင္၊ ဦးေခါင္းဒဏ္ရာမရေအာင္၊ အရုိက္မခံရေလေအာင္ ဂရုစိုက္ရ၏။ ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုလံုးက်န္းမာေအာင္ ဂရုဟစိုက္မွလည္း ဦးေႏွာက္ၾကည္၍ အလုပ္လုပ္ႏုိင္ေပသည္။ဉာဏ္ေကာင္း/ မေကာင္းမွာ မ်ိဳးရုိးဗီဇ၊ ေမြးရာပါဦးေႏွာက္၏ အစြမ္းသတၱ၊ အလုပ္လုပ္ပံုတုိ႔ အေပၚတြင္ အဓိကတည္ေသာ္လည္း ေလ့က်င့္မွဳ၊ အသံုးခ်မွဳအေပၚတြင္လည္း တည္သည္။သို႔ျဖစ္၍ ဦးေႏွာက္ကို အျမဲအသံုးခ်သူ၊ ၾကိဳးစားသူမ်ားသည္ အျခားသူမ်ားထက္ ဉာဏ္ရည္သာေပသည္။
ဦးေႏွာက္ကို အသံုးခ်လြန္း၍ ဦးေႏွာက္ပ်က္သည္၊ ရူးသည္ဆုိသည္မွာ မမွန္ပါ။ အသံုးမခ်၊ အသံုးခ်လြဲ၍သာ ရူးရျခင္းျဖစ္သည္။ ဦးေနွာက္ကား အသံုးခ်ေလ ေကာင္းေလပင္။


အခန္း(၆)

ပညာေရးအတြက္ သမုိင္းမွေပးေသာ သင္ခန္းစာ

၁၈၀၆-ခုနွစ္တြင္ ပရပ္ရွား(ဂ်ာမနီ)နုိင္ငံသည္ ျပင္သစ္တုိ႔ႏွင့္ စစ္ျဖစ္ပြါးရာ ေယးနား(Jena) ျမိဳ႕စစ္ပြဲတြင္ ပရပ္ရွားတုိ႔ အတံုးအရံုး၊ မရွဳမလွ က်ဆံုးၾကျပီး၊ ယင္းျဖစ္ရပ္ကို ပရပ္ရွားတုိ႔က `ေယးနားကံဆုိးမုိးေမွာင္က်မွဳ`(Disaster if Jena) ဟု ေခၚတြင္ခဲ့ၾကေလသည္။

စစ္ရွံဳးမွဳမွာ ပရပ္ရွားတုိ႔၏ဇာတ္မာန္ကို က်င္စက္ႏွင့္တို႔၍ လွဳပ္ႏုိးသကဲ့သို႔ ခံစားၾကရျပီး အမ်ိဳးသား ရွင္သန္ထေျမာက္ေရးအတြက္ နည္းလမ္းမ်ားကို သံုးသပ္ၾကံဆၾကရာ..ပရပ္ရွားႏုိင္ငံသည္ ဖရက္ဒရစ္ ၀ီလ်ံ လက္ထက္ ၁၇၁၇-ခုႏွစ္တြင္ ကေလးမ်ား၏ပညာေရးကို ႏုိင္ငံေတာ္မွ စတင္ဂရုစိုက္ေသာ္လည္း အမ်ိဳးသားပညာေရးအျဖစ္ တစ္မ်ိဳးသားလံုး၏ပညာေရးအထိ မေရာက္ရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရွိလာၾကပါသည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ ပညာေရးကိုပုဂၢဳိလ္တစ္ဦး၏ကိစၥ၊ မိဘကိစၥ၊ လူတစ္စု၏ကိစၥအေနနဲ႔ မစဥ္းစားေတာ့ဘဲ ဉာဏ္ပညာကို အမ်ိဳးသားေရးအျဖစ္ အသံုးျပဳႏုိင္ရန္ တစ္ခဲနက္ သႏၷိ႒ာန္ခ်ျပီး ၾကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ၾကပါေတာ့သည္။
သို႔ႏွင့္ ေယးနားျမိဳ႕၌ စစ္ျဖစ္ပြါးျပီး (၆၄)ႏွစ္အၾကာ ၁၈၇၀-ခုနွစ္တြင္ စစ္ထပ္မံျဖစ္ပြါးရာ ဆီးဒန္းျမိဳ႕(Sedan)စစ္ပြဲ၌ ျပင္သစ္တု႔ိ မရွဳမလွရွံဳးျပီး တတိယေျမာက္ နပိုလီယံမွာ ပရပ္ရွားမ်ားထံ လက္နက္ခ်လုိက္ရေလေတာ့သည္။
ယင္းစစ္ပြဲႏွင့္ပတ္သက္ျပီး သမုိင္းမွတ္တမ္းတင္ခ်က္မွာ `ပရပ္ရွားေက်ာင္းဆရာမ်ား၏ေအာင္ပြဲ`(Victory of Prussian Schoolmasters) ဟူ၍ ျဖစ္သည္။`ပရပ္ရွား တပ္မေတာ္၏ေအာင္ပြဲ`(Victory of Prussain Army) ဟု မွတ္တမ္းမတင္ၾကပါ။အမ်ိဳးသားပညာေရးစနစ္ ေအာင္ျမင္စြာ တည္ေဆာက္ႏုိင္ေသာေၾကာင့္ စစ္ေအာင္ႏုိင္ျခင္းျဖစ္သည္ကို တင္စားထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ယင္းျဖစ္ရပ္အေပၚသံုးသပ္ခ်က္မွာ ပညာေရးစနစ္ေျပာင္းလုိက္ေသာေၾကာင့္….
(က)တစ္မ်ိဳးသားလံုး ဉာဏ္ပညာထက္ျမက္လာမွဳ၊
(ခ)တာ၀န္သိတတ္လာမွဳ၊
(ဂ)စည္းရံုးလာၾကမွဳ စသည္မ်ားေၾကာင့္ ျပင္သစ္တုိ႔ကို အႏုိင္ တုိက္ႏုိင္သည္ ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။

နိဂံုး

ထုိ႔ေၾကာင့္ ကမၻာေပၚရွိ တုိင္းျပည္တုိင္း၊ လူမ်ိဳးတုိင္းတြင္ ပညာေရးကို အမ်ိဳးသားပညာေရးစီမံကိန္းခ်ျပီး ေဆာင္ရြက္ေနသည္ကို ေတြ႔ရပါသည္။
ၾကြက္သား(Muscle) စြမ္းအားထက္ ဦးေနွာက္(Brain) စြမ္းအားက ပိုျပီးထိေရာက္သည္ကို လက္ရွိကမၻာၾကီး၏ အေျခအေနအရ သက္ေသခံေနပါသည္။
ကြ်န္ုပ္တုိ႔ ကရင္အမ်ိဳးသားမ်ားအေနျဖင့္လည္း ပညာေခတ္လူမွဳ အဖြဲ႔အစည္းတြင္ ပါ၀င္ႏုိင္ေရးကို အေလးထား ေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။ကရင္အမ်ိဳးသားႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ က်င္းပေရးဗဟိုေကာ္မတီအေနႏွင့္လည္း အမ်ိဳးသားေရးကို ထမ္းေဆာင္ေနရေသာ အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္၍ တစ္ခ်ိန္က `ေဒါကလု`အဖြဲ႔အစည္းလုိ အမ်ိဳးသားပညာေရးပိုင္းတြင္ ျမွင့္တင္ႏုိင္လွ်င္ ပို၍ေကာင္းမည္ဟု ယူဆမိပါေၾကာင္း အၾကံျပဳတင္ျပလုိက္ပါသည္။

ပဒိုမန္းသိန္းေရႊ(ပိုးကရင္ ကြန္ဖရင့္)
၂၇၄၉-ခုႏွစ္ေျမာက္ ကရင္အမ်ိဳးသား ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္အထိမ္းအမွတ္ ကရင့္ေၾကးမံုမွ…..။

Jun 22, 2010

ပညာေခတ္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း

နိဒါန္း…

ကရင္လူမ်ိဳးတုိ႔ ပထမဆံုးတည္ေထာင္ေသာ `ေဒါကလု`ေခၚ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအရံုးမွ ကရင္ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ေက်းဇူးေၾကာင့္ ကရင္အမ်ိဳးသားေရး အသိအျမင္မ်ား ႏုိးၾကားလာခဲ့သည္။
ေခတ္ပညာတတ္မ်ား ေပၚေပါက္လာသျဖင့္ ထုိေခတ္ထုိအခါက မိမိတုိ႔ ကရင္လူမ်ိဳး၏ အက်ိဳးစီးပါြးကို တစ္တပ္တစ္အား ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ့သည္။

ကရင္အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ ပညာရွိမ်ား၏ ထုိသို႔ အက်င့္လည္းမွန္၊ အၾကံလည္းေကာင္း၊ အနာဂတ္ကို ေျမာ္ျမင္တတ္ေသာေၾကာင့္ ကရင္အမ်ိဳးသားေရး ယေန႔တုိင္ ရွင္သန္စီးဆင္းႏုိင္ေနျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ကရင္မ်ိဳးဆက္သစ္တုိ႔အေနႏွင့္ ယေန႔ ပညာေခတ္ေရစီးေၾကာင္းတြင္ ေလွၾကံဳစီး ခရီးသည္အျဖစ္ လုိက္ပါမည္လား။ ေလွထုိးသားအျဖစ္ ေလွာ္ခတ္မည္လား၊ ပဲ့နင္းမွဴးအျဖစ္ ေရွ႕ေဆာင္မည္လား…စဥ္းစားသံုးသပ္ ဆံုးျဖတ္ႏုိင္ရန္ ပညာ၏ ၀ိေသသလကၡဏာကို ေလ့လာဆန္းစစ္ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။

အခန္း(၁)

ပညာ (အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္)

1.Education is the apprenticeship of life.
ပညာသင္ယူျခင္းသည္ လူ႔ဘ၀ကို အစမ္းေနၾကည့္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။
(Robert Aris Willmott…1863)
2.A human being is not, in any proper sense, a human being till he is educated.

တကယ္အစစ္အမွန္သေဘာ ေျပာၾကမည္ဆုိလွ်င္ လူတစ္ေယာက္သည္ ပညာတတ္ျပီးမွသာ တကယ္အရည္မွီေသာသူ/လူ ဟူ၍ ထုိက္ထုိက္တန္တန္ ေခၚဆုိထုိက္သူျဖစ္သည္။
(အေမရိကန္ ပညာေရးသမား ေဟာ္ေရ႕စ္မန္း Mann 1769-1859)

3.What sculpture is to a block of marble, education is to the human soul.
The philosopher, the saint, the hero, the wise and the good, or the great, very often lied hid and concealed in a plebeian, with a proper education might have disinterred and brought to light.

ပန္းပုပညာက ေက်ာက္တံုးတစ္တံုးကို ထြင္းရာ ပံုေဖာ္သကဲ့သို႔ ပညာေရးကလည္း လူ႔ႏွလံုး၀ိညာဥ္ကို ပံုေဖာ္ဖန္တီးသည္။(ပန္းပုဆရာသည္ ေက်ာက္တံုး၏ အျပင္ခြံအကာကို ခြါကာ သူ႔စကၡဳအာရံုတြင္ ျမင္ေယာင္တည္ရွိေနသည့္ ပန္းပုရုပ္ကို ေဖာ္ထုတ္၍ ယူသကဲ့သို႔) သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ေသာ ပညာေရးသည္လည္း သာမန္အညၾတ၏ကိုယ္ထဲတြင္ ပုန္းခုိ ကိန္းေအာင္းေနသည့္ ေတြးေခၚရွင္၊ သူေတာ္စင္၊ လူစြမ္းေကာင္း၊ ပညာရွိ၊ လူေကာင္း၊ လူမွန္၊ ဧရာမပုဂၢိဳလ္ေက်ာ္ စသည္မ်ားကို ျမဳပ္ေနရာမွ ေဖာ္ယူကာ အလင္းေရာင္ေအာက္သို႔ ပို႔ေဆာင္ေပးေပသည္။(လူသားအရုိင္းသည္ ပညာႏွင့္ေပါင္းစပ္မွ အရည္အေသြးရွိ၊ တန္ဖုိးရွိေသာ ပုဂၢိဳလ္တစ္ေယာက္ ျဖစ္လာႏုိင္သည္ဟု ဆုိလုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။)
(အဂၤလိပ္ အက္ေဆးဆရာ ဂ်ိဳးဇက္အက္ဒီဆင္ Joseph Addison 1672-1719)

+ Read more


4.Education is a social process,…Education is growth, …Education is not preparation for life, Education is life itself.

ပညာေရးဟူသည္ ၾကီးထြားဖြံ႕ျဖိဳးျခင္းျဖစ္သည္။ ပညာေရးဟူသည္ ဘ၀အတြက္ ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ျခင္းမဟုတ္၊ ယင္းသည္ပင္လွ်င္ ဘ၀ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။ (သူက ပညာေရးကို ဘ၀ေရွ႕ပိုင္းေလး၊ သို႔မဟုတ္ အၾကိဳကာလေလးမွာ မထား၊ ဘ၀တစ္ေလွ်ာက္လံုးႏွင့္ ပူးတြဲထားသည္။ ပညာေရးဟူသည္ ျပီးဆံုးသည္မရွိ ဟု ဆုိလုိေသာ သေဘာပင္။)
(John Dewey သည္ဘက္ေခတ္ အေမရိကန္ ပညာေရးေတြးေခၚရွင္ 1859-1952)

5.Intructions end in the classroom but education ends only with life. A child is given the universe to be educated.

သင္ၾကားပို႔ခ်မွဳက စာသင္ခန္းတြင္ ျပီးဆံုးေသာ္လည္း ပညာေရးကမူ လူ႔သက္တမ္း ကုန္ဆံုးမွပင္ ဆံုးခန္းတုိင္သည္။ ကေလးတစ္ေယာက္အား လူ႔ေလာကရြာသို႔ ပို႔ေပးလုိက္ျခင္းသည္ ပညာသင္ရန္ အတြက္ပင္ျဖစ္သည္။
(အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး အက္(ဖ္)ဒဗလ်ဴ ေရာဘတ္ဆင္ F.W Robertson 1816-1853)

အခန္း(၂)

ပညာသင္ၾကားျခင္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္(ဦးတည္ခ်က္)

1.The great end of education is, to discipline rather than to furnish the mind, to train it to be
The use of its own powers, rather than fill it with the accumulations of the others.

ပညာသင္ၾကားေရး၏ ပဓာနရည္မွန္းခ်က္သည္ ပညာသင္ယူသူ၏စိတ္(ဦးေနွာက္) ထဲသို႔ အခ်က္အလက္မ်ား ျဖည့္တင္းေပးရန္ထက္ သူ႔အား စည္းစနစ္မ်ား ခ်ေပးေလ့က်င့္ျပဳျပင္ရန္အတြက္သာ ျဖစ္သည္။(တစ္နည္းဆုိေသာ္) သူတစ္ပါးတုိ႔ စုေဆာင္းထားခဲ့သည္မ်ားကို သူ႔ေခါင္းထဲသိုိ႔ စုျပံဳထည့္သြင္းရန္ထက္ သူ႔ဦးေႏွာက္၏ စြမ္းအားမ်ားကို သူ႕ဘာသာသူ အသံုးခ်တတ္လာေအာင္ ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးဖုိ႔သာ ျဖစ္သည္။
(အေမရိကန္ စာေပပညာရွင္ ထရိုင္ယြန္အက္ဒ၀ပ္(စ္) Tryon Edwards 1809-1894)

2.The aim of education should be to teach us rather how to think, than what to think rather to improve our minds, so as to enable us to think for ourselves, than to load the memory with the thoughts of other men.

ပညာေရး၏ရည္ရြယ္ခ်က္က ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ဘာေတြ စဥ္းစားဖုိ႔ထက္ ဘယ္လုိစဥ္းစားရတယ္ဆုိတာ တတ္လာေအာင္ သင္ေပးဖုိ႔၊ တျခားသူေတြရဲ႕ အေတြးအေခၚအယူအဆေတြကို ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ေခါင္းထဲ ျပြတ္သိပ္ထည့္သြင္းဖုိ႔ထက္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ဘာသာ စဥ္းစားေတြးေတာ တတ္လာေအာင္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ဦးေႏွာက္ေတြကို ျပဳျပင္ေပးဖုိ႔သာ ျဖစ္သင့္တယ္။
(စေကာ့ ကဗ်ာဆရာ ဂ်ိမ္း(စ္) ဘီတီ James Beathic 1735-1803)

3.The whole object of education is, or should be, to develop mind.
The mind should be a thing that works. It should be able to pass judgement on events as they arise, make decisions.

ပညာေရး၏ အလံုးစံုေသာရည္မွန္းခ်က္သည္ စိတ္(ဦးေႏွာက္) ဖြံ႕ျဖိဳးေရး ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္သည္။ ဦးေႏွာက္သည္ အမွန္တကယ္အလုပ္လုပ္ေသာ ဦးေႏွာက္မ်ိဳးျဖစ္ရလိမ့္မည္။ အေၾကာင္းကိစၥမ်ားေပၚေပါက္လာလွ်င္ ပိုင္းျခားေ၀ဖန္ႏုိင္စြမ္းရွိရမည္။ ထုိ႔ေနာက္ ယင္းတုိ႔ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ႏုိင္စြမ္းရွိရမည္။
(အေမရိကန္ စာေရးဆရာ ရွား၀ိဒ္ အင္ဒီဆင္ Sherwood Anderson 1876-1941)

အခန္း(၃)

လူတုိင္း ဘာေၾကာင့္ ပညာသင္သင့္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခ်က္မ်ား

1.He is to be educated not because he is to make shoes, nails and pins, but because he is a men.

လူတစ္ေယာက္ဟာ ဖိနပ္ခ်ဳပ္ရမယ့္လူမုိ႔လုိ႔၊ သံေခ်င္းလုပ္ရမယ့္လူ၊ ပင္အပ္လုပ္ရမယ့္ လူမို႔လုိ႔ရယ္ မဟုတ္ပါဘူး။ လူသားတစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ကို ပညာသင္ရလိမ့္မယ္။
အေမရိကန္ဘုန္းေတာ္ၾကီး ၀ီလ်ံ ခ်င္းနင္း William Ellery Channing 1780-1842)

2.Education makes a people easy to lead, nut difficult to drive,easy to govern, but impossible to enslave.

ပညာေရးက လူထုအား ဦးေဆာင္လမ္းညြန္ရ လြယ္ကူေစသည္။ သို႔ေသာ္ တြန္းထုိးေမာင္းႏွင္ရန္ကား ခက္ခဲေစသည္။ အလားတူ အုပ္ခ်ဳပ္ရာ၌ လြယ္ကူသေလာက္ ကြ်န္ျပဳခုိင္းေစဖုိ႔ကား လံုး၀မျဖစ္ႏုိင္ေသာ သေဘာရွိသည္။
(ေလာ့ဒ္ဘရူးအမ္း Lord Brougham 1778-1868)

3.Only educated are free.
ပညာတတ္သူမ်ားသာ လြတ္လပ္သည္။
(အက္ပစ္တီးတပ္(စ္) AD 60ခန္႔ 120)

4.Educated men are as much superior to uneducated men as the living are to the dead.

ေသသူႏွင့္ ရွင္သူ ကြားျခားသည့္ပမာ ပညာမတတ္သူထက္ ပညာတတ္သူက ျမင့္မားသာလြန္လွသည္။
(ဂရိပညာရွိၾကီး အရစၥတုိတယ္)

အခန္း(၄)

တစ္တုိင္းျပည္လံုး၊ အစုိးရ၊ ပညာေရးေတြးေခၚရွင္မ်ား၊ တုိင္းသူျပည္သားအားလံုး၏ ပညာေရး အေရးၾကီးပံု

1.Upon the education of the people of this country the fate of this country depends.

ဒီတုိင္းျပည္ရဲ႕ ကံၾကမၼာဟာ ဒီတုိင္းျပည္ရဲ႕ ျပည္သူေတြရဲ႕ ပညာေရးေပၚမွာ မူတည္ေနတယ္။
(ျဗိတိသွ် ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ ဘင္ဂ်မင္းဒစၥေရးလီ Benjamin Disraeli 1804-1881)

2.A prince who is about to assume control of the state must be advised at once that the main hope of a state lines in the proper education of it youth.

တုိင္းျပည္ကို စိုးမုိးအုပ္ခ်ဳပ္ေတာ့မယ္ မင္းသား(ရွင္ဘုရင္)တစ္ပါးကို မဆုိင္းမတြ အၾကံေပးသင့္တာက တုိင္းျပည္တစ္ျပည္ရဲ႕ အဓိကရည္မွန္းခ်က္ဟာ သူ႔တုိင္းျပည္က လူငယ္ေတြကို သင့္ေတာ္မွန္ကန္တဲ့ ပညာေပးႏုိင္မွဳေပၚမွာ မူတည္တယ္ဆုိတာျဖစ္တယ္။
(ဒတ္ခ်္ပညာရွိ အီေရ႕ဇမတ္စ္ Desiderids Erasmus 1466 ခန္႔ 1536)

3.Next in importance to freedom and justice is popular education, without which neither freedom nor justice can be permanently maintained.

လြတ္လပ္မွဳႏွင့္ တရားမွ်တမွဳျပီးရင္ အေရးအၾကီးဆံုးအရာမွာ ျပည္သူ႔ပညာေရးပဲ။ အဲ့ဒါမွမရွိရင္ လြတ္လပ္မွဳေရာ တရားမွ်တမွဳကိုပါ တည္တံ့ေအာင္ ထိန္းသိမ္းႏုိင္မွာ မဟုတ္ဘူး။
(အေမရိကန္သမၼတ ဂ်ိမ္း(စ္)ဂါးဖီးလ္ James Garfiled 1831-1881)

4.The prosperity of a country depends, not on the abundance of its revenues, nor on the strength of its fortification, not on the beauty of its public-buildings; but it consists in the number of its cultivated citizen, in its men of education, enlightment and character.

တုိင္းျပည္တစ္ျပည္ရဲ႕ ဖြံျဖိဳးတုိးတက္မွဳဟာ အခြန္ဘ႑ာေပးျပီး ၾကြယ္၀မွဳေပၚမွာ မူတည္တာ မဟုတ္ပါဘူး။
ရဲတပ္ၾကီး၊ ခံတပ္ၾကီးေတြ ေတာင့္တင္းခုိင္မာမွဳေပၚမွာလည္း မတည္ပါဘူး။ ျမိဳ႕ျပတုိက္တာ အေဆာက္အဦေတြရဲ႕ လွပခမ္းနားမွဳေပၚမွာလည္း မတည္ပါဘူး။အဲ့ဒီတုိင္းျပည္မွာ ယဥ္ေက်းတတ္ကြ်မ္းတဲ့ ႏုိင္ငံသားေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိသလဲ၊ ပညာတတ္ေသာ၊ ဥာဏ္အျမင္လင္းေသာ၊ ေျဖာင့္မတ္တည္ၾကည္ေသာပုဂၢိဳလ္ေတြ ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား ရွိသလဲ ဆုိတဲ့အခ်က္ေပၚမွာ မူတည္တယ္။
(ဂ်ာမန္လူမ်ိဳး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသမား မာတင္လူသာ Martin luther 1483-1546)

5.On the diffusion of education among the people rest the preservation and perpetuation of our institution.

ကြ်န္ေတာ္တုိ႔မွာရွိတဲ့ လြတ္လပ္ေသာ လူမွဳအေဆာက္အဦမ်ား တည္တံ့မွဳ၊ အဓြန္႔ရွည္မွဳဟာ ျပည္သူလူထုအၾကား ပညာ ဘယ္ေလာက္ထြန္းကားျပန္႔ပြါးမွဳရွိသလဲ ဆုိတဲ့အခ်က္ေပၚမွာ မူတည္တယ္။
(ဒင္နီရယ္ ၀က္(ဘ္)စတား Daniel Webster 1782-1852)

6.Education is the leading of human souls to what is best, and making what is best out of them; and these two objects are always attainable together, and by the same means. The training which makes man happiest in themselves also makes them most serviceable to other.

ပညာသင္ၾကားျခင္းဟူသည္ လူ႔ႏွလံုးသားကို အေၾကာင္းအရာမ်ားဆီသို႔ လမ္းျပေခၚေဆာင္သြားျခင္း၊ ထုိ႔ေနာက္ ထုိႏွလံုးသားမ်ားအား အေကာင္းဆံုး အေနအထားျဖစ္လာေအာင္ ဖန္တီးေပးျခင္းျဖစ္သည္။ အဆုိပါ ဦးတည္ခ်က္ႏွစ္ရပ္လုံးသည္ တစ္ခုတည္းေသာနည္းလမ္းျဖင့္ပင္ တစ္ျပိဳင္နက္ရရွိႏုိင္ေသာအရာမ်ား ျဖစ္သည္။
လူတုိ႔အား မိမိကုိယ္တုိင္အတြက္ စိတ္ခ်မ္းသာေပ်ာ္ရႊင္မွဳအမ်ားဆံုး ရရွိေစသည့္ ထုိေလ့က်င့္သင္ၾကားမွဳသည္ ၎တုိ႔အား အျခားလူမ်ားအတြက္ပါ အမ်ားဆံုး အသံုး၀င္ အက်ိဳးျပဳႏုိ္င္သူမ်ား ျဖစ္လာေစသည္။
(အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး လူမွဳျပဳျပင္ေရးသမားၾကီး ဂြ်န္ရပ္(စ္)ကင္း John Ruskin 1819-1900)

ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါဦးမယ္....။

Jun 9, 2010

စာေပစိတ္ဓာတ္ကို သံုးသပ္မိျခင္း

ကရင္လူမ်ိဳးသည္ စာေပယဥ္ေက်းမွဳ ျပည့္စံုစြာရွိသည့္ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသား
လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခံရျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ စာေပယဥ္ေက်းမွဳကေတာ့ ရွိသည္။ တုိးတက္မွဳကား မရွိ၊ တုိးတက္ေအာင္လည္း စိတ္မကူးၾက၊ စာေပစိတ္ဓာတ္ျပည့္၀သူ အလြန္ရွားသည္။ ဒါေၾကာင့္ ကရင္သည္ လူဦးေရနဲ႔ ၾကည့္လွ်င္ စာေပစိတ္ဓာတ္ နည္းေသးသည္ဟု ဆုိလ်ွင္ မွားမည္မထင္။

စာရွဳသူအေနျဖင့္ ကရင္သည္ စာေပစိတ္ဓာတ္နည္းသည္ကို လက္မခံႏုိင္လွ်င္ လက္ရွိ ကရင္စာေပအဆင့္အတန္းႏွင့္ ကရင္လူမ်ိဳးတုိ႔ ေန႔စဥ္သြားလာလွဳပ္ရွားေနသည္ ဆန္းစစ္ၾကည့္လွ်င္ အေျဖေပၚပါလိမ့္မည္။
သို႔အတြက္ စာေပစိတ္ဓာတ္ ရွိမရွိ သိခ်င္လွ်င္ ကရင္တစ္ေယာက္ကို ကရင္စာေရးခုိင္းၾကည့္ပါ။ ဒါမွမဟုတ္ ဖတ္ခုိင္းၾကည့္ပါ။ အေျဖမည္သို႔ ထြက္လာမည္နည္း။ ထုိ႔ထက္ပို၍ သိသာသည္က ကရင္ေတြ ေနထုိင္ၾကသည့္
ျမိဳ႕၊ရြာေတြမွာ ကရင္စာေပ ဖြင့္လွစ္သင္ၾကားျခင္း၊ အလြန္နည္းလုိ႔ပါပဲ။ ဒါ ဘယ္သူမွ ျငင္းလုိ႔မရသည့္ သာဓကတစ္ခုပါ။ ကရင္ျဖစ္ျပီး ကရင္စာကို ျပန္ေလ့လာသင္ယူရန္ ၀န္ေလးေနလွ်င္ စာေပစိတ္ဓာတ္ မရွိသူပင္ျဖစ္သည္။

´စာေပစိတ္ဓာတ္ဟူသည္ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဓာတ္ရဲ႕ အေျခခံျဖစ္၍ စာေပစိတ္ဓာတ္မရွိလွ်င္ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဓာတ္မရွိျခင္းႏွင့္ အတူတူပင္ျဖစ္သည္´။ဒါေၾကာင့္လည္း အမ်ိဳးခ်စ္သူတုိင္း မိမိစာေပကို ျမွင့္တင္ၾကသည္ ဟု စာေပပုဂၢိဳလ္ၾကီးမ်ားက ဆုိစမွတ္ျပဳၾကသည္။ ကရင္လူမ်ိဳးသည္ မိမိ၏စာေပကို အထင္ေသး၏။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အထင္ေသးလွ်င္ ဘယ္ေသာအခါမွ ေအာင္ျမင္မွဳမရွိႏုိင္ေပ။ ကိုယ့္ေျခေထာက္ကို ျပန္ရုိက္လွ်င္ ကိုယ္ပဲ အသားနာမည္။ ကိုယ့္မိသားစုကို ကိုယ္မခ်စ္လွ်င္ အဘယ္သူ လာခ်စ္မည္နည္း။ ကိုယ့္မိသားစု အခက္အခဲကို ကိုယ္မကူညီလွ်င္ ကိုယ္ပဲ ဒုကၡေရာက္ႏုိင္သည္။ ကိုယ့္စာေပ
ကို အထင္ေသးလွ်င္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အထင္ေသးသည္ႏွင့္ အတူတူပင္။

ကရင္လူမ်ိဳးသည္ ပညာတတ္ၾကီး၊ ပညာရွင္ၾကီး မဟုတ္သည့္တုိင္ ပညာတတ္ေတ့ာ ရွိပါသည္။ ပညာတတ္ဟု ဆုိရာမွာ ယေန႔ ကရင္လူမ်ိဳးထဲမွ ပညာေရး၀န္ထမ္းမ်ား၊ က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းမ်ား၊ ဘြဲ႔ရပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ ဘာသာေရးေခါင္ေဆာင္မ်ား စသူတုိ႔ကို ဆုိလုိပါသည္။
၎ပုဂၢိဳလ္တုိ႔သည္ အမ်ိဳးသား စာေပအတြက္ ဘာေတြ လုပ္ေဆာင္ေနသနည္း။ ရွင္းပါသည္။ ဘာမွ လုပ္ေဆာင္ျခင္း မေတြ႔ရေသးေပ။ ေနာင္လည္း ေတြ႔ရမည့္ပံုမေပၚ။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ယေန႔ ေခတ္ပညာ
ဆည္းပူးေနေသာ ကရင္လူငယ္ ေမာင္မယ္မ်ားသည္ မိမိစာေပကို လံုး၀စိတ္မ၀င္စားလုိ႔ပါပဲ။
သို႔ေသာ္ အနည္းစုေတာ့ ရွိေကာင္းရွိမည္။ တစ္ဦးတစ္ေယာက္သာ စာေပကို စိတ္၀င္စားမည္ဆုိလွ်င္ အမ်ားကို
လႊမ္းျခံဳႏုိင္မည္မဟုတ္ေပ။ တစ္နည္းေျပာရလွ်င္ စာေပတုိးတက္ေအာင္ မလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ကရင္လူမ်ိဳးသည္ စာေပစိတ္ဓာတ္ မရွင္နုိင္ေသးဟု ေကာက္ခ်က္ခ်ရပါလိမ့္မည္။

+ Read more


စာေပစိတ္ဓာတ္ႏွင့္ပတ္သက္လုိ႔ စာေရးသူေတြ႔ရသေလာက္ ေခတ္ပညာတတ္ လူငယ္ေတြကို တီးေခါက္ၾကည့္ေသာအခါ စာေပစိတ္ဓာတ္ မရွိမွန္းသိရသည္။ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ သူတုိ႔ႏွဳတ္ဖ်ားမွ စာေပအေၾကာင္း ထြက္မလာလုိ႔ပါပဲ။ စာေရးသူသည္ ကရင့္ဓေလ့မေပ်ာက္ပ်က္ရန္ ရည္သန္ျပီး တတ္ႏုိင္သေလာက္ ကရင္ေရးရာ စာအုပ္ေတြကို မၾကာမၾကာ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ျဖစ္သည္။
တစ္ေန႔တြင္ စာေရးသူ ထုတ္ေ၀ထားေသာ စာအုပ္ေတြကို ကရင္လူမ်ိဳးအမ်ား ေလ့လာဖတ္ရွဳႏုိင္ရန္ အမ်ားျမင္ႏုိင္သည့္ ေနရာတစ္ခုမွာ ခ်ထားပါသည္။အဲသည္အခ်ိန္မွာ ဥပေဒေက်ာင္းသားတစ္ဦးက စာအုပ္ခ်ထားသည္ကိုေတြ႔ေတာ့ တရွိန္ထုိးေျပးလာၾကည့္ကာ အနားေရာက္မွ ကရင္စာအုပ္မွန္းသိေတာ့ ၾကည့္ေတာင္ မၾကည့္ေတာ့ဘဲ လွည့္ထြက္သြားသည္။
ေနာက္တစ္ေယာက္က ေဆးေက်ာင္းသားတစ္ဦးပါ။

သူနဲ႔စာေရးသူ စကားစပ္မိရာ စာေပအေၾကာင္းဘက္သို႔
ေရာက္သြားသည္။ သူက `ကရင္စာဟာ ဘယ္ေနရာမွ အသံုးမ၀င္ပါဘူးကြာ၊ကရင္စာ မတတ္ေတာ့လည္း ဘာျဖစ္လဲ၊ ကရင္စာတတ္ေတာ့လည္း စီးပြါးေရး အေထာက္အကူျပဳတာ မဟုတ္ဘူး၊ ေခတ္မမွီတဲ့ ပညာေရးတစ္ခုကို ၾကိဳးစားပမ္းစား သင္ယူေနလွ်င္ အခ်ိန္းျဖဳန္းတာနဲ႔ အတူတူပဲ။ အခ်ိန္ကို အက်ဳိးရွိရွိ အသံုးခ်စမ္းပါ`…လုိ႔ေျပာသြားပါတယ္။ သူ႔အျမင္မ်ိဳး ကရင္လူငယ္ေမာင္မယ္မ်ားထဲမွာ ဘယ္ေလာက္ရွိေနျပီလဲ ဟု မေျပာတတ္ေတာ့ေပ။ မ်ားမ်ားသာ ရွိလွ်င္ေတာ့ ကရင္လူမ်ိဴး ျမန္ျမန္ေပ်ာက္ကြယ္သြားမည္မွာ ေသခ်ာသည္။

ေခတ္ပညာ ဘယ္ေလာက္ေတာ္ေတာ္၊ ဘယ္ေလာက္တတ္တတ္၊ အမ်ိဳးသားဘာသာစကားႏွင့္ စာေပကို
စိတ္၀င္စားမွဳ မရွိသေရြ႕ စာေပစိတ္ဓာတ္ရွိသူဟု မဆုိထုိက္ေပ။ ပညာတတ္တစ္ေယာက္အျဖစ္ေတာ့ အသိအမွတ္ျပဳ ခံရေကာင္းခံရပါလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ တန္ဖုိးရွိေသာ သူတစ္ေယာက္အျဖစ္ေတာ့ သမုိင္းတြင္ရစ္မည္ မဟုတ္။
စာေရးသူ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ရွိေလသည္။ သူက အေ၀းသင္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားပါ။ ကရင္စာေပနည္းျပလုပ္ခဲ့သလုိ လုပ္အားေပးဆရာလည္း လုပ္ခဲ့ဖူးသည္။ ရုတ္တရက္ၾကည့္လွ်င္ေတာ့ စာေပစိတ္ဓာတ္ အေတာ္ရွိပံု ထင္ရသည္။ ဘယ္မွာဟုတ္မွာတုန္း။ ေနာက္မွ သူ႔မွာ စာေပစိတ္ဓာတ္ ေလးေလးနက္နက္ မရွိမွန္း သိလုိက္ရသည္။ ျဖစ္ပံုက ဒီလုိပါ။သူနဲ႔ စာေရးသူသည္ ေျပာမနာ ဆုိမနာ တစ္ေယာက္အေၾကာင္းတစ္ေယာက္သိသူေတြ ျဖစ္သည္။ ကိစၥတစ္ခုေပၚတုိင္း ဆက္သြယ္ၾကသည္။

တုိင္ပင္ၾကသည္။ သူက စာေရးသူကို ဆက္သြယ္ရန္ အျမဲလုိလုိ စာေရးအေၾကာင္းၾကားေလ့ ရွိသည္။
သူ႔စာက ကရင္လုိ တစ္ခါမွ မေတြ႔ရပါ။ တကယ္လုိ႔ စာေပစိတ္ဓာတ္ရွိလွ်င္ ပိုးကရင္အခ်င္းခ်င္း ပိုးကရင္လုိသာ ေရးသင့္သည္။
ထုိနည္းတူ ကရင္အမ်ားစုသည္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ဆက္သြယ္ရာမွာ ကိုယ့္ဘာသာစကားစာေပေရးထံုးႏွင့္ ဆက္သြယ္သည့္အေလ့အထ အလြန္နည္းေသးသည္။ ဒါေတြကို ၾကည့္လွ်င္ ကိုယ့္စာေပကို ခ်စ္ရာမေရာက္ဘဲ ႏွစ္ရာေရာက္သည္။ ကိုယ့္စကား၊ ကိုယ့္စာေပ ေျပာတတ္၊ ေရးတတ္လ်က္သားနဲ႕ မေျပာ၊ မရးဘူးဆုိလွ်င္ ကိုယ့္လူမ်ိဳးတံုးေအာင္လုပ္ျခင္းႏွင့္ ဘာျခားဦးမည္နည္း…။

ဒါေၾကာင့္ `ငါ စာေပစိတ္ဓာတ္ရွိသည္ `ဟု ေအာ္ရံုႏွင့္မျပီး၊ အေျပာနွင့္အလုပ္ တစ္ထပ္တည္းက်ေအာင္ လုပ္သင့္ပါသည္။ ေနာက္ျဖစ္ရပ္တစ္ခုကား ေႏြရာသီ ေက်ာင္းပိတ္သည့္အေတာအတြင္း စာေပစိတ္ဓာတ္ရွိေသာ ရြာေတြက ကရင္စာေပသင္တန္း ဖြင့္လွစ္ၾကသည္။ သင္တန္းဖြင့္ေတာ့ ျပႆနာႏွင့္ တုိးျပန္သည္။ အေၾကာင္းကား ပညာတတ္ သမီးတစ္ေယာက္က ကရင္စာ လာသင္သည္။ သူမ စာလာသင္သည္ကို မိဘေတြက မၾကိဳက္ၾက၊ မသင္ရန္ တားျမစ္သည္။ ေနာက္ေတာ့ သူမ၏ အေမက `ကိုယ့္အလုပ္ကိုယ္လုပ္တာ အေကာင္းဆံုးပဲ သမီး၊ ကရင္စာေပနည္းျပေတြလုိ ေလလြင့္မေနနဲ႔၊ သူတုိ႔ေတြက အျမင္က်ဥ္း၊ အယူသီး၊ အစြန္းေရာက္ေတြ၊ ကရင္စာသင္ေနမယ့္အစား ဂ်ဴရွင္ၾကိဳတက္ထားႏုိင္ရင္ သမီးအတြက္ ပိုေကာင္းေသးတယ္။ သမီးက ကရင္စာကို ၾကိဳးစားပမ္းစား သင္ယူေနတာ ဘ၀ေရွးေရးအတြက္ ဘာအေထာက္အကူျပဳမွာမုိ႔လုိ႔လဲ` စသည္ျဖင့္ သူ႕သမီးေလးကို တရေဟာ ေျပာခ်သြားသည္။

ျပီးေတာ့ သူမအေဖကလည္း စာေပနည္းျပေတြဆီသြားကာ `နင္တုိ႔သင္တန္းဖြင့္တာ ဘယ္သူဖြင့္ခုိင္းလုိ႔လဲ၊ သင္တန္းေၾကာင့္ ကေလးေတြ ပ်က္စီးကုန္ျပီ၊ နင္တုိ႔သင္တန္းက ဘယ္မွာ တကၠသုိလ္ ရွိလုိ႔လဲ၊ ကရင္စာေပသင္တန္းေအာင္ျမင္ရင္ေရာ အလုပ္ခန္႔စရာ ရွိလုိ႔လား၊ အဓိပၸါယ္မရွိတဲ့ အလုပ္ေတြ ေလွ်ာက္မလုပ္ပါနဲ႔၊ နင္တုိ႔လုပ္ရပ္ကို ရပ္တန္းက ရပ္ပါေတာ့` စသည္ျဖင့္ ေျပာသြားသည္။
သူတုိ႔စကားေၾကာင့္ အားလံုးက ဇေ၀ဇ၀ါ ကေမာက္ကမ ျဖစ္ကုန္သည္။ တရြာလံုးက သူတုိ႔ကို ဘယ္သူမွ မလြန္ဆန္ရဲေပ။ ေနာက္ေတာ့ သင္တန္းရက္မေစ့ဘဲ တစ္၀က္တစ္ျပက္ႏွင့္သာ အဆံုးသတ္လုိက္ရသည္။
ထုိ႔ျပင္ စာေပစိတ္ဓာတ္ မရွိသည္ထက္ မသိတာက ပို၍ပင္ ခက္ေသးသည္။ ေက်းလက္ေဒသ တစ္ခ်ိဳ႕ ရြာေတြဆုိလွ်င္ ေအးေဆးလြန္းလွသည္။ ပညာေရးအသိ၊ က်န္းမာေရးအသိ၊ ႏုိင္ငံေရးအသိ၊ အမ်ိဳးသားေရးအသိ၊ စာေပအသိစသည့္ အသိဟူသမွ် မရွိေသးေခ်။ ရုိးရာဓေလ့ေတာင္မွ လုပ္သာလုပ္ျပီး ဦးတည္ခ်က္ မသိၾကေခ်။

အခ်ိန္တန္လွ်င္ လယ္လုပ္သူက လယ္ထဲဆင္း၊ ျခံသမားက ျခံထဲ၀င္၊ အေရာင္းအ၀ယ္သမားက အေရာင္းအ၀ယ္ရွာ သည္လုိႏွင့္ပဲ လည္ပတ္ၾကသည္။ စာေပသင္ရေကာင္းမွန္း မသိၾကေခ်။ စာေပအသိ မရွိေတာ့ စာေပစိတ္ဓာတ္ကား အဘယ္မွာ ရွိမည္နည္း။ အမ်ားစုက ကရင္စာေပကို မတတ္ၾကေပ။ အဲလုိရြားလည္း ရွိေသးသည္။ တစ္ခ်ိဳ႕က ေရးထံုးကြဲ၍ မသင္ယူႏုိင္ဟု ဆင္ေျခလက္ေျခေပးတတ္ေသးသည္။ စာေပေရးထံုး ဘယ္လုိပဲ ကြဲျပားကြဲျပား၊ စာေပစိတ္ဓာတ္ ရွိလွ်င္ေတာ့ ကိုယ့္ဘာသာစကားႏွင့္ သင့္ေတာ္သည့္ ေရးထံုးတစ္ခုေတာ့ တတ္ထားရန္ လုိအပ္ပါသည္။ ဥပမာ -စေကာကရင္ဆုိလွ်င္ စေကာကရင္စာ တတ္ရမည္။ အလားတူ ပိုးကရင္လည္း ပိုးကရင္စာ တတ္ရမည္ျဖစ္သည္။
စာေပေရးထံုး အမ်ိဳးမ်ိဳးထဲမွ အေရွ႕ပိုးကရင္ ေရးထံုး(ေရွးေဟာင္း၊ကရင္စာ)နွင့္ ယေန႔ ကရင္သံဃာေတာ္မ်ား အခန္းက႑ကို အလ်ဥ္းသင့္လုိ႔ အက်ဥ္းမွ် ေျပာလုိပါသည္။(ပုတ္ခတ္ေ၀ဖန္ျခင္း မဟုတ္ပါ)

ျမိဳ႕ၾကီးျပၾကီးမွာ ကရင္သံဃာေတာ္မ်ား ဦးစီးဦးေဆာင္သည့္ ပရိယတၱိစာသင္တုိက္ေတြ ရွိပါသည္။ ကရင္ဘုန္းၾကီးေတြ ထုိင္သည့္ေက်ာင္းဆုိလွ်င္ စာသင္သား အမ်ားစုကေတာ့ ကရင္ေတြခ်ည္းသာ ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ သူတုိ႔ေလးေတြ ကရင္စာ မတတ္ရွာေပ။ေက်ာင္းထုိင္ဆရာေတာ္ကိုယ္တုိင္က ကရင္စာ ေရးႏုိင္၊ဖတ္ႏုိင္မွဳ အားနည္းေလေတာ့ အမ်ိဳးသားအက်ိဳး၊ စာေပအက်ိဳး ဘယ္လုိထမ္းေဆာင္မည္နည္း။
(ပရိယတၱိ ထူေထာင္ျခင္း၊ စာေပသင္ၾကား ပို႔ခ်ျခင္းသည္ စာေပမ်ိဳးဆက္သစ္ ေမြးထုတ္ျခင္း မဟုတ္ဟု မဆုိလုိပါ) စာေပ တသီတတန္းတတ္ျပီး ကရင္စာေပ စိတ္ဓာတ္ မရွိသည္ကို ဆုိခ်င္ပါသည္။ ျမိဳ႕၌ ကရင္ေက်ာင္း ဆုိင္းဘုတ္ေတြကိုၾကည့္ပါ။ ကရင္ဘာသာႏွင့္ ဆုိင္ဘုတ္တင္တာ သိပ္မေတြ႔ရေပ။

တစ္ေက်ာင္းတစ္ေလေတာ့ ရွိေကာင္းရွိႏိုင္ပါသည္။ မ်ားမ်ားစားစား မရွိေသး။ ကရင္ေက်ာင္းသည္ ကရင္ဘာသာလုိ ဆုိင္းဘုတ္တင္ထားျခင္းအားျဖင့္ အျခားလူမ်ိဳး၊အျခားဘာသာစကားကို ထိခုိက္စရာအေၾကာင္းမရွိေပ။ ကိုယ့္ဘာသာစကားကိုလည္း ျမွင့္တင္ရာ ေရာက္သည္။ ကုိယ့္မွာ စာေပေရးထံုးရွိေၾကာင္း၊ တျခားတုိင္းရင္းသားညီေနာင္ေတြကို သိခြင့္ေပးသလုိ တုိင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္း နားလည္မွဳလည္း ရရွိလာမွာျဖစ္ပါသည္။
ေတာမွာ ကရင္ရြာ၊ ကရင္ေက်ာင္း၊ ကရင္ဘုန္းၾကီးေတြကို ျပန္ၾကည့္ေတာ့လည္း ကရင္စာေပစိတ္ဓာတ္ႏွင့္ပတ္သက္လွ်င္ ရင္ေလးစရာပင္။ အမ်ားစုက အလွဴခံျခင္း၊ ေက်ာင္းေဆာက္ျခင္း၊ဘုရားတည္ျခင္း၊ ေက်ာင့္ေစာင့္ျခင္း၊ ဇာတ္ပြဲသဘင္ငွါးျခင္း စသည့္ျဖင့္ လုပ္ၾကသည္။

စာေပသင္တန္းဖြင့္ျခင္းကား ရွိေသာ္လည္း တနယ္မွာ တစ္ေက်ာင္း၊ တစ္ပါးတစ္ေလသာ ရွိတတ္သည္။
အမွန္မွာေတာ့ ဘုန္းၾကီးေတြက ၾသဇာအာဏာသက္ေရာက္မွဳရွိပါသည္။ အမွဳအခင္းကလြဲျပီး ဘုန္းၾကီးေျပာလွ်င္ အားလံုးျပီးသည္။သုိ႔ျဖစ္၍ ေက်ာင္းထုိင္ဘုန္းၾကီးေတြက စာေပစိတ္ဓာတ္သာ ရွိလွ်င္ ကရင္စာေပသင္ၾကမည္လုိ႔ တစ္ခြန္းေျပာလုိက္သည္ႏွင့္ တစ္ရြာလံုးလုိလုိ စာလာသင္ၾကမည္မွာျဖစ္သည္။
အဲသည္လုိ ႏွိဳးေဆာ္ရန္ေနေနသာသာ တစ္ဦးတစ္ေယာက္က စာေပသင္တန္းဖြင့္ခ်င္လုိ႔ သြားတင္ေလွ်ာက္တာေတာင္မွ မလုိလား၊ ခြင့္မျပဳသည့္ ဘုန္းၾကီးကလည္း ရွိေသးသည္။

စာေရးသူအေတြ႔အၾကံဳအရ တခ်ိဳ႕ဘုန္းၾကီးဆုိလွ်င္ ဇာတ္ပြဲငွါးဖုိ႔ အခ်ိန္ေပးႏုိင္သည္။ ကရင္စာေပသင္တန္းဖြင္ဖုိ႔က်ေတာ့ အခ်ိန္မေပးႏုိင္။ ေဘာလံုးပြဲျဖစ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ပိုက္ဆံသန္းႏွင့္ခ်ီျပီး မတည္ႏုိင္သည္။ စာေပသင္တန္းအတြက္က်ေတာ့ ေသာင္းဂဏန္းေလာက္ေတာင္မွ အကုန္အက်မခံႏုိင္။ အေျခအေနက အဲသည္လုိရွိသည္။ အလြန္အံုၾသဖုိ႔ ေကာင္းလွသည္။ စာေရးသူ ေ၀ဖန္ပုတ္ခတ္ေျပာဆုိျခင္း မဟုတ္ပါ။ စာေပစိတ္ဓာတ္ႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး တင္ျပျခင္းသာျဖစ္ပါသည္။

တကယ္ေတာ့ ကရင္သည္ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ျဖစ္၊ ပညာတတ္အလႊာျဖစ္ျဖစ္၊ သာမန္လူတန္းစားအလႊာျဖစ္ျဖစ္ စာေပစိတ္ဓာတ္ရွိသူ အနည္းစုသာ ျဖစ္သည္။ စာေပစိတ္ဓာတ္သာ ရွိခဲ့ပါမူ ယခုလုိမ်ိဳး စာေပ ေအာက္က်ေနာက္က် ရွိေနမည္မဟုတ္ပါ။ တုိးတက္ေအာင္ မလုပ္ႏုိင္သည့္တုိင္ တတ္ေအာင္ေတာ့ သင္ယူၾကရမည္ျဖစ္သည္။ ယခုက်ေတာ့ ဆယ္ပံုတစ္ပံုသာ မိမိစာေပကို ေရးႏုိင္ဖတ္ႏုိင္သူရွိ၍ ကရင္လူမ်ိဳး စာေပစိတ္ဓာတ္ ရွိသည္၊ မရွိဘူးဆိုတာ သံုးသပ္ရင္း လုိအပ္ေနေသာ ကရင္စာေပစိတ္ဓာတ္တစ္ခုကို ၀ိုင္း၀န္းျဖည့္စြက္ၾကေစလုိေၾကာင္း……။

ပိုးဖလံ(ယမ္းေငြ႔ေျမ)
2749-ခုႏွစ္ ကရင္နွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္၊ သထံုျမိဳ႕နယ္၊ အထိန္းအမွတ္စာေစာင္မွ။

May 9, 2010

လူငယ့္တာ၀န္....

ယေန႔လူငယ္ ေနာင္လူၾကီး ဟူေသာစကားသည္ လူတုုိင္းေျပာေနက်စကားျဖစ္သည္။ ေျပာဆုိေနက်ျဖစ္ေသာ္လည္း ေလးေလးနက္နက္ေတြးမိသူကား အလြန္နည္းေပသည္။ လူငယ္မွ လူၾကီးသို႔
အသက္အရြယ္က တြန္းပို႔ေသာ္လည္း အေတြးအေခၚ အေျမာ္အျမင္ လုပ္ငန္းပိုင္းဆုိင္ရာ တာ၀န္ကား လူၾကီးႏွင့္အညီ ရွိခ်င္မွ ရွိေပမည္။ ယေန႔လူငယ္ေမာင္မယ္မ်ားသည္လည္း အနာဂတ္ကို ပိုင္ဆုိင္ထားသူပီပီ အနာဂတ္လွပေရးဟူေသာ တာ၀န္ၾကီးတစ္ရပ္ကို တာ၀န္သိသူအဖုိ႔ ေက်ပြန္စြာ ထမ္းေဆာင္ၾကရမည္ျဖစ္သည္။

တာ၀န္မသိသူကား အပူအပင္ကင္းျပီး ေရွ႕ဆက္လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို ဘယ္လုိအေကာင္အထည္ေဖာ္ရမွန္းမသိသည့္အျပင္ အျခားသူမ်ား ၀န္ေဆာင္ေနသည္ကို ေတြ႔ေသာ္ျငားလည္း သူႏွင့္မဆုိင္သလုိ ေဘးကေန ေႏွာင့္ယွက္ေနတတ္ေသးသည္။
လူငယ္ ဟူသည္ အေတြးအေခၚအေျမာ္မျမင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အၿမဲတမ္း ရွင္သန္ထက္ျမက္ေနရမည္။ ရည္ရြယ္ခ်က္ၾကီးမားသူ ျဖစ္ရမည္။ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျဖင့္ အသက္ရွင္ေနထုိင္သူ ျဖစ္ရမည္။ ခံယူခ်က္ျဖင့္ အလုပ္လုပ္သူ ျဖစ္ရမည္။ သူမ်ားမလုပ္ႏုိင္သည့္အရာတစ္ခုကို လုပ္ႏုိင္ေအာင္ ေခါင္းထဲအၿမဲရွိရမည္။ ေနာက္လုိက္ေကာင္းတစ္ေယာက္အျဖစ္ ေလ့က်င့္၊ ခံယူထားရမည္။ သို႔မွသာ ယေန႔လူငယ္ ေနာင္၀ယ္လူၾကီး ဆုိသည့္စကားႏွင့္ ကုိက္ညီမည္ျဖစ္သည္။

တာ၀န္ ဟူသည္ ေဆာင္ရြက္ရမည့္ကိစၥပင္ျဖစ္သည္။ မိဘဘုိးဘြားမ်ားသည္ ေနာင္လာေနာက္သားမ်ားအတြက္ မ်က္ႏွာမငယ္ရေအာင္၊ သူတစ္ပါး အထင္ေသးအျမင္ေသးမခံရေအာင္၊ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးအျဖစ္ လူေရွ႕သူေရွ႕တြင္ ဂုဏ္ယူ၀င့္ၾကြားႏုိင္ေအာင္ အေမြအႏွစ္မ်ား ထားရစ္ခဲ့ရပါသည္။ တစ္နည္းဆုိရေသာ္ လက္ဆင့္ကမ္းတာ၀န္ေပးခဲ့ပါသည္။
၄င္းလက္ဆင့္ကမ္းခဲ့ေသာ တာ၀န္၊ ထားရစ္ခဲ့ေသာအေမြအႏွစ္မ်ားသည္ အျခားမဟုတ္၊ ကရင္အမ်ဳိးသားယဥ္ေက်းမႈ ငါးရပ္ပင္ျဖစ္သည္။ ယဥ္ေက်းမႈ ဟူသည္ကား အတုိခ်ဳံးအားျဖင့္ နားလည္ေအာင္ စကား၊ စာေပ၊ ရုိးရာဓေလ့၊ ၀တ္စားဆင္ယင္မႈ၊ အတီးအမႈတ္ (အႏုသုခုမ) စသည္တုိ႔သာ ျဖစ္သည္။ အဆုိပါ ယဥ္ေက်းမႈငါးရပ္သည္ အေတြးဆန္႔ထုတ္ၾကည့္မိလွ်င္ ေရးျပမကုန္ႏုိင္ေလာက္ေအာင္ က်ယ္၀န္းလွပါသည္။ ေပ့ါေပါ့တန္တန္ေတြးသူအဖုိ႔ကား ေရးျပစရာမဆုိထားႏွင့္၊ ေျပာျပစရာေတာင္ ရွိမည္မဟုတ္ေခ်။ ယဥ္ေက်းမႈ ငါးရပ္၏အတိမ္အနက္ကို လူငယ္တုိင္း ေလ့လာသိထားသင့္သည္။ ထိန္းသိမ္းရမည့္တာ၀န္လည္း ရွိသည္။

အေရးၾကီးဆုံးအခ်က္ကား စကားျဖစ္သည္။ စကားသည္ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိး၏သက္ေသျဖစ္သည္။ မိမိဘာသာစကားကို ေျပာျခင္းအားျဖင့္ ယဥ္ေက်းမႈကုိ ထိန္းသိမ္းရာေရာက္သည္။ မိမိေျပာေနသည့္ဘာသာစကားကုိ အျခားလူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးက ၾကားသည္ရွိေသာ္ ဤလူမ်ဳိး ဘာလူမ်ဳိးလဲဟု မေမးသည့္တုိင္ စိတ္ထဲမွာေတာ့ ရွိမည္ေသခ်ာသည္။ အကယ္၍ ေမးလာခဲ့လွ်င္လည္း မိမိဘာသာစကား၏ရင္းျမစ္မသိထားလွ်င္ အဘယ္သုိ႔ေျဖမည္နည္း။ ဘာႏွင့္ သက္ေသျပမည္နည္း။ သက္ေသမျပႏုိင္လွ်င္ မိမိအဖုိ႔ ဘယ္လုိမွမခံစားရေသာ္လည္း မိမိလူမ်ဳိး၏ဂုဏ္ကုိ ေနရင္းထုိင္ရင္းပင္ ညွဳိးႏြမ္းေစသည္။ အဲသည္လုိအခ်ိန္မ်ဳိး၌ မိမိသည္ လူငယ္တာ၀န္ေက်ရဲ႕လာဟု ျပန္သတိရဖုိ႔လုိပါသည္။

+ Read more

စကားသည္ လူတုိင္းအတြက္ မရွိမျဖစ္ ေရွ႕ေျပးေပါင္းကူးတံတား ျဖစ္သည္။ ယေန႔ ကမၻာသုံးစကားသည္ အဂၤလိပ္စကားျဖစ္သည္။ အဂၤလိပ္လုိေျပာႏုိင္လွ်င္ မ်က္ႏွာပြင့္သလုိေတာ့ရွိသည္။ ႏုိင္ငံတကာႏွင့္လည္း ဆက္ဆံရလြယ္ကူသည္။ သုိ႔ေသာ္ အဂၤလိပ္လုိေျပာတတ္ၿပီး မိမိ၏မိခင္ဘာသာစကားကုိ မတတ္လွ်င္လည္း ဆားမပါေသာဟင္းႏွင့္တူသည္။ မည္သည့္ဘာသာစကားမဆုိ တတ္ထားဖုိ႔လုိသလုိ မိခင္ဘာသာစကားကုိလည္း ေမ့မထားအပ္ေပ။ မိမိဘာသာစကားကုိ ေမ့ထားျခင္းအားျဖင့္ မိမိလူမ်ဳိးတုန္းေအာင္ လုပ္တာႏွင့္အတူတူပင္။ အဲသည္လုိလုပ္ရပ္မ်ဳိးသည္ တာ၀န္မဲ့သူတုိ႔၏လုပ္ရပ္ပင္ျဖစ္သည္။

လူငယ္ႏွင့္ ဘာသာစကား/စကား၏အေရးပါပုံကို သုံးသပ္ၿပီးေနာက္ စာေပ၏အေရးပါပုံသည္လည္း ထုိနည္းႏွင္ႏွင္။ စာေပသည္ စကား၏ကြင္းဆက္ျဖစ္သည္။ စကားႏွင့္စာေပ၊ စာေပႏွင့္စကားသည္ ခြဲျခားလုိ႔မရေပ။ ေန႔စဥ္ သြားလာလႈပ္ရွားေျပာေနေသာစကားသည္ စာေပျဖင့္ ေရးမွတ္ၾကသည္။ ဒါေၾကာင့္ စာေပသည္လည္း စကားသာျဖစ္သည္။ ဘာသာစကားမေပ်ာက္ပ်က္ေအာင္ စာသေကၤတျဖင့္ မွတ္သားၾကသည္။ အဲသည္ စာသေကၤတသည္ ႏွစ္ေပါင္းၾကာလာသည္ႏွင့္အမွ် စာေပပညာေရး ဟူေသာ ေ၀ါဟာရတစ္ခု ျဖစ္လာသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ စာေပအေရးအသားအတတ္ပညာသည္ လူသားေတြအတြက္ မရွိမျဖစ္ အေရးပါအရာေရာက္စြမ္းအားရွင္
လက္နက္တစ္ခု ျဖစ္သည္။

ကမၻာ့ ႏုိင္ငံအသီးသီးက သူ႔ထက္ငါ တုိးတက္ေအာင္ စာေပ သုိ႔မဟုတ္ ပညာေရးကုိ ဦးစားေပး၀န္ေဆာင္ၾကသည္။ ယေန႔ တုိးတက္ေနေသာေခတ္ႀကီးအတြင္း လူငယ္မ်ားအေနျဖင့္ မိမိစာေပကုိ ေဖာ္ထုတ္ထိန္းသိမ္းျမွင့္တင္ရန္ တာ၀န္ရွိေပသည္။ မိမိစာေပကုိမတတ္ေသးသူအဖုိ႔ကား ျပန္ေလ့လာသင္ယူရန္ တာ၀န္မရွိေပဘူးလား။ အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ဓာတ္ရွိသူမွန္သမွ် တုိက္တြန္းဖုိ႔လုိမည္မထင္။ မိမိစာေပကုိလည္း ဘယ္ေသာအခါမွ လ်စ္လ်ဴရႈမည္မဟုတ္ေပ။ စာေပအတြက္ ဘ၀ႏွင့္ရင္းၿပီး ေပးဆပ္ၾကမည္သာျဖစ္သည္။ ကရင္စာေပတုိးတက္ေရးသည္ လူငယ္တုိ႔လက္ထဲမွာသာရွိသည္။ ယေန႔ ကရင္စာေပ၏ေမွးမွန္ရသည့္အေၾကာင္းရင္းမွာ ႀကီးငါးႀကီးလုိ႔ေခၚသည့္ ဆရာႀကီး၊ ဘုန္းႀကီး၊ သူေ႒းႀကီး၊ ေဒသတာ၀န္ခံလူႀကီး၊ မိဘႀကီး စသူတုိ႔က ကရင္စာေပကုိ လ်စ္လ်ဴရႈခဲ့သည္က တစ္ေၾကာင္း၊ လူငယ္ေတြ ေအာက္ေျခလြတ္သည္က တစ္ေၾကာင္း၊ ကရင္လူမ်ဳိးအမ်ားစုသည္ စာေပစိတ္ဓာတ္မရွိသည္က တစ္ေၾကာင္း စသည့္အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
စာေပမွသည္ ယဥ္ေက်းမႈသုိ႔ ႏွီးႏြယ္လ်က္ရွိေပသည္။ ယဥ္ေက်းမႈသည္ လူမ်ဳိးကို တင့္တယ္ေစသည္။

လူမ်ဳိး၏အဆင္တန္ဆာဟုလည္း ဆုိႏုိင္သည္။ ဤေနရာတြင္ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ပတ္သက္လုိ႔ သာဓကတစ္ခု ေထာက္ျပခ်င္ပါသည္။ အျခားမဟုတ္ ၀ါေခါင္လ ကရင့္ရုိးရာခ်ည္ ျဖဴဖြဲ႔ မဂၤလာပြဲပင္ျဖစ္သည္။ ဘယ္တုန္းက စတင္က်င္းပလာခဲ့သည္ကုိ မသိေသာ္လည္း အလြန္ေရွးက်သည့္ ကရင္လူမ်ဳိးတုိ႔၏ခ်စ္စရာဓေလ့တစ္ခုဟု ဆုိရပါမည္။ ယေန႔တုိင္ ၀ါေခါင္လေရာက္တုိင္း က်င္းပေလ့ရွိသည္။ ၄င္းရုိးရာပြဲသည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္ က်င္းပေလ့ရွိၾကသည္။ ေက်ာင္းတြင္း၌ က်င္းပၾကေသာ္လည္း ဘာသာေရးပြဲေတာ္မဟုတ္ပါ။ ကုိးကြယ္ယုံၾကည္မႈႏွင့္ လုံး၀မသက္ဆုိင္ေပ။ စကားအကုန္ဆုိရေသာ္ က်င္းပသည့္ေနရာမရွိလို႔ ေက်ာင္းသုိ႔ သြားေရာက္ျပဳလုပ္ၾကရျခင္းသာျဖစ္သည္။ လူငယ္မ်ားအေနျဖင့္ ဤပြဲကုိ ဘာသာေရးပြဲဟု ယူဆမိလွ်င္ မွားေပၿပီ။ ဤပြဲသည္ ကရင္အမ်ဳိးသားပြဲအစစ္ျဖစ္သည္။

အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ လက္ခ်ည္ပြဲက်င္းပျခင္းအားျဖင့္ ကြဲကြာေနေသာ မိသားစု၊ ေဆြမ်ဳိး၊ အေပါင္းအသင္းမ်ား ျပန္ဆုံတတ္ၾကသည္။ အဲသည္လုိ ျပန္ဆုံသည့္ အခ်ိန္၌ တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္ ကုိယ္ေရးကုိယ္တာမွအစ မိသားစုေရးပါမက်န္ ႏွီးေႏွာဖလွယ္ခြင့္ရသည္။ သူ႔အေရးကိုယ့္အေရး ဖလွယ္ျခင္းအားျဖင့္ နားလည္မႈေတြရရွိၾကသည္။ နားလည္မႈမွသည္ ခြင့္လႊတ္ျခင္းသို႔ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈရွိသည္။ ထုိမွတစ္ဆင့္ မိသားစုေသြးစည္းခုိင္မာေရးအထိ ပုိ႔ေဆာင္ႏုိင္သည္။ ဤသေဘာတရားကုိ သိထားလွ်င္ ခ်ည္ျဖဴဖြ႔ဲမဂၤလာအႏွစ္သာရသည္ အထူးေျပာမလုိျပီ။

ခ်ည္ျဖဴဖြဲ႔မဂၤလာ၏ ဦးတည္ခ်က္မွာ ကြဲကြာေနေသာမိသားစုမ်ား ျပန္လည္ေတြ႔ဆုံေရး ေသြးေဆာင္ျဖားေယာင္းမႈမခံရေရး (အလိမ္အညာမခံရေရး) ႏွင့္ မိဘဘုိးဘြားမ်ား၏ဆုံးမစကားကုိ နာခံေရးတုိ႔ပင္ျဖစ္သည္။ လူငယ္မ်ားအေနျဖင့္ ၄င္းဦးတည္ခ်က္ကုိ ဆင့္ပြားေတြးကာ ကရင္အမ်ဳိးသားမ်ားအတြက္ လက္ေတြ႔ႏွင့္အျမင္ လုပ္ေဆာင္သင့္ေပသည္။
ထုိ႔အျပင္ လူဆုိသည္မွာ အသက္ႏွင့္လူလုပ္သည္မဟုတ္၊ အရွက္ႏွင့္လူလုပ္သည္မဟုတ္ပါေလာ။ ဒါေၾကာင့္ လူတစ္ေယာက္၏အရွက္ကုိကာကြယ္ရန္ အ၀တ္အစားလုိအပ္ေပသည္။ အ၀တ္အစားဟူသည္မွာလည္း ေနရာေဒသ၊ ကာလအပုိင္းအျခား မ်ဳိးႏြယ္စုအလုိက္ စသည့္အေၾကာင္းတရားေပၚမူတည္ျပီး သူ႔သေကၤတႏွင့္သူ ဖန္တီး၀တ္ဆင္ၾကပါသည္။

မည္သည့္တိုင္းရင္းမဆို သူတုိ႔ရိုးရာအ၀တ္အစား အသီးသီးရွိျပီးသားျဖစ္သည္။ ထုိ႔အတူ ကရင္သည္လည္း အမ်ားသိတိုင္းရင္းသားတစ္မ်ဳိး ျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ ကရင့္အ၀တ္အစားဟူ၍ ရွိပါသည္။ ၄င္းအ၀တ္အစားမ်ားကုိ အမ်ဳိးသားပြဲေတာ္မွအပ ၀တ္ေလ့၀တ္ထမရွိေပ။ အမ်ဳိးသား၀တ္စုံကုိ ၀တ္ဆင္ျခင္းအားနည္းလာသည္ႏွင့္အမွ် ေနာင္တြင္ လုံးလုံးမ၀တ္ေတာ့သည့္အျဖစ္သုိ႔ ေရာက္သြားႏုိင္သည္။ ထုိသုိ႔မျဖစ္ရန္ လူငယ္မ်ားက အမ်ဳိးသားေရးအသိျဖင့္ တာ၀န္ယူထိန္းသိမ္းသင့္ေပသည္။

ထုိမွ်မကေသး အႏုသုခုမပညာသည္လည္း စိတ္ခံစားမႈႏွင့္အတူ ပါလာသည့္ ယဥ္ေက်းမႈတစ္ခုပင္ျဖစ္သည္။ ယေန႔မ်က္ေမွာက္ေခတ္တြင္ ကမၻာ့ဂီတပြဲေတာ္တုိ႔၊ ျမန္မာ့ဂီတပြဲေတာ္တုိ႔၊ ျမန္မာ့ဆုိ၊ က၊ ေရး၊ တီး ပဲြေတာ္တို႔ ႏွစ္စဥ္ တခမ္းတနားက်င္းပျပဳလုပ္ေလ့ရွိသည္။ ထုိ႔နည္းတူ ကရင္ဂီတပြဲေတာ္သည္လည္း မရွိသင့္ေပဘူးလား။ ကရင့္ဂီတပြဲေတာ္ ျဖစ္ေျမာက္ႏုိင္ေရးသည္ ကရင္လူငယ္တို႔၏ၾကဳိးစားအားထုတ္မႈေပၚတြင္ မူတည္ပါသည္။ ၄င္းဂီတပြဲေတာ္ မျဖစ္သည့္တုိင္ ကရင့္ရိုးရာ တူရွိယာပစၥည္းေတြကိုေတာ့ အျမတ္တႏုိး ထိန္းသိမ္းရပါမည္။ ဤ၀န္သည္ လူငယ္တုိ႔၏၀န္သာျဖစ္သည္။ အျခားသူေတြကုိ တြယ္ကပ္စရာအေၾကာင္းမရွိေပ။ သစ္လြင္ေသာအေတြးျဖင့္ ထမ္းေဆာင္ရန္ တာ၀န္အျပည့္ရွိေပသည္။

အထက္ပါဆုိခဲ့သမွ်အေၾကာင္းအရာအားလုံးသည္ ကရင္အမ်ဳိးသားအနာဂတ္ေရးအတြက္ လူငယ္မ်ားအားလုံး ေခတ္အျမင္ရွိရွိႏွင့္ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဆိုရင္ လူငယ့္တာ၀န္ဟူေသာစကားသည္ မေက်ပြန္စရာအေၾကာင္းမရွိေပ။ လူငယ္တုိ႔အဖုိ႔ တာ၀န္သိရန္သာ အေရးၾကီးလွေပသည္။
သထံုျမိဳ႔နယ္၊ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ အထိမ္းအမွတ္စာေစာင္မွ...။

May 4, 2010

ဏဲဖုိင္သာ တာ္အု္ေခါဟ္...

တင္ဆု္မာဆာၟ ကူလီကု္လုံ႔ဆု္မာဏွ္ ထံင္ကဲထင္း ဟု္စဃႊာလု္ဆင့္ ဏဲဖုိင္သာ တာ္အု္ေခါဟ္ကဲထင္းေ၀့ဍး
အု္လင္ၟအွ္ေဆ၀္ၟလွ္။ မြာဲေ႓့ဏွ္သုိ၀္ဏဲဖုိင္သာ တာ္အု္ေခါဟ္သီးယုိ၀္ ေ႓့ေသွ္သုိ၀္လဲ ႓းအင္းစာေယာ၀္႓းေ၀့ေဆ၀္ၟလွ္။ ဆိက္ေဖါဟ္ဆာၟလု္ဟွာဏွ္ အာဏာအွ္ေ႓့ ႃဟစ္တု္လာ႗လု္ဟွာသုိ၀္ ဆိက္ေဖါဟ္ဆာၟသီးအု္ဟွင္ၟမြာဲေ၀့ ဏဲဖုိင္သာ
တာ္အု္ေခါဟ္ ဟု္လ၀္္္္မု္ေသွ္ ေ၀့ဟွွး ……ကူၟဗႝိက္ခါန္ၟခါ္(ကုန္သည္) ဆာၟလု္ဟွာဏွ္ေ႓့နာန္ၟေယန္ၟ၀ံင္ ႃႃခ်ာခ်ီ႗႗သုိ၀္ကူၟဗႝိက ္ခါန္ၟခါဆာၟလု္ဟွာ တာ္အု္ေခါဟ္ ဏဲဖုိင္သာ ဟု္လ၀္မု္ေသွ္ဟွး….


အု္သီးလု္စံင္းဏွ္ အွ္ေ၀့ဍးအု္လင္ၟေဍအု္ဆုက္ဆုက္ဏွ္တာၟ ဏဲဖုိင္သာ တာ္အု္ေခါဟ္လာၟဏင့္သီးကုိ၀္ဟွာေဍ
လုက္ခႜာအု္ဟွင္ၟ မု္ကဲထင္းေ၀့ဍး ဏဲဖုိင္သာတာ္အု္ေခါဟ္ဏွ္ မြာဲေအးလွ္။ ဏဲဖုိင္သာတာ္အု္ေခါဟ္ ဟု္လ၀္ဆု္ဏွ္
မြာဲေ၀့ ဟု္ကု္လုံံ႔ေဍဟု္ စွ္ဆံင္းမံင္းလု္မာေ၀့ဏွ္သုိ၀္ အု္ဏင့္ဆာၟဟွင္ၟေဍဖႜဳံဃွာၟဃွံင္ဟွင္ၟဏီ့မိင္ဏွ္ ဖႜဳံဃွာၟဃွံင္ဟွင္ၟ
ဏွ္လ၀့္ ေတၞင့္လင္ လာဟု္သာ ဖံင္းဖၚကုက္မာေဖွ္ေ၀့ဍး ကဲ ဟု္လ၀္ေ၀့ဍးဏွ္သုိ၀္လွ္။

ဏဲဖုိင္သာတာ္အု္ေခါဟ္္ဆာၟလု္ဟွာ အု္ကြာအွ္ေဍာဟ္ထုက္႓းအွ္ထဏွွ္ လု္ဏီယုိ၀္ မု္မာလင္ကု္လုံ႔ဆု္မာဖါေဍာဟ္
တုင္ၟပါင္လင္သာဟွံင္ လု္ဏီယုိ၀္ ပၱၜမာလင္မြာဲေ၀့႓ုိ၀္လွ္။ လု္ဏီယုိ၀္ မု္႓းပၱၜမာလင္ ကု္လုံ႔ဆု္မာဏွ္
ေကဟွ၀္ခုိ၀္းမ မု္မာထာင္ဟု္မႝီဟ္ေ႓့ဏွ္သုိ၀္ဏွ္အုိ၀္ မု္ကဲထင္းေ၀့ဍးတာ္အု္ေခါဟ္ဏဲဖုိင္သာဏွ္မြာဲေအး၊
ကဲထင္းထာင္လင္ၟခါင့္ဏဲဖုိင္သာေဆ၀္ၟလွ္။

+ Read more

ဏင္ၟဏီဍ၀္မ မု္မာလင္႗႗ လ၀္ေ႓့ဏွ္သုိ၀္လု္ေဃွ၀္၊ ႃႃလု္ဏီယုိ၀္မု္မာ ႗႗လ၀္အု္ဏွ္ုသုိ၀္လွ္။ တာ္အု္ေခါဟ္္္
ဏဲဖုိင္သာဟု္မႝီဟ္လု္ဟွာဏွ္ ႓းဍံင္ေ၀့ေဍ ဟု္ထင္းလာင့္ေခါဟ္ဏွ္လွ္။ ထင္းလာင့္ဆာၟဟု္မႝီဟ္လု္ဟွာဏွ္
လု္ခႜဳဂ္ထင္းဍာ္႓းလာင့္ခါ့ လာင့္အု္ဍင္ဍီးဏွ္ ေယာ၀္ၟယွ၀္ထင္းေ၀့ဟွံင္ လာင့္ယို္၀္အု္ထ၀့္ မု္အွ္ဃွဳဦေ႓့ေသွ္လဲ ႓းထု္ယာေယာ၀္ၟစုိ၀္ ဍြာထု္ယာေယာ၀္ၟေေ၀့ေဆ၀္ၟလွ္။အု္ဍံင္အွ္ေ႓့လာင့္ဏွ္သုိ၀္ေဆ၀္ၟလွ္၊ တာ္အု္ေခါဟ္ဏဲဖုိင္သာ
ဟု္မႝီဟ္လု္ဟွာဏွ္ မု္႓းမာလင္ကု္လုံ႔လု္မိင္စာ္႓ုိ၀္ဍဴ ကု္လု႔ံအု္ေထာဟ္အု္္ဆင့္ဏွ္ ႓းေယာ၀္ၟေ၀့လွ္။

မု္ဖံင္းဖၚမာလင္ကု္လုံ႔ဆု္မာအု္ဖႜံင္သီးဏ ႓းဍြာေယာ၀္ၟေ၀့ေဆ၀္ၟလွ္။ ကု္လုံ႔ဆ္ုမာလု္မိင္မိင္ဏွ္ ႓းကဲထင္းေ၀့ တာ္အု္ေခါဟ္
ဏဲဖုိင္သာဆာၟေဆ၀္ၟလွ္။ ေအမြာဲဆိက္္ဆာၟဏွ္ ဆိက္ဆာၟလု္အု္ေဟွ၀္ထုက္ လ္ုဟွာ ေ႓့မု္ကဲထင္းသုိ၀္
႓းေကႜစုိဒ္ေ၀့လွ္။ ေအမြာဲ အင္းလာလိင္(လခစား)ဆာၟဏွ္ လု္အု္ေဟွ၀္ထုက္လု္ဟွာ ႓းေကႜစုိဒ္ေ၀့လွ္။
ေအမြာဲေ၀့ ထႜိက္ခင္းခါဆာၟလု္ဟွာဏွ္သီးဍ၀္ အု္ေဟွ၀္ထုက္ဆု္ထႜိက္ဆု္ဆာၟလု္ဟွာ ေ႓့မု္ကဲထင္းသုိ၀္
႓းေကႜစုိဒ္ေ၀့လွ္။
စ၀္ဆုိဒ္ေယာတ္

Apr 9, 2010

ခ်စ္စရာ ျဖတ္ထံုး

ကမၻာေပၚရွိ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးတုိင္း၀ယ္ အစဥ္တစိုက္ လုိက္နာခဲ့ၾကေသာ ဓေလ့ထံုးတမ္းမ်ား ရွိၾကေပသည္။
လူမ်ဳိးတုိင္းသည္ မိမိတုိ႔ သက္ဆုိင္ရာ ဓေလ့ထံုးတမ္းမ်ားကုိ ေလးစားလုိက္နာၾကသည္။ လက္ဆင့္ကမ္း က်င့္သံုးခဲ့ၾကသည္။ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းခဲ့ၾကသည္။

ထုိဓေလ့ထံုးတမ္းတုိ႔သည္ သက္ဆုိင္ရာ လူမ်ိဳးတုိ႔က ေလးစားလုိက္နာၾကသည့္အေလ်ာက္၊ မေဖ်ာက္ဖ်က္၊ မက်ဴးလြန္ရဲသည့္အေလ်ာက္ ဥပေဒမ်ားပမာ ခုိင္မာလာကာ အာဏာသက္၀င္ၾကေလသည္။ အျငင္းပါြးမွဳမ်ားကို ေျဖရွင္းရာတြင္လည္း ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ လက္ခံထားေသာ ဓေလ့ထံုးတမ္းမ်ားျဖစ္ၾကေသာေၾကာင့္ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒမ်ားသဖြယ္ ကိုးကားလာခဲ့ၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဓေလ့ထံုးတမ္း ဥပေဒ (Customary law) ဟူ၍ ေပၚေပါက္လာခဲ့ေပသည္။

ယေန႔ ကမၻာေပၚရွိ ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ က်င့္သံုးလ်က္ရွိေသာ ဥပေဒမ်ားကို အၾကမ္းျမည္းအားျဖင့္ ႏွစ္မ်ိဳးခဲြျခားႏိူင္သည္။ ျပ႒ာန္း ဥပေဒ (Statute law) ႏွင့္ ဓေလ့ထံုးတမ္းဥပေဒ (Customary law) ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ ယေန႔ လူမွဳအဖြ႔ဲအစည္းမ်ားတြင္ တုိးတက္လာမွဳမ်ားႏွင့္အညီ တုိးပြါးလာေသာ အရွဳပ္အေထြးကို ေျဖရွင္းရန္ ဥပေဒအသစ္ (Statute law) မ်ားကို ျပ႒ာန္းလာသလုိ ဓေလ့ထံုးတမ္း ဥပေဒ (Customary law) မ်ားကိုလည္း ပစ္ပယ္၍ မရ၊ ဆက္လက္ က်င့္သံုးရစျမဲ ျဖစ္သည္။

မည္သည့္ ၾကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္သည့္ လူမ်ိဳးျဖစ္ေစ၊ မိမိတုိ႔ ဓေလ့ထံုးတမ္းကို ထိန္းသိမ္းလုိုက္နာျမဲျဖစ္သည္။ မည္မွ်ပင္ ေသးႏုပ္ေသာ လူမ်ိဳးျဖစ္ေစ၊ မိမိတုိ႔ ဓေလ့ထံုးတမ္းကို ပစ္ပယ္ေဖ်ာက္ဖ်က္ရုိး မရွိေပ။ ဓေလ့ထံုးတမ္းဟူသည္ လူမ်ိဳး၏ အသက္ေသြးေၾကာပင္ ျဖစ္သည္။ ဓေလ့ထထံုးတမ္းဥပေဒ (Custnmary law) ဟူသည္ လူမ်ိဳး၏ ၀ိညာဥ္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္လည္း ကိုလုိနီဘ၀က အေမြရခဲ့ေသာ Penal, Code, Code of Civil procedure, Evidence Act စေသာ အဂၤလပ္ ဥပေဒအျပင္ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာ ဓေလ့ထံုးတမ္း ဥပေဒကို က်င့္သံုးလ်က္ ရွိေပသည္။

+ Read more

ကရင္လူမ်ိဳးတုိ႔တြင္လည္း မည္သည့္လူမ်ိဳးထက္ မနိမ့္က်ေသာ ဓေလ့ထံုးတမ္းဥပေဒမ်ား ပိုင္ဆုိင္ထားၾကပါသည္။ ကရင္လူမ်ိဳးတုိ႔၏ ဓေလ့ထံုးတမ္းဥပေဒမွ လင္မယား ကြာရွင္းလုိမွဳကို ေျဖရွင္းေပးေသာ ျဖတ္ထံုးမွာ စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းလွပါသည္။
ကရင္လူမ်ိဳးတုိ႔၏ အိမ္ေထာင္ေရးစနစ္မွာ တစ္လင္ တစ္မယားစနစ္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ လင္မယား ကြာရွင္းလုိမွဳ အလြန္နည္းပါးသည္။ ေတာင္ေပၚေဒသတြင္ မရွိသေလာက္ ရွားသည္။ အခ်ိဳ႕ေဒသမ်ားတြင္ လင္မယားကြာရွင္းမွဳကို ေက်းရြာလူၾကီးမ်ားက လံုး၀ ကြာရွင္းခြင့္မျပဳေခ်။တစ္ဖက္သတ္ ကြာရွင္းလုိမွဳကိုလည္း ေက်းရြာလူၾကီးမ်ားက အားမေပးၾကေခ်။
လင္မယားကြာရွင္းျခင္းသည္ ကရင္လူေနမွဳစနစ္တြင္ မလုိအပ္ေသာ ကိစၥဟု မွတ္ယူၾကသည္။အေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ မလႊဲေရွာင္သာေသာ အေျခအေနမ်ိဳးႏွင့္ ၾကံဳၾကိဳက္လာပါမွ ရပ္ရြာအၾကီးအကဲမ်ားက ကြာရွင္း
ေရးကို ေဆာင္ရြက္ေပးေလ့ရွိသည္။ လင္ကြာ၊မယားကြာမွဳမ်ားတြင္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္စလံုး ကြာရွင္းလုိေၾကာင္း အၾကိမ္ၾကိမ္တင္ျပလာလွ်င္ ရပ္ရြာအၾကီးအကဲမ်ားက ကြာရွင္းေပးသည္။

သို႔ေသာ္ ရပ္ရြာအၾကီးအကဲတုိ႔သည္ လင္မယားႏွစ္ဦးအား ကြာရွင္းေပးျခင္းမွ ေရွာင္ရွားၾကသည္။ ရြာအၾကီးအကဲက ေဖ်ာင္းဖ်ေျပာဆုိေသာ္လည္း မရသည့္အခါမ်ိဳးတြင္ ကြာရွင္းလုိေသာ လင္းမယားအား မိမိတုိ႔ေနအိမ္တြင္ ခုႏွစ္ရက္ပတ္လံုး တစ္ခန္းထဲတြင္ အတူေနေစျပီး ေန႔စဥ္ ထမင္းလက္ဆံု စားေစသည္။
ခုႏွစ္ရက္ေျမာက္ေသာ္ ကြာရွင္းလုိၾကေသးလွ်င္ ရြာအၾကီးအကဲက လူသိရွင္ၾကား ကြာရွင္းေပးသည္။
ထုိသို႔ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္စလံုး သေဘာတူ ကြာရွင္းေပးျပီးပါက ပစၥည္းမ်ားကို အမ်ိဳးအမည္ အတန္းအစား ခြဲျခားျခင္းမရွိဘဲ စုေပါင္း၍ အညီအမွ် ခြဲေ၀ေပးသည္။ အိမ္ေထာင္ပစၥည္းမ်ားကို ခန္း၀င္ပစၥည္း၊ ႏွစ္ပါးစံုလက္ထက္ပြါး၊ ပါရင္း စသည္ျဖင့္ ပိုင္းျခားသတ္မွတ္ျပီး ယူသင့္သူအား ယူေစသည့္ သေဘာမ်ိဳးမရွိေခ်။

သားငယ္၊သမီးငယ္မ်ားကို မိခင္ေနာက္ လုိက္ပါေစ၍ သားၾကီး၊သမီးၾကီးမ်ားကို ဆႏၵအေလ်ာက္ ေရြးခ်ယ္ပိုင္ခြင့္ေပးသည္။
အထက္ပါစီရင္ထံုးကိုေလ့လာၾကည့္လွ်င္ ကရင္လူမ်ိဳးတုိ႔၏ ခ်စ္စရာေကာင္းလွေသာ စိတ္ေနသေဘာထားကို ေတြ႔ျမင္နုုိင္မည္ျဖစ္သည္။ `ငယ္ကအခ်စ္ အနွစ္တစ္ရာ မေမ့သာ´`ငယ္ကေပါင္း ႏွစ္တစ္ေသာင္း မေမ့ေကာင္း´ ဆုိသကဲ့သို႔ပင္ ကြာရွင္းလုိေသာ လင္မယားအား တစ္ခန္းတည္းအတူထား၍ ထမင္းလက္ဆံု ခုႏွစ္ရက္ စားေစျခင္းျဖင့္ ရရွိလာမည့္ရလဒ္မွာ ကြာရွင္းျခင္းထက္ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ျခင္းသို႔သာ ဦးတည္ေနမည္မွာ မလႊဲေပ။ေရွးကရင္လူၾကီးမ်ား၏ ပညားသားပါလွေသာေျဖရွင္းပံုႏွင့္ တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ကိုသာ က်င့္သံုးေစပံုမွာ ခ်ီးက်ဴးဖြယ္ျဖစ္သည္။

ကြာရွင္းျပီးလင္မယား၏ ပစၥည္းခြဲေ၀ပံုမွာလည္း လိင္ခြဲျခားျခင္းမရွိ၊ လင္ႏွင့္မယား အညီအမွ်ထားရွိေသာ ကရင္လူမ်ိဳးတုိ႔၏ စိတ္သေဘာထားမ်ား၊ ထင္ဟပ္လ်က္ရွိေပသည္။သားသမီးမ်ားကို ခြဲေ၀ပံုမွာလည္း အျခားယဥ္ေက်းမွဳျမင့္မားေသာလူမ်ိဳးမ်ားနည္းတူ အေျမာ္အျမင္ၾကီးစြာျဖင့္ ကေလးငယ္ကို ပိုမုိဂရုစိုက္ ေစာင့္ေရွာက္ႏုိင္မည့္ မိခင္ထံ လုိက္ပါေစသည္။ အသက္အရြယ္ရျပီး သား၊သမီးမ်ားကို စိတ္ဆႏၵအတုိင္း လြတ္လပ္ခြင့္ေပးျခင္းမွာလည္း ႏုိင္ငံတကာဥပေဒမ်ား အဆင့္မီသည္ကို ေတြ႔ရသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ကရင္ဓေလ့ထံုးတမ္းဥပေဒမွ အျပဳသေဘာေဆာင္ေသာ၊ တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ကိုသာ အားေပးေသာ၊ လိင္ခြဲျခားျခင္းမရွိေသာ၊ အေျမာ္အျမင္ၾကီး၍ အဆင့္အတန္းျမင့္လွေသာ လင္မယားကြာရွင္းမွဳ
ကရင့္ရုိးရာ ျဖတ္ထံုးတစ္ခုကို ေလးစားစြာ မွတ္တမ္းတင္အပ္ပါသည္။

ကိုးကား---
၁။တုိင္းရင္းသားယဥ္ေက်းမွဳေရးရာဓေလ့ထံုးစံမ်ား(ကရင္) ျမန္မာ့ဆုိရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ၊
၂။ကရင္ရုိးရာ သုတပေဒသာ(မန္းလင္းျမတ္ေက်ာ္)။

စေက်ာ္မ်ိဳးေအာင္(ဥပေဒ)
၂၇၄၉-ခုႏွစ္၊ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္၊ ကရင့္ေၾကးမံုမွ။

Mar 8, 2010

မိဘအခ်ိဳ႕

မိဘသည္ အနႏၱဂုိဏ္း၀င္ ေက်းဇူးရွင္ျဖစ္ပါသည္။ လက္ဦးဆရာလည္း ဟုတ္သည္။သို႔ေသာ္ အခ်ိဳ႕ကား သားသမီးေတြကို အေမြမေပးႏုိင္ခဲ့ေပ။ မသြန္သင္မဆံုးမတတ္ေပ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ တာ၀န္မေက်ေသာမိဘလုိ႔ ဆုိရေလမလား….၊ သို႔မဟုတ္ မ်ိဳးဆက္ပေပ်ာက္ေရးတရားခံလုိ႔ ဆုိရေလမလား….။ ဤသို႔ ဤလုိ မိဘမ်ိဳးကား ကရင္လူမ်ိဳးထဲတြင္ အမ်ားအျပားပင္။ သာဓကျပရေသာ္……


တစ္ခုေသာေႏြရာသီကာလ၌ စာေရးသူသည္ ေက်းရြာတစ္ရြာသို႔ ကရင္စာေပယဥ္ေက်းမွဳသင္တန္း သြားေရာက္ဖြင့္လွစ္ေပးသည္။ ထုိသင္တန္းမွ အသက္(၆)ႏွစ္မွ အသက္(၂၀)ေက်ာ္အထိ သင္တန္းသားဦးေရ (၁၀၀)ေက်ာ္ရွိသည္။ သူတုိ႔တစ္ေထြ အားတက္သေရာ ကရင္စာလာသင္ေနၾကသည္ကို ေတြ႔ရေတာ့ စာေရးသူ ပီတိျဖစ္မိသည္။ စာေရးသူအဖုိ႔ ရယူျခင္းမပါပဲ ေပးဆပ္ျခင္းသက္သက္ျဖင့္ သင္ၾကားေပးခဲ့သည္။ ကရင္အမ်ိဳးသား စာေပ၀န္ထမ္းသည္ လစာ(ေထာက္ပံ့ေၾကး) ႏွင့္ အလုပ္လုပ္သူေတြ မဟုတ္ေလေတာ့ အခက္အခဲမ်ားစြာနွင့္ ရင္ဆုိ္င္ခဲ့ပါ၏။ သို႔ေပမယ့္ အခက္အခဲေတြကို အပထားျပီး တစ္ႏွစ္တစ္ၾကိမ္ ကရင္စာေပသင္တန္း ဖြင့္လွစ္ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ျမင္ႏုိင္ေရးကို ဦးတည္ကာ ျပႆနာအမ်ိဳးမ်ိဳးကို သည္းခံျခင္းျဖင့္ အႏုိင္ယူခဲ့ပါသည္။

တစ္ခါတစ္ေလ သည္းမခံႏုိင္ေလာက္ေအာင္ သင္တန္းသားမ်ား၏ မိဘစကားေတြကို ခံရတတ္ေသးသည္။ အေၾကာင္းကား စာေရးသူ ပို႔ခ်ေပးလုိက္ေသာ သင္ခန္းစာေတြကို သူတုိ႔အိမ္ျပန္ေရာက္ေတာ့ ေလ့က်င့္ရြတ္ဖတ္ၾကသည္။ အဲသလုိရြတ္ဖတ္ၾကေတာ့ မိဘျဖစ္သူေတြက နားျငီးသည္ဆုိျပီး စာမဖတ္ရန္ ကေလးေတြကို ေဟာက္ၾက ဆူၾကသည္။ `မင္းတုိ႔ ကရင္စာသင္တာ ဘယ္မွာ သြားသံုးမလဲ´…၊ ကရင္စာတတ္ေတာ့ေကာ ဘာရာထူးရမွာလဲ`… စသည္ျဖင့္ ေျပာၾကသည္။

+ Read more

ၾကားထဲမွာ စာေရးသူ၏ ေစတနာကိုပါ ေစာ္ကားလုိက္ေသးသည္။ သူတုိ႔ေစာ္ကားပံုကား… `ကရင္စာေပနည္းျပဟာ လစာဘယ္ေလာက္ရလုိ႔လဲ၊ လစာမရွိဘဲန႔ဲ လုပ္ေနရင္ အရူး အမွိဳက္ေကာက္တာနဲ႔ အတူတူပဲ`…တဲ့။ ကဲ စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ မိဘျဖစ္သူေတြက အဲသလုိ အယူအဆ အျမင္က်ဥ္းေလေတာ့ စာေရးသူတုိ႔ အမ်ိဳးသားစာေပသမားအားလံုး ဘယ္ေလာက္ခံရမည္နည္း။ သူတုိ႔ေျပာသည့္အတုိင္းဆုိလွ်င္ စာေရးသူတုိ႔ စာေပသမားမ်ားသည္ အရူးသာျဖစ္ၾက၏။ ဟုတ္ေတာ့ ဟုတ္ပါသည္။
လူဆုိသည္မွာလည္း တစ္ေယာက္တစ္မ်ိဳးစီ ရူးၾကသည့္သူေတြ ခ်ည္းပါ။ သို႔ေပမယ့္ တစ္ျခားအရူးနွင့္စာလွ်င္ အမ်ိဳးသားစာေပ ရူးျခင္းသည္ သဘာ၀က်လွသည္။သဘာ၀ မက်သူကား မိဘျဖစ္ျပီး ဘုိးဘြားအေမြ အစစ္အမွန္ျဖစ္သည့္ စကား၊ စာေပ၊ ယဥ္ေက်းမွဳေတြကို လက္ဆင့္ကမ္းမေပးႏုိင္သူသာ ျဖစ္သည္။ ထုိမိဘမ်ိဳးသည္ တာ၀န္မဲ့၊ ၀တၱရားပ်က္ေသာ မိဘဆုိလွ်င္ မွားမည္မထင္။

ျမိဳ႕ေပၚေန ကရင္အခ်ိဳ႕လည္း ထုိနည္းအတိုင္းပင္။ စီးပြါးေရးတစ္ခုတည္းကိုသာ လံုးပန္းျပီး သားသမီးေတြကို ကရင္စကားသင္ေပးရမွန္းေတာင္ သတိမရၾကေခ်။ သို႔ျဖစ္ပါ၍ အိမ္ေထာင္ရွိ လူငယ္တစ္ေယာက္အေၾကာင္းကို ေျပာျပလုိပါသည္။ ၎လူငယ္သည္ စီးပြါးေရး အတန္အသင့္ ေအာင္ျမင္သူတစ္ေယာက္ျဖစ္ပါသည္။ သူတုိ႔ မိသားစုေလးေယာက္ရွိသည္။ နယ္က ေျပာင္းလာသူလည္းျဖစ္သည္။ သူ႕သမီးေလးက ငါးႏွစ္အရြယ္ရွိျပီး သားက ႏွစ္ႏွစ္ေက်ာ္ သံုးႏွစ္ရွိမည္ထင္ပါသည္။ သူတုိ႔ကို ၾကည့္ျပီး စာေရးသူ အေတာ္စိတ္ထိခုိက္မိပါသည္။

အဘယ့္ေၾကာင့္နည္း။ အသက္ရွင္လ်က္ေသေနေသာသူႏွင့္ တူေနသည့္အျဖစ္ကို ေတြ႔ျမင္ရျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။ နယ္က ေျပာင္းလာတာ မၾကာေသးဘဲ သားသမီးငယ္ႏွစ္ေယာက္က ကရင္စကားမတတ္ေတာ့ေပ။ မိဘႏွစ္ပါးစလံုး ကရင္အစစ္ျဖစ္ပါလ်က္ႏွင့္ ကိုယ့္သားသမီးကို ဘာသာစကားအေမြ ဘာေၾကာင့္မေပးႏုိင္သနည္း။ ဘာသာစကားအေမြမေပးဘဲ ေပါ့ေပါ့တန္တန္ေနျခင္းသည္အင္မတန္ အဆင့္အတန္းနိမ့္သည့္ မိဘေတြပဲ ဟု ေကာက္ခ်က္ခ်ရပါမည္။ သူက ေျပာပါေသးသည္။ `ငါတုိ႔ လင္မယားႏွစ္ေယာက္ ဗမာစကားမပီခဲ့ဘူး၊ အခု သားသမီးေတြကိုေတာ့ ဗမာစကားပီေအာင္ ကရင္စကားကို လံုး၀ မသင္ေပးေတာ့ဘူး၊ ဒါမွ သူတုိ႔ လူရာ၀င္မယ္…တဲ့။ သူ႕စကားႏွင့္ ပတ္သက္လုိ႔ မွန္သည္၊ မွားသည္ ဟု
စာေရးသူ မေ၀ဖန္လုိပါ။ စာဖတ္သူသာ ဆံုးျဖတ္ပါ။ သို႔ႏွင့္ သည္ေနရာမွာ ဥပမာတစ္ခုနဲ႔ ႏွိဳင္းယွဥ္ျပခ်င္ပါသည္။
ျမန္မာတုိင္းရင္းသားတစ္ေယာက္သည္ ျမန္မာစကားမတတ္ဘဲ အဂၤလိပ္စကားသာ တတ္မည္ဆုိလွ်င္ ဂုဏ္ရွ္ိပါမည္ေလာ။ လူရာ၀င္ေသာသူ၊ အဆင့္အတန္းရွိေသာသူလုိ႔ သတ္မွတ္ႏုိင္ပါမည္ေလာ။ ထုိနည္းတူ ကရင္သည္လည္း ဗမာစကားသာ တတ္ျပီး ကရင္စကားမတတ္လွ်င္……။

ထုိ႔ေနာက္ စာေရးသူေတြ႔ၾကံဳခဲ့ရေသာ မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ အေၾကာင္းကို ေျပာျပခ်င္ေသးသည္။ ၎မိတ္ေဆြသည္ ကရင္စကား မတတ္ရွာပါ။ သို႔ေသာ္ ကရင္စိတ္ဓာတ္ အျပည့္အ၀ရွိသူျဖစ္ပါသည္။
ကရင့္ေရးရာႏွင့္ ပတ္သက္တဲ့ ကရင္အမ်ိဳးသား နွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္တုိ႔၊ ၀ါေခါင္လ ကရင္ရုိးရာ ခ်ည္ျဖဴဖြဲ႔ မဂၤလာပြဲေတာ္တုိ႔၊ ကရင္စာေပယဥ္ေက်းမွဳကိစၥတုိ႔ႏွင့္ အျခားျခားေသာ လူမွဳေရးကိစၥအ၀၀ကို တစ္ခုမက်န္အကုန္ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္သည္။ သူသည္ ေခတ္ပညာတတ္တစ္ေယာက္လည္း ျဖစ္သည္။
သူ၏ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္ ျပင္းျပေနပံုကိုေတြ႔ရေတာ့ စာေရးသူ အံ့ၾသမိသည္။ စပ္စုခ်င္ေသာ သေဘာျဖင့္
သူ႔ကို ေမးၾကည့္ေသာအခါမွာ သူက `မိဘဘုိးဘြား အဆက္ဆက္က ကရင္အစစ္ေတြပါ။ ဒါေပမယ့္ အေဖအေမက ကရင္စကားတစ္ခါမွ မသင္ေပးေတာ့ ကရင္စကားမတတ္ဘူး၊ ရုိးရာဓေလ့ေတြကိုလည္း နားမလည္ခဲ့ပါဘူး…. စသည္ျဖင့္ ေျပာပါသည္။

သူ႕ရဲ႕ ရင္ဖြင့္သံအရ မိဘေၾကာင့္ မ်ိဳးဆက္တုန္းရသည္ဟု ဆုိလွ်င္ လက္ခံႏုိင္ေလာက္ေပသည္။ မိဘေတြအဖုိ႔ ပညာေရး၊ စီးပါြးေရးေတြကိုသာ ေရွ႕တန္းတင္ျပီး အမ်ိဳးသားႏုိင္ငံေရးကို လ်စ္လ်ဴရွဳခဲ့သည္။တစ္ခ်ိဳ႕ဆုိလွ်င္ သားသမီးေတြကို ပညာတတ္ၾကီးျဖစ္ေအာင္ တုိးတက္ၾကီးပြါးေအာင္ ေျပာဆုိဆံုးမပါရဲ႕။ သို႔ေသာ္ သားသမီးေတြ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဓာတ္ရွိလာေအာင္ ဆုိဆံုးမရန္ ေမ့ေနၾကသည္။ တစ္ခ်ိဳ႕က်ေတာ့လည္း ကိုယ္တုိင္က မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဓာတ္အျပည့္ မရွိေပ။ထုိမိဘမ်ိဳးသည္ တာ၀န္မေက်ေသာ မိဘဟု ဆုိရပါမည္။

အထက္ပါ ဆုိခဲ့သမွ် ျပန္လည္သံုးသပ္ၾကည့္လွ်င္ လူမ်ိဳးေပ်ာက္ကြယ္ရျခင္း အေၾကာင္းရင္းက ေခတ္ေၾကာင့္မဟုတ္ပါ။ လူငယ္ေၾကာင့္လည္း မျဖစ္ႏုိင္ပါ။ မိဘေၾကာင့္ဟုဆုိလွ်င္ အသင္စာဖတ္သူ မည္သို႔ဆုိပါမည္နည္း။ ဘာေၾကာင့္ သည္လုိေျပာရသလဲဆုိလွ်င္ မိဘျဖစ္သူေတြက သားသမီးေတြကို ဘာသာစကား မသင္ေပးသည္ကတစ္ေၾကာင္း၊ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဓာတ္ ကိန္းေအာင္းေအာင္ မရိုက္သြင္းတတ္သည္ကတစ္ေၾကာင္း၊ ေသြးေႏွာျခင္းစနစ္ကို သတိမထားမိသည္ကတစ္ေၾကာင္း၊ အမ်ိဳးသားေရးနွင့္ ႏွလံုးသားေရးကို ကြဲျပားေအာင္အက်ိဳးအေၾကာင္းရွင္းျပျခင္း၊ၾကိဳတင္ကာကြယ္တာျမစ္ျခင္းမရွိသည္ကတစ္ေၾကာင္း၊ မိဘကိုယ္တုိင္ကုိက ဘ၀ေမ့ျပီး မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဓာတ္ေခါင္းပါးသည္ကတစ္ေၾကာင္း…စသည္ စသည္အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားေပ်ာက္ကြယ္လာရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဟုဆုိလွ်င္ လက္ခံႏုိင္ေလာက္သည့္ အေနအထားမွာ ရွိပါသည္။ သို႔ေသာ္
မိဘတုိင္းကိုေတာ့ မဆုိလုိပါ။ မိဘအခ်ိဳ႕ကိုသာ ေျပာျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ႏွင္းဆီခုိင္

မွီျငမ္း။ ။ သထံုျမိဳ႕နယ္၊၂၇၄၉-ခုႏွစ္ ကရင္အမ်ိဳးသားႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ စာေစာင္မွ

Mar 7, 2010

ေတြ႔ရၾကံဳရ စိတ္ဓာတ္က်

စာေရးသူ ေတြ႔ရၾကံဳရသမွ်ကို တေစ့တေစာင္း ေျပာျပလုိပါသည္။ အျခားေတာ့ မဟုတ္ပါ။ စာဖတ္သူတုိ႔ သိျပီးသားျဖစ္သည့္ ကရင္စာေပ ေရးထံုးေၾကာင့္ စုစည္းရာမွ ျပိဳကြဲရသည့္ ကိစၥပါပဲ။စာေရးသူတုိ႔ ကရင္လူမ်ိဳးသည္ ကရင္စာေပ တုိးတက္ေရးကို ၀န္ေဆာင္မွဳအားနည္းျပီး ေရးထံုးျပိဳင္ဆုိင္မွဳေၾကာင့္ ယေန႔တုိင္ကရင္စာေပ တုိးတက္မွဳေႏွးေကြးသည္ဟု ယူဆမိပါသည္။

ေရးထံုးကြဲေတာ့ လက္တြဲရခက္သည္ ဟုဆုိႏုိင္သလုို ေရးထံုးမတူ ၀ိုင္းမကူ ဟုလည္း ေျပာၾကပါသည္။ သို႔ႏွင့္ပတ္သက္ျပီး သည္ကေန႔ ေရးထံုးတစ္ခု ထပ္ေပၚလာျပန္သည္။ ကရင္အမ်ိဳးသားမ်ား အတြက္ေနာက္ထပ္အက္ေၾကာင္းနိမိတ္တစ္ခုလုိ႔ ဆုိရေလမလားပဲ။ နဂုိကမွ ေရးထံုးေၾကာင့္ စုစည္းရခက္၍ ယခုေတာ့ တစ္ပူေပၚ ႏွစ္ပူဆင့္မကဘဲ ႏွစ္ပူေပၚ ေလးပူဆင့္အျဖစ္သို႔ ဆုိက္ေရာက္ေပျပီ။

အဘယ့္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ မူရင္းေရးထံုးနွင့္ပဲ လူေတြက အက်င့္ပါေလေတာ့ ယခုမွ ေရးထံုးအသစ္တစ္ခုကို မသင္မေနရ အမိန္႔ဆုိျပီး သင္ေနရသည္။ ပညာသင္တာ မမွားဘူး ဆုိလုိ႔ႏုိင္ေသာ္လည္း အခ်ိဳ႔က ေခတ္ေနာက္ျပန္ဆြဲသည္ဟု ဆုိသည္။ အပိုအလုပ္ဆုိျပီး လံုး၀လက္မခံၾကေပ။ အခ်ိဳ႔ကမူ စာေပဗဟုတုတနည္းျပီး အယူသီးလြန္းကာ လက္ခံၾကသည္လည္း ရွိသည္။ ပုဂၢိဳလ္စြဲလုိ႔ပဲ ဆုိဆုိ၊ အယူသီးလုိ႔ပဲ ေျပာေျပာ ဒါေတြက အဓိက မဟုတ္ပါ။ အေရးၾကီးသည္က နားလည္မွဳပင္ျဖစ္သည္။

ယခု လက္ရွိအေနအထားမွာ နားလည္မွဳ နည္းနည္းလြဲသည္ႏွင့္ တူပါသည္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ ဆုိေတာ့ သူ႕ေရးထံုးမွ သူ႔ေရးထံုး၊ ကိုယ့္ေရးထံုးမွ ကိုယ့္ေရးထံုး… အဲသည္လုိ အခ်င္းခ်င္း ျပိဳင္တူေၾကြးေၾကာ္ၾကသည္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ဘယ္ဟာမွ ပန္းတုိင္မေရာက္ပါ။ ဒီပုပ္ထဲက ဒီပဲသာျဖစ္သည္။ ျဖစ္သင့္သည္က အမ်ား၏ဆႏၵကို ေမးျပီးမွ လူထုက လက္ခံလွ်င္ အတည္ျပဳ ေဖာ္ထုတ္သင္ၾကား၊ လက္မခံလွ်င္ ရပ္တန္းက ရပ္သင့္သည္။ ကရင္လူမ်ိဳးကို ခ်စ္သည္ဆုိလွ်င္ ဘာမေက်နပ္စရာ အေၾကာင္းရွိသနည္း။

+ Read more

သည္လုိမွ မလုပ္လွ်င္ အျခားနည္းလမ္းမရွိေပ။ သည္လုိမဟုတ္ဘဲ သူ႔ပရိသတ္၊ ကိုယ့္ပရိသတ္ဆုိျပီး အတၱကို ေရွ႔တန္းတင္လွ်င္ေတာ့ထပ္ျပိဳကြဲရန္သာရွိသည္။ စစ္မွန္ေသာ ကရင္အမ်ိဳးသားစာေပ(၀ါ) ဘံုစာေပ ဘယ္ေတာ့မွ ျဖစ္လာႏုိင္မည္မဟုတ္ပါ။ ဘာေၾကာင့္ သည္လုိေျပာရသလဲဆုိလွ်င္ နယ္တစ္နယ္က ကရင္ႏွစ္သစ္ေန႔ မဂၤလာအခမ္းအနားတစ္ခုမွာ ေဟာေျပာစင္ျမင့္ ေနာက္ခံစာလံုးကို မူရင္းေရးထံုးစာလံုးႏွင့္ မေရးသည့္အတြက္ တခ်ိဳ႕က သေဘာမတူဘဲ စကားမ်ားၾကသည္။
ပုဂၢိဳလ္စြဲသမားမ်ားကလည္း ယခုေပၚသည့္ ေရးထံုးႏွင့္ေရးမွ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲ ပါ၀င္ဆင္ႏြဲမည္ဟု ဆုိျပန္သည္။ အဲသလုိ ေရးထံုးအစြဲၾကီးေနလွ်င္ စည္းလံုးညီညြတ္ေရးကို ဘယ္လုိတည္ေဆာက္မည္နည္း။ သည္ေနရာမွာ ေရးထံုးႏွင့္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးက်င္းပေနတာလား၊ အမ်ိဳးသားေရးအတြက္ က်င္းပေနတာလား…. စသည္ျဖင့္ ေမးစရာရွိပါသည္။ အသင္စာဖတ္သူ မည္သို႔ေျဖမည္နည္း….။

ျဖစ္ရပ္တစ္ခု ရွိေသးသည္။ ရြာတစ္ရြာက ျဖစ္ပ်က္တဲ့ ကရင္စာေပသင္တန္း ကိစၥပါ။ ထုိရြာသည္ တစ္ႏွစ္တစ္ၾကိမ္ ကရင္စာေပသင္တန္းကို မပ်က္မကြက္ ဖြင့္လွစ္ေလ့ရွိသည္။ အဲသည္ၾကားမွာပင္ ယခုေပၚေနသည့္ ေရးထံုးအဖြဲ႔ကလည္း မသင္မေနရ ဆုိျပီး ဖိအားလာေပးသည္။ ရွိရင္း အဖြဲ႔ကလည္း လက္မခံခ်င္။ သည္ေတာ့ အခ်င္းခ်င္း အစာမေၾကမွဳေတြ ျဖစ္လာသည္။ ဘာမွ မဟုတ္သည့္ ကိစၥတစ္ခုေၾကာင့္ တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္၊ တစ္ဖြဲ႔ႏွင့္တစ္ဖြဲ႔ အယံုအၾကည္နညး္လာသည္။ သေဘထား ကြဲလြဲလာသည္။ သူစိမ္းလုိ ဆက္ဆံလာၾကသည္။ တရားခံကား ….စာေပေရးထံုး အစြဲေၾကာင့္ ဟု ဆုိရေလမလား…။
ေနာက္တစ္ရြာကေတာ့ ေရးထံုးႏွစ္မ်ိဳးစလံုး တြဲသင္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ တြဲသင္တုိင္း စုစည္းမွဳ ျဖစ္မလာေပ။ အေၾကာင္းကား သင္တန္းရက္ေစ့လုိ႔ သင္တန္းဆင္းပြဲဆုခ်ီးျမွင့္သည့္အခ်ိန္မွာ ဆုေၾကးမတူလို႔ နည္းျပအခ်င္းခ်င္း၊ ဆုရသူအခ်င္းခ်င္း စကားမ်ားၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အဲသလုိ ျပႆနာျဖစ္ျပီးေနာက္ပိုင္း ကရင္စာေပသင္တန္းဖြင့္လွစ္ျခင္း မေတြ႕ရေတာ့ေပ။ ဒါလည္းပဲ ေရးထံုးေၾကာင့္လား။

ေရးထံုးႏွင့္ပတ္သက္လုိ႔ ေကာငး္မေကာင္း၊ အက်ိဳးရွိမရွိ စာေရးသူ မေ၀ဖန္လုိပါ။ ကရင္လူထု သို႔မဟုတ္ စာေပပညာရွင္မ်ားက ေ၀ဖန္ပါလိမ့္မည္။ လူထုဆႏၵအရ စာေရးသူသိရသေလာက္ အခ်ိဳ႕ေဒသေတြမွာ ယခင့္ယခင္က ကရင္စာေပကို အားတက္သေရာ သင္ယူပါလ်က္ႏွင့္ ယခုေတာ့ မသင္ယူၾကပဲ ေနေနၾကသည္။သို႔အတြက္ေၾကာင့္ သိခ်င္ေဇာႏွင့္ တီးေခါက္ၾကည့္ေသာအခါ ေဒသခံေတြက အခုလုိ ေျပာၾကသည္။

မူရင္း(မူလ) ေရးထံုးႏွင့္ပဲ လူေတြက စိတ္၀င္စားၾကသည္။မူလေရးထံုးကိုပဲ ဆက္သင္ၾကလွ်င္ ပုဂၢဳိလ္စြဲလူၾကီးတခ်ိဳ႕က လက္မခံၾကေပ။ သူတို႔ေရးထံုးကိုသာ သင္ယူရမည္တဲ့။ သူတုိ႔ေရးထံုးကို မသင္လွ်င္သင္ေနက်ေရးထံုးကိုလည္း သင္ခြင့္မေပးခ်င္သလုိလုိရွိသည္။ဒါေၾကာင့္ ဟိုေရးထံုးလည္း လူထုမၾကိဳက္၊ သည္ေရးထံုးလည္း မသင္ျဖစ္၊ ဟိုကမ္းမေရာက္ သည္ကမ္းမေရာက္ ျမစ္လည္ေၾကာမွာ တ၀ဲလည္လည္ ေသာင္တင္ေနရေတာ့မည္။ ၾကာလွ်င္ အသက္ထြက္ရန္သာ ရွိေတာ့သည္ဟု ရင္ဖြင့္လာသည္။ အဲသလုိမ်ိဳးေတြ႔ေနၾကားေနရေတာ့ စာေရးသူတုိ႔ စာေပေရးသမားအဖုိ႔ စိတ္ဓာတ္က်မိသည္က အမွန္ပင္။ တစ္ခါတစ္ေလစာေပပညာရွင္ၾကီးေတြ ဘာေၾကာင့္ေရးထံုးအမ်ိဳးမ်ိဳး ထြင္ၾကသနည္း ဟု ေမးလုိက္ခ်င္သည္။ ေရးထံုးအသစ္ တစ္ခုထြင္တုိင္း လူထုလက္ခံလွ်င္ အေၾကာင္းမဟုတ္။ လူထုလက္မခံဘဲႏွင့္ ကိုယ့္ယံုၾကည္ခ်က္တစ္ခုတည္းကို
ေရွ႔တန္းတင္ျပီး အမိန္႔အာဏာႏွင့္ဆက္သြားလွ်င္ ေအာင္ျမင္လိမ့္မယ္လုိ႔ မထင္ႏွင့္။ ´အမိန္႔´ ၏ေနာက္မွာ ´အမုန္း´ ဆုိတာ လုိက္လာစျမဲပါ။ သို႔ေၾကာင့္ အမိန္႔သမားမ်ား သတိထားဆင္ျခင္သင့္ေပသည္။

´အမိန္႔` ဟူသည္မွာလည္း သံုးသင့္သည့္ေနရာတြင္ သံုးရပါလိမ့္မည္။ ဥပမာ ပိုးကရင္လူမ်ိဳးမ်ား ေနထုိင္ရာရြာ၌
ပိုးကရင္စာေပကို မသင္မေနရ အမိန္႔ထုတ္လွ်င္ ပိုေတာင္ေကာင္းေသးသည္။ ထုိနည္းတူ စေကာကရင္မ်ား ေနထုိင္ရာရြာမ်ားမွာလည္း စာေပသင္ၾကားေရး အမိန္႔ထုတ္လွ်င္ သဘာ၀က်လွပါသည္။ အဲသလုိ သူ႔ေရးထံုးႏွင့္သူ ေလ့လာသင္ယူ ေဖာ္ထုတ္ ထိန္းသိမ္းျပီးသားရြာေတြကို ေနာက္ေရးထံုးအသစ္တစ္ခုႏွင့္ အမိန္႔ထုတ္လွ်င္ေကာ နည္းလမ္းက်ပါမည္ေလာ။စည္းရံုးေရး အသြင္ေဆာင္ပါမည္ေလာ။ေရရွည္ခရီးျဖစ္ႏိုင္ပါမည္ေလာ။ စဥ္းစားစရာပင္၊ အမ်ိဳးသားေရး အျမင္ရွိသူတုိင္း စဥ္းစားမိလိမ့္မည္ ထင္ပါသည္။ထုိ႔ေၾကာင့္ ကရင္အမ်ိဳးသားဘ၀ေရွ႕ေရးအတြက္ ပုဂၢိဳလ္စြဲ၊ ပါတီစြဲ၊ ေဒသစြဲ စေသာအဖြဲ႔မ်ားျဖင့္ ဆက္သြားမည္ေလာ။ကရင္အမ်ိဳးသားထု၏ ေရြးခ်ယ္မွဳကို ဦးစားေပးမည္ေလာ။ဘယ္လမ္း ေရြးမည္နည္း။ အမွန္ေရြးရန္ လုိအပ္ေပသည္။

စာေပလမ္းစဥ္ ဟူသည္ ပညာရွိတုိ႔၏ လမ္းစဥ္ျဖစ္ေပသည္။သည္ထက္ ပိုနားလည္ေအာင္၊စာေပေရးထံုးအကၡရာတစ္ခုျဖစ္လာေအာင္ ပညာရွင္မ်ားကသာ ထြင္ယူရပါသည္။အကၡရာတစ္ခု ထြင္သည့္ေနရာမွာ အေထာက္အထားခုိင္လံုရန္ လုိအပ္ပါသည္။လူထုကို ရွင္းျပႏုိင္ရမည္။ထုိသုိ႔မဟုတ္ဘဲ ငါ့ဟာ မွွွွွွန္တယ္ဆုိျပီး စစ္ေျမျပင္မွာ စစ္တုိက္သလုိ တစ္ခ်က္လြတ္အမိန္႔ လုပ္သြားလုိ႔ကေတာ့ ေၾကကြဲစရာပင္။ထုိ႔ေၾကာင့္ စာေပႏွင့္ပတ္သက္လုိ႔ စိတ္ဓာတ္က်စရာတစ္ခု ျဖစ္လာပါသည္။သုိ႔အတြက္ ပုဂၢဳိလ္စြဲ စာေပသမားမ်ားအဖုိ႔ ေရွ႕ဆက္ လုပ္သင့္ မလုပ္သင့္ အျမဲတမ္း မ်က္စိဖြင့္ နားစြင့္ေနရမည္။

မ်က္ေမွာက္ကာလေခတ္၏စိန္ေခၚမွဳမ်ားကိုရင္ဆုိင္ေက်ာ္လႊားႏုိင္ရန္လက္ေတြ႔က်သည့္အလုပ္ကိုသာယံုၾကည္လက္ခံသင့္ေပသည္။
ဒ႑ာရီပံုျပင္လုိလုိ၊ တေဘာင္လုိလုိ စသည့္ အဆုိအမိန္႔မ်ားကိုေတာ့ ခ်ိန္ထုိးၾကည့္ႏူုိင္ရမည္။တဇြတ္ထုိး တေဇာက္ကန္းမလုပ္သင့္၊ မ်က္ကန္းမ်ိဳးခ်စ္လည္း မျဖစ္သင့္ေပ။ကိုယ့္လူမ်ိဳး အနာဂတ္လွပေရးကို ရည္သန္ျပီး လုပ္သင့္သည္ကိုသာ လုပ္ေဆာင္ေစခ်င္သည္။
ျပိဳကြဲမွဳသမုိင္းတရားခံ မျဖစ္ေစခ်င္ပါ။ဘံုစာေပ(၀ါ)တစ္ခုတည္းေသာ ကရင္အမ်ိဳးသားစာေပျဖစ္ခ်င္လွ်င္
လက္ရွိေအာင္ျမင္ျပီးသား ကရင္စာေပသံုးမ်ိဳးကို ေခါင္းခ်င္းဆုိင္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျပီးေတာ့ တစ္ခုခုကို အတည္ျပဳ၊ သို႔မဟုတ္ သံုးမ်ိဳးထဲမွ တစ္ခုတည္းျဖစ္ေအာင္ ပညာရွင္မ်ား ဖန္တီးယူမွသာ ျဖစ္လာႏုိင္ေျခရွိသည္ဟု ယူဆမိပါသည္။

သို႔မဟုတ္လွ်င္ ဘံုစာေပကို ရည္ရြယ္ျပီး သူတစ္မ်ိဳး၊ ကိုယ္တစ္မ်ိဳး ေရးထံုးထြင္ၾကမည္ဆုိလွ်င္ေတာ့ အေရအတြက္သာရွိျပီး အရည္အခ်င္းမရွိေသာ စာေပအကၡရာသာ ျဖစ္လိမ့္မည္။ စာေရးသူသည္ အမ်ိဳးသားစာေပတာ၀န္ထမ္းေဆာင္သည့္ ကာလတစ္ေလွ်ာက္မွာ ပိုေတာင္စိတ္ဓာတ္က်ရေသးသည္။ဘာေၾကာင့္လဲဆုိလွ်င္ ေရးထံုးအသစ္တစ္ခု ထပ္တုိးလု႔ပါပဲ။ဘယ္ေရးထံုးကို အတည္ယူရမွန္းေတာင္ မသိေတာ့ေပ။သို႔ေပမယ့္ ေရးထံုးကို အဓိကမထားေတာ့ဘဲ ကရင္စာေပ ဟူေသာခံယူခ်က္ျဖင့္ က်ေနသည့္စိတ္ဓာတ္ကို အားမာန္သြင္းကာ ကရင္စာေပအတြက္ ဆက္လွမ္းလ်က္ရွိသည္။ဆက္လွမ္းရင္း၊
ျပႆနာတုိးရင္း၊စိတ္ဓာတ္က်ရင္း၊ တစ္ခုတည္းေသာ ကရင္အမ်ိဳးသားစာေပကို အိပ္မက္ရင္း……။
အညတၾတလုလင္

Feb 3, 2010

ပညာ့ဟွာင္ၟ႓်ာ

ယခင္ပို႔စ္ အဆက္

ေ႓့သို၀္သိင့္ပင္(science) တႜာပညာ့ဆာၟ အာင္းစု္တာင္း(Einstein)၊ အယ္ဒီေဆန္(Edison) လု္ဖးဏွ္ အု္သီးေ၀့ ဏင့္ဆာၟသီ့လာဏင့္သီး ပညာ့ေဍ ထု္ယ၀္အု္မိင္အု္သး လု္ဖးဏွ္ လင္မာေ၀့ ဏင္႓ႜင္ေအးေဆ၀္ၟလွ္။ အွ္ထ၀္ၟထါင္ေ၀့ လု္လိက္ေမင္ၟစိင္ဖုိင္ ထံင္အု္ခါ့ယို၀္လု္ဆင့္ ဟု္ဍး႓း၊ ပ၀္႓း ကို၀္ဟွာေဍေဆ၀္ၟလွ္။တႜာပညာ့ဆာၟသယ္ ဆု္ခုင္ၟဆု္တာ လ္ုဖးဏွ္ ထံင္အု္ခါ့ယို၀္သီး ဏု္ဏု္ယု္ယု္ အင္း႓းထာင္ အု္ဖ၀့္အု္သး ကို၀္ဟွာေဍေဆ၀္ၟလွ္။
ပု္ဖႜံဳေဖါဟ္ယွင္ေဖါဟ္သယ္သီး ေ႓့တႜာပညာ့ဆာၟသို၀္ လု္ကဲထင္း႓း ဟု္လ၀္ေသွ္ေအးေဆ၀္ၟ။မႝီၟမ၀့္မွ္လ၀့္အု္ေခါဟ္စံင္ ဟု္ေအေကႜစိုဒ္ဏွ္ ဖႜံင့္ဟွးေသွ္ေ၀့ ကို၀္ဟွာေဍေဆ၀္ၟလွ္။ ေအဟွံင္ဍ၀္ ဟု္ေအေယာ၀္ထါင္ လု္က်ာ္အု္လံင္သီး လု္ဖးဏွ္ဍ၀္ လု္ကဲထင္း က်ာ္ကု္ဆာၟခါ့အုိ၀္ မြာဲေ၀့ဍး ဟု္မႝီၟလု္ဟွာေဆ၀္ၟလွ္။ ပၱံင္ပါရမီ့( ဆု္႓ံုးခႜီ႔) ယွာၟမ ကဲထင္းထာင္ေ၀့ က်ာ္ကု္ဆာၟကႜံင္ဏွ္ လု္က်ာ္ကု္ဆာၟကႜံင္ ေမင္ၟစိင္လိက္႓ိင္းဖုိင္ ဟု္ဍး႓းေဆ၀္ၟလွ္။
စင္႓ို၀္ ဟု္မႝီၟကို၀္ဟွာေဍ မု္ကဲထင္း႓းသာ ဆု္အု္ေခါဟ္၊ အု္ေဍာဟ္ယွာၟ၊ မု္ဖႜံင့္ဟွး႓းသာ ပညာ့ဆာၟသီးမြာဲအု္ေဟွ၀္၊ ဟု္မႝီၟကို၀္ဟွာေဍ အု္ခိင့္အခါ့(အခ်ိန္အခါ)၊ ဆု္ေဏ၀္ၟသာ(အခြင့္အေရး) အွ္ေ၀့ကို၀္ဟွာေဍလွ္။ဆု္တ၀္ဆု္လံင္ လု္မိင္မိင္ မု္ေဏ၀္ၟ႓းသာ၊ မု္ဖႜံင့္ဟွး႓းသာစာ္႓ို၀္ မု္႓းအွ္ေကွ္လင္သာ ေ႓့ေသွ္လယ့္စာ္႓ို၀္ၟၟၟၟ
-မု္႓းအွ္ေဍ ဆု္ေကႜစိုဒ္၊
-မု္႓းအွ္ေဍ ဆု္ကုင္းဆု္မံင္း၊
-မု္႓းအွ္ေဍ ထီသို၀္ေဟွ၀္၊
မု္႓းအွ္ေဍ ပညာ့ဆု္ထံင္ဏါင္း၊
မု္႓းဍံင္ထုိ၀္သာ ေဍ တႜာပညာ့ဆာၟ၊
ဏင့္ဆာၟ ႓းဏယ္အးသာ၊
မု္႓းအွ္ေဍ ဆု္ပု္ေယာတ္ၟၟၟၟ
ဟု္စာ္ ပႝံင့္လု္ဖးဏွ္သီး မု္႓းဍဳဂ္ပါေ၀့ ေဆ၀္ၟလွ္။ ေ႓့အု္က်း မု္ထင္းထ၀့္သို၀္ ပု္ေအ ေထာဟ္လင္သာ အင္းေကွ္လင္သာ ေဍ ပႝံင့္ခုိင့္ခုိင့္ဏံင္ဏံင္စာ္႓ို၀္ မု္ဖႜံင့္ဟွးကဲေ၀့ ကို၀္ဟွာေဍေဆ၀္ၟလွ္။ ပု္ေ၀့သီးလု္ဖး ႓းဏွ္လယ့္ လု္ကဲထင္း မိင္ထု္ယ၀္ၟ တႜာပညာ့ဆာၟ႓းဏွ္စာ္႓ို၀္ ေ႓့လ၀္ထ လု္အု္ဖင့္ေခါဟ္ ေဍပႝံင့္သယ္လု္ဖး လု္ဍဳဂ္ပါင္႓း အု္ေခါဟ္စံင္လွ္။ ေအဟွံင္ဍ၀္ လု္ဟွာေဍလု္ဟွာ ထင္းထ၀့္ဖႜံင့္ဟွး လု္စယ္လု္ခႜဲစာ္႓ို၀္ သာကဲုေလာဟ္သာေအး၊ ေ႓့မု္လင္ဖုိဒ္သုိ၀္ ဆင္းလင္ထါင္ေ၀့ လု္႓ႜင္ဍ၀္ေဆ၀္ၟလွ္။

+ Read more



စင္႓ို၀္ ေအအွ္ေကွ္လင္သာ ေ႓့ဏွ္သို၀္စာ္႓ို၀္ ထံင္ခ၀့္လယ့္ မု္ဍးဆု္ဖႜံင့္ဟွး၊ မု္ေဏ၀္ၟဆု္ေဟွ၀္၊ ထင္းထ၀့္ေ၀့ ယ၀့္ေအးတယ္လွ္။ေ႓့မု္ထင္းထ၀့္ ဖႜံင့္ဟွးအု္ဟွင္ၟ ေ႓့မု္ေဏ၀္ၟပညာ့ဟွာင္ၟ႓်ာသို၀္ဏွ္ ဆု္လု္ေဟွ၀္႓း၊ ေဍာဟ္ယွာၟထင္းထ၀့္အု္ဟွင္ လု္မြာဲ႓း ဆု္ဖၚဆု္မာဏွ္ မု္႓းေ၀င္ၟပြယ္ခိြက္ ကို၀္ဟွာေဍေဆ၀္ၟလွ္။ခီၟအု္ခါ့ယို၀္ လိက္ပညာ့ဏွ္ ေ႓့မု္ခႜဳဂ္ခီၟသို၀္ မု္႓းေကႜစိုဒ္ ကို၀္ဟွာေဍလွ္။ ပညာ့လု္မိင္မိင္ ဟု္ေအပိုင္႓း လု္ဟွာဟွာစာ္႓ို၀္ ထင္းထ၀့္ေ၀့ကဲ ထံင္အု္က်းထုက္ေဆ၀္ၟလွ္။ ဟု္အင္းသီး လုက္ေ၀့ ဏင္႓ႜင္ေအးလွ္။ ဆု္အင္းဆု္အ၀္သီး မြဲာအု္ေဟွ၀္၊ ဖၚ႓ိင္းကံင္သို၀္သီး မြဲာအု္ေဟွ၀္၊ မႝီၟအု္က်းအု္ဟွင္ ဟွဳင္ၟခုိင့္ေသွ္ေ၀့ အွ္ဏင္မိင္ေအးလွ္။ ဆု္အင္းဟွဴး မာဟွာဟွံင္ကဲေ၀့ ကို၀္မိင္ေဆ၀္ၟလွ္။ လု္ပညာ့ဏွ္ ေ႓့ဏွ္သို၀္ ဆု္အင္းဟွဴး မာဟွာဟွံင္ေ၀့ ယ၀့္ေအးေဆ၀္ၟလွ္။
လု္အု္၀ီၟ တႜာပညာ့ဆာၟသီးလု္ဖး ဏင့္ဆာၟသီ့လာဏင့္သီး အု္မိင္ထု္ယ၀္ ေဍ အု္သီးပညာ့လု္ဖးဏွ္ အွ္ထ၀္ၟထါင္ေ၀့ ထံင္အု္ခါ့ယို၀္ ေဆ၀္ၟလွ္။ လု္အု္၀ီၟ တႜာပညာ့ဆာၟ ပၱံင္ထး၀ယ္ ပညာ့အု္ခႜီ႕အု္ဖ၀့္သယ္ဏွ္ ေယာ၀္ဍံင္ေဏ၀္ၟေ၀့ဟွံင္ ဟွယ့္ထါင္လု္ခါင့္ ပညာ့ဆာၟလု္ဖး ေ႓့မု္ထင္းထ၀့္ အးထင္းသို၀္ ပၱံင္ထာင္ေ၀့ လု္အု္သင့္လု္႓ႜင္ဍ၀္ေဆ၀္ၟလွ္။
အု္ခါ့ယို၀္ ဟု္ဍးေဍဟု္ေမံထာ္ ႓းဆါင့္လု္ ေအန္တာနယ့္(Internet) ဖုိင္ လု္ဟွာေဍ လု္ဟွာ အွ္လာဏင့္ ထံင္အု္ယါင္သီး ဍးထါင္ေလာဟ္သာ ေ႓့သို၀္ အွ္ခင္းထာ္သို၀္ ေဆ၀္ၟလွ္။ဆု္ျပိဳင့္သယ္ ဆာဃွာသာ(communication) ထုိင္ေကာ၀္ၾကင္သာ့ အု္ေခါဟ္စံင္ လု္မိင္မိင္ ဟွယ့္ကဲထင္း အု္ခါ့ယို၀္စာ္႓ို၀္ ဟု္ဍး႓း၊ ေသွ္ယာ့႓း အု္ခါ့ယို၀္ေဆ၀္ၟလွ္။ ဆု္တာင္ေဍာဟ္ထီ့ခါန္ၟဏွ္သီး မြဲာေ၀့ဍး ပညာ့ဟွာင္ၟ႓်ာလုက္ဆိင့္လွ္။
လု္ထီ့ခါန္ၟထင္းထ၀့္ ေ႓့သို၀္ (American)သယ္၊ ဥေရာပ(Europium) သယ္ဏွ္ ေသွ္ခီၟပညာ့ဆာၟ အးအးေလံ အွ္ေ၀့အု္ေခါဟ္စံင္ ထင္းထ၀့္ေ၀့ ဟု္ဍး႓းေဆ၀္ၟလွ္။
ဆု္လု္ဖးဏွ္ မြာဲေ၀့ဍး ခီၟပညာ့ ေမွ္ထာ္ခါ့ ပညာ့ဟွာင္ၟ႓်ာထၞာၟလွ္။ စင္႓ို၀္ ပု္ဖႜံဳေဖါဟ္ ယွင္ေဖါဟ္သီး ကို၀္ဟွာေဍ ေ႓့ပညာ့မု္ေသွ္၊ ေ႓့ပု္ထီ့ခါန္ၟမု္ထင္းထ၀့္သို၀္ မု္႓းေကႜစိုဒ္ကို၀္ဟွာ အု္တာအွ္ေ၀့လွ္။လု္ေမင္ၟစိင္လိက္႓ိင္းဖုိင္
ေ႓့တႜာပညာ့ဆာၟသယ္ အု္မိ္င္ထု္ယ၀္ အွ္ထ၀္ၟသို၀္ ပု္ေ၀့သီးလု္ဖး မိင္ဖႜဟ္ထု္ယ၀္ၟ မု္အွ္ထ၀္ၟအု္ဟွင္ၟ မု္႓းအင္းဃွဴ႕ေ၀့ပညာ့ဏွ္ေဆ၀္ၟလွ္။ေအေသွ္ပညာ့သယ္ဟွံင္ ေဍပညာ့ဟွာင္ၟ႓်ာဏွ္ ဏု္ဏု္ယု္ယု္ တာင္ေဍာဟ္ကဲ႓းလာ ပု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္ဆု္ဃွီ႕လာကို၀္ဟွာေဍဆာ္ၟၟၟ။

ေစာကရင္

Feb 1, 2010

ပညာ့ဟွာင္ၟ႓်ာ


႓းဆာင့္ေဍပညာ့ဟွာင္ၟ႓်ာ လိက္သာထိင္ ယို၀္ လု္ဏးေသွ္႓း၊ ပ၀္႓း၊ ထံင္ဏါင္း႓းလု္ဆင့္ဏွ္ မု္ေက၀္ေသွ္ယာ့႓း သာေဆ၀္ၟလွ္။ ေက၀္လိက္ဆာၟ၊ ေဍပ၀္လိက္ဆာၟ အင္းဏင္ ဆု္ေသွ္ယာ့၊ ဆု္ထံင္ဏါင္း လု္စယ္လု္ခႜဲသီး ဟု္လ၀္ေသွ္ေဆ၀္ၟ။ လု္မြဲာတႜာပညာ့ေက၀္လိက္ဆာၟ (စာေရးဆရာ) ႓းအု္ေခါဟ္စံင္ ပႜယ္တ၀္ဏးေသွ္ေဖွ္လာဆာ္။
ဆု္ေသွ္ယာ့ဏာၟဟွိဳင့္(အၾကားအျမင္ ဗဟုသုတ) သီးယို၀္ လု္ဟွာေဍလု္ဟွာ ႓းဍံင္ေလာဟ္သာယ၀့္ေအးလွ္။ ေ႓့ပ၀္လိက္ဆာၟ ေသွ္ယာ့ထသို၀္ ေက၀္လိက္ဆာၟ လု္ေသွ္ယာ့႓းသီး မု္အွ္ေဆ၀္ၟ။ ေ႓့ေက၀္လိက္ဆာၟေသွ္ယာ့သို၀္ ပ၀္လိက္ဆာၟ လု္ေသွ္ယာ့႓းသီး မု္အွ္ကႜင္ေဆ၀္ၟလွ္။ စင္႓ိုိ၀္ ဆု္ဍးစို၀္၊ ဆု္ထံင္ဏါင္း ေအလု္႓းဍံင္ေလာဟ္သာ႓း ေအအွ္ေဆ၀္ၟစာ္႓ို၀္ ပႜယ္တ၀္ကဲလာဆာ္။
လုိဒ္ၟကာေခါဟ္ဍာယို၀္ ႓းဆာင့္ေဍ ဆု္ဖါန္ၟလုက္ဆိင့္ဏွ္ ပညာ့ေမွ္ယို၀္ မြဲာေ၀့ဍး အု္ဖါန္ၟထုက္လွ္။ ဆု္ဖါန္ၟဏါင္း ပညာ့ေမွ္ယို၀္ ဟု္အင္းဃွဴ႕ေ၀့ ႓းလုိင္ေအးလွ္။စင္႓ုိ၀္ ပညာ့ယို၀္ အု္ဟွာင္ၟအု္႓်ာ ဆံင္းဖု္႓ုက္လယ့္ဏွ္ အၥာတႜာပညာ့ဆာၟသယ္ လု္အု္၀ီၟအုိ၀္ ခႜိဳ၀္ထ၀္ၟထ၀ယ္ေ၀့ ေဍအု္ဍီးအု္ဍံင္၊ ေဍလု္၀ၚ၊ လကၤာသယ္ အု္ဆင့္ဆင့္ေဆ၀္ၟလွ္။ မု္႓းမာေလာဟ္အု္ဟွင္ၟဏွ္ မြာဲေ၀့ဍး ဏု္သယ္ပု္သယ္ ေဖါဟ္ဍီပႜီးသယ္ကို၀္ဟွာ အု္တာေဆ၀္ၟလွ္။

+ Read more



လု္ပု္႒ာ္(ပါ႒ိ)လိက္ဖုိင္ဏွ္သီး ႓းဆာင့္ေဍပညာ့အု္ဟွာင္ၟအု္စံင္းဏွ္ အင္းသံင္းထ၀ယ္ အးအးဏွ္ ဟု္ဍး႓းထီ့ဆာလွ္။ႃပညာ သဘာ အာဘာ နတၳိ႗ ႃပညာ့ေမွ္ဖါန္ၟယို၀္ လုိဒ္ၟကာေခါဟ္ဍာ မု္တုဂ္ဍံင္ ေဍဆု္ဖါန္ၟ အွ္ဏင္မိင္ေအး႗ အင္းသံင္းလ၀္ထေ၀့ ေ႓့ဏွ္သုိ၀္ေဆ၀္ၟလွ္။ ဟု္ေယာ၀္ထါင္ လု္ေမံထာ္ခါ့ ပု္ဖႜံဳေဖါဟ္၊ယွင္ေဖါဟ္ ေဖါဟ္ဍီပႜီးသယ္လု္ဖး ေ႓့ပညာ့မု္အွ္သို၀္ လိက္ပညာ့ဏွ္ မာေလာဟ္႓းလာၟ၊ က်ဳင္းလာၟလု္ေဃွ၀္၊ ေအလု္ေသွ္လိက္႓းဏွ္ ပု္ေမံမု္႓ႜဟ္၊ ဆု္မု္အင္းကွ္ဟု္၊ လု္ဂမႜိဳင္ၟေမွ္ယာ့ မု္႓းကးသာ၊ ေအလု္ေသွ္လိက္စာ္႓ို၀္ ေလ၀္ဖႜံင့္ဟွးဆု္ အွ္ဏင္မိင္ေအးဏွ္ ဖႜံဳအၥာတႜာပညာ့ဆာၟသယ္ ဍးစို၀္ေ၀့ အု္ေခါဟ္စံင္ ခႜိဳ၀္ထ၀္ၟထ၀ယ္ ေဍ လု္၀ၚလကၤာသယ္ဏွ္ေဆ၀္ၟလွ္။

(၁) ေဟွးဖႜံဳေဖါဟ္ၟၟၟေဟွးဖႜံဳေဖါဟ္ ႓းလယ့္လိက္ဏွ္ လု္မာေလာဟ္၊ ဟွင္ေပ၀့္ခါ့ၟၟၟဟွင္ေပ၀့္ခါ့ ကို၀္ဟွာေဍ မာေလာဟ္ပညာ့။
(၂)ေဟွး စ၀္ပၚၟၟၟ ေဟွးစ၀္ပၚ၊ ႓းလယ့္ လု္မာေလာဟ္ လိက္ဍာ္၊ ေအေသွ္လိက္ၟၟေအေသွ္လိက္၊ ေဍာဟ္ယွာၟထင္းထ၀့္ မိိင္ဖႜဟ္ယိက္။
(၃)ေဟွးဖႜံဳသီးၟၟၟေဟွးဖႜံဳသီး၊ မာေလာဟ္ေဏ၀္ၟလာၟ လိက္ဏင္ထီး၊ စွ္ဏ္ုသာၟၟ စွ္ဏု္သာ၊ လု္ေသွ္လက္ ေမံ႓ႜဟ္လုက္ခႜါ။
(၄) ေဟွးၟၟဍး႓ိုဒ္ၟၟၟေဟွးၟၟဍး႓ိုဒ္၊ မာေလာဟ္ေဏ၀္ၟလိက္ အဲဏု္ဆုိဒ္၊ လိက္ေအေသွ္ လိက္ေအေသွ္၊ လု္ခါင့္လု္ယာ့ ဖါန္ၟေ႓့ေမွ္။
ေ႓ဏွ္သို၀္ လု္၀ၚဆု္ထံင္ဏါင္း အွ္ေ၀့ေဆ၀္ၟလွ္။
လု္၀ၚလကၤာလု္ဖးသယ္ဏွ္ ဟု္ေအအင္းဃွဴ႕ထါင္ အု္၀ီၟခႝာ အု္ခ၀့္ပု္ယ၀့္ လု္အု္အိ္င္းခ၀့္စာ္႓ို၀္ ဆု္လု္ပညာ့သီးယို၀္ ဟု္မႝီၟအု္က်းဖုိင္သာ အု္ဟွင္ၟ မု္႓းပါေဍာဟ္၊ မု္႓းအွ္ေကွ္ထ ေ႓့သို၀္စူးဖံင္သို၀္၊ ေ႓့ၾဆာ့သို၀္ဏွ္ မြာဲလု္မိင္၊ ေအေသွ္လိက္ဏွ္ မု္ေဏ၀္ၟဆု္ေဟွ၀္၊ လု္ေသွ္လိက္ဏွ္ မု္ဍးခံင္ဆု္ကး၊ ဆု္ဒဒုက္တႝာ့ ေ႓့ဏွ္သို၀္လု္မိင္ ဟု္ဏးေသွ္႓းေဆ၀္ၟလွ္။
ေလ၀္ဆု္ဖႜံင့္၊ ထာင္ဆု္ဖႜံင့္၊ ဟွးခါန္ၟ၊ ဟွးလုိုဒ္ၟကာဏွ္ မြာဲေ၀့ဍး ပညာ့ဟွာင္ၟထၞာၟလွ္။ဟု္ေအေယာ၀္ၟထာင္ IT ပညာ့ထင္းထ၀့္ခီၟ (Information and Technology) အု္ခါ့ဍးယို၀္စာ္႓ို၀္ လု္အု္၀ီၟဍးအုိ၀္ ဟု္မႝီၟလု္ဆံင့္မံင္း႓း ဏင္ဖုိင့္၊ လု္လာၟပုင္းဖုိင္၊ လု္ျဂိဳဒ္လုိဒ္ၟကာဖုိင္(ျဂိဳဟ္ကမၻာ)ဏွ္ ထံင္ထာင္အု္ခါ့ယို၀္ ေဍပညာ့အု္ဟွာင္ၟဏွ္ ထံင္႓းေ၀့ ဃွိင္ဃွိင္ေဆ၀္ၟလွ္။ ေအဟွံင္ဍ၀္ က႟င္ယူၟ၊ ကံင္ပ်ဳတာ၊ ဆု္ဟွင္မုိင့္ ဟု္စာ္ထံင္လုက္ဆိင့္ ဟု္မႝီီၟအု္ဟွင္ၟ အင္းတာင္ထး ဆု္လု္ဖးဏွ္သီး မြာဲေ၀့ဍး ပညာ့ဟွာင္ၟထၞာၟလွ္။ စင္႓ုိ၀္ ေ႓့မု္ခႜဳဂ္ ခီၟပညာ့သို၀္ ဏု္ဏု္ယု္ယ္ု လု္ယာ့အု္ဟွင္ၟ ေ႓့မု္ထင္းထ၀့္သို၀္ အင္းယာဟွဳက္ေလာဟ္သာ ကို၀္ဟွာေဍေဆ၀္ၟလွ္။
ပု္ဖႜံဳေဖါဟ္ယွင္ေဖါဟ္သီး မြာဲေ၀့ ဟု္မႝီၟလု္ဟွာလ၀့္ အု္ေခါဟ္စံင္ ေ႓့မႝီၟအု္ဟွဴ႕ဟွာေသွ္သုိ၀္ ပု္သီးမု္႓းေသွ္၊ ႓းအွ္ေကွ္လင္သာ ေ႓့ဏွ္သို၀္ေဆ၀္ၟလွ္။ ေဍပညာ့အု္ဟွင္ၟ ဆု္မူ႕လာၟ ဆု္ဏာ့ဟွာၟ ႓းအွ္ေကွ္လင္သာ ေဍာဟ္ေဍာဟ္ေလံေဆ၀္ၟလွ္။ ေအလု္အွ္ေ႓့ဏွ္သို၀္႓း စာ္႓ို၀္ မု္ဖႜံင့္ဟွးဏွ္ ယ၀့္ေအးေဆ၀္ၟလွ္။ ပု္ေအေယာ၀္ၟထာင္ လု္ဟု္မႝီၟပညာ့ဆာၟလု္ဖးသီးစာ္႓ို၀္ အု္သီးေ၀့ ေ႓့မု္ေသွ္ပညာ့၊ မု္ေဏ၀္ၟပညာ့လု္မိင္မိင္ဏွ္ ကု္ဏင္ကု္ဏင္ ႓းအင္းလယ္လင္ေ၀့ ေဍအု္သီးသာမုိင့္ဏွ္လွ္။
ေအဖႜံင့္ဟွးေဏ၀္ၟ ကႜဳ္ဖးေဏ၀္ၟလု္႓ႜင္စာ္႓ို၀္ ဟု္မႝီၟ ထုိင့္ေကာ၀္ၾကင္သာ့ ထု္ယ၀္ၟျပာထာ့ဆုိင္ေ၀့ေဆ၀္ၟလွ္။မိင္ေဟွ၀္လု္ဖႜံဳးသီး အွ္ထ၀္ထာင္ေ၀့ ထံင္က၀္တူၟလု္ဆင့္ေဆ၀္ၟလွ္။စင္႓ို၀္ ဟွယ့္ထါင္လု္ခါင့္ ေဖါဟ္ဍီပႜီးသယ္လု္ဖး ပညာ့အု္ဟွင္ဏွ္ ႓းအွ္ေကွ္လင္သာ ေဍဆု္ပု္ေယာတ္ေဍာဟ္ေဍာဟ္ေလံကို၀္ဟွာေဍေဆ၀္ၟလွ္။

ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါဦးမယ္
မူၟယံင့္ဖါန္ၟ

Dec 11, 2009

ႏွစ္သစ္ကူးေရးမွ ကရင့္အမ်ိဳးသားေရး အေတြးမ်ားဆီသုိ႔

ႏွစ္သစ္ကူးေရးမွ ကရင့္အမ်ိဳးသားေရး အေတြးမ်ားဆီသုိ႔

ျဖစ္စဥ္မွန္သမွ် အေၾကာင္းတရားရွိရသည္။ အေၾကာင္းတရားရွိေန၍ အက်ိဳးတရားျဖစ္ထြန္းလာရသည္။ အေကာင္းအဆုိးမွန္သမွ် အေၾကာင္းတရားရွိေနခဲ့ျခင္း သေဘာတြင္ အေၾကာင္းႏွင့္အက်ိဳးႏွစ္ခု၏ အျပန္အလွန္ယွဥ္တြဲျဖစ္ထြန္းလာရျခင္း၏ နိယာမပင္ျဖစ္သည္။
ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္က်င္းပရျခင္းမွာ ကရင္အမ်ိဳးသား ရွိေနခဲ့၍ ျဖစ္သကဲ့သို႔ ကရင္အမ်ိဳးသားဘ၀ အရွည္တည္တံ့ရပ္တည္ႏုိင္ေရးအတြက္ လုိအပ္ေသာ အေၾကာင္းတရာမ်ားအနက္ ႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ က်င္းပေနၾကျခင္းျဖစ္စဥ္သည္လည္း အေျခခံအေရးပါေသာ အေၾကာင္းတစ္ရပ္ ျဖစ္လာခဲ့ရပါသည္။
လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ရာေက်ာ္ကာလက ဘာသာေရးကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ခရစ္ဘာသာ၀င္ကရင္မ်ားအခ်ိဳ႕ ေခတ္ပညာတတ္ျဖစ္လာသည္။ ႏုိင္ငံရပ္ျခားေရာက္ သြားခဲ့ၾကသည္။ ႏုိင္ငံတကာ အျမင္အေတြး ပတ္၀န္းက်င္သစ္ႏွင့္ ထိေတြ႔ခဲ့ရာမွ အမ်ိဳးသားေရး အေတြးအျမင္ရလာၾကသည္။ အမ်ိဳးသားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္`ေဒါကလု` ကိုပင္ဖြဲ႕စည္းၾကကာ ကရင္အမ်ိဳးသားေရးရာကို ေဆာင္ရြက္လာခဲ့ၾကသည္။
သို႔ေသာ္ `ေဒါကလု` အဖြဲ႔တြင္ စေကာကရင္ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ခ်ည္းျဖစ္ၾကေသာေၾကာင့္ ခရစ္ယာန္မဟုတ္ေသာ ကရင္မ်ားႏွင့္ ပိုးကရင္ႏြယ္စုတုိ႔၏ ယံုၾကည္ အားကိုးေထာက္ခံမွဳ အားနည္းခဲ့ေၾကာင္း
ေနာက္ပိုင္းကာလ ဆႏၵခံယူပဲြစစ္တမ္းက ေဖာ္ျပလာသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဘာသာစံု၊အႏြယ္စံုတုိ႔ျဖင့္ ပါ၀င္ဖြဲ႔စည္းေရး သင္ခန္းစာရခဲ့ၾကသည္။ ဤသည္မွာ ထုိစဥ္ကတည္းက ဘာသာေရးႏွင့္ စကားစာေပမ်ား ကြဲျပားမွဳရွိေနျခင္းအေပၚ စည္းလံုးညီညြတ္ေရး ေဖာ္ေဆာင္ရာတြင္ ခဲြျခားမွဳမရွိ၊ ဘက္လုိက္မွဳအစြဲမ်ား ကင္းရွင္းရန္လုိအပ္ေၾကာင္း၊ ကြဲျပားမွဳအေပါင္း ေပါင္းစည္းၾကရမည့္အသြင္ကို ညြန္းျပခဲ့ျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။

ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႔

ေႏွာင္းပိုင္းကာလ ျဗိတိသွ်ပါလီမန္လႊတ္ေတာ္ ကရင္အမတ္မ်ားက `ကရင္အမ်ိဳးသားေန႔တစ္ေန႔` အျဖစ္ ေပၚထြန္းလာရန္ စိုင္းျပင္းခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ရက္အျဖစ္သာ တင္ျပေတာင္းဆုိၾကရန္ ႏွစ္သိမ့္ျခင္းခံခဲ့ရသည္။ `ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ရက္` တစ္ရက္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္အတည္ျပဳရန္ပင္ အလြန္ညွိႏွိဳင္းခဲ့ရေသးသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ကြဲျပားျပန္႔က်ဲေနေသာ ကရင္အမ်ိဳးသားလူမွဳအဖြဲ႔အစည္းတြင္ ဘာသာေရး၊ စကား၊ စာေပႏွင့္ နယ္ေျမေဒသ ရုိးရာဓေလ့မ်ားအရ ႏွစ္သစ္ကူးျခင္းဓေလ့မ်ား၊ ေန႔ရက္မ်ား ကြဲျပားလ်က္ရွိေနသျဖင့္ ကရင့္ဘ၀ဓေလ့ႏွင့္ အကိုက္ညီဆံုးျဖစ္ေသာ ကရင္ ႏွစ္ ဦးအစ သေလ ထုိင္ခုတ္ဖုိ ကို ျမန္မာ ျပာသုိလႏွင့္ ကိုက္ညီကာ အမ်ားသေဘာတူ အတည္ျပဳခဲ့ၾကသည္။
ဤသည္မွာ `မတူညီမွဳမ်ားထဲမွ ညီညြတ္ျခင္းကို တည္ေဆာက္ျခင္း` ပင္ျဖစ္သည္။ `Unity in Diversity` ဟုဆုိရမည္။ထုိ႔ေၾကာင့္လည္း ၁၉၃၇-ခုႏွစ္ကစခဲ့ေသာ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႔အား တစ္မိသားစုခ်င္း၊ တစ္စုတစ္ဖြဲ႔ျခင္းမွ တစ္ရြာခ်င္း၊ တစ္ျမိဳ႕နယ္ခ်င္း အတုိင္းအတာအထိ ေပါင္းစုဆင္ႏႊဲလာခဲ့ၾကသည္တြင္
တစ္္မ်ိဳးသားလံုး၏ စည္းလံုးညီညြတ္ေရးကို ပိုမုိေပၚလြင္လာခဲ့သည္မွာ အထင္အရွားပင္။

ဆက္ဖတ္ရန္...

ျပာသို-တပို႔တြဲ

၁၉၃၇-၃၈-ခုႏွစ္မွ တရား၀င္က်င္းပလာခဲ့ေသာ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္မွာ ၂၀၀၈-ခုႏွစ္ထိဆုိလွ်င္ ႏွစ္ေပါင္း (၇၀)မွ်ပင္ ရွည္ၾကာလာျပီ ျဖစ္ပါ၏။ သို႔ေသာ္ ႏွစ္သစ္ကူး အစီအစဥ္မွာ အစဥ္သာယာေျဖာင့္ျဖဴးခဲ့သည္ဟု မဆုိႏုိင္ခဲ့ေပ။ ကိုလုိနီေခတ္ေႏွာင္းပိုင္းမွ ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရျပီးေနာက္ပို္င္းႏွစ္မ်ား (ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ ေခတ္မတုိင္မီ) ၁၀၆၃-ခုႏွစ္အထိ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ အခမ္းအနားမ်ားကို အာဏာပိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ကရင္ပုဂၢဳိလ္လူၾကီးမ်ား ဘာသာေရး၊ လူမွဳေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ဦးေဆာင္၍လည္းေကာင္း၊ မိသားစု၊ ေက်းရြာစုအလုိက္စုေပါင္း၍လည္းေကာင္း က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ၁၉၆၂-ခုႏွစ္ႏွစ္ဦးပိုင္းတြင္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီက ရယူခဲ့ျပီး ၁၉၆၃-ခုႏွစ္ အတြင္းျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးၾကရန္ ေတာတြင္းလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို ဖိတ္ေခၚခဲ့သည္။ ေတာတြင္းေရာက္ ေတာ္လွန္းေရးအဖြဲ႔(၈)ဖြဲ႕မွ် လာေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ ကရင့္ေတာ္လွန္ေရး အင္အားစုမ်ားျဖစ္ၾကေသာ မန္းဘဇံေခါင္းေဆာင္သည့္ KNU အဖြဲ႔ႏွင့္ မုဆုိးေကာ္ကဆာ ေစာဟန္တာသာေမႊး ေခါင္းေဆာင္ေသာ KRC (ကရင္ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ) တုိ႔ လာေရာက္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ KRC အဖြဲ႔မွတပါး အျခားေသာ ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုတုိ႔ႏွင့္ ေဆြးေႏြးညွိႏွိဳင္းမွဳ မေအာင္ျမင္ဘဲ ပ်က္ျပယ္သြားခဲ့သည္။
KRC အဖြဲ႔မွ ညွိႏွဳိင္းေတာင္းဆုိခ်က္မ်ားအနက္ အခ်က္တစ္ရပ္မွာ `ကရင္ျပည္နယ္` ဟူေသာ စကားရပ္အစား `ေကာ္သူးေလျပည္နယ္` ဟု ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲသတ္မွတ္္ေပးရန္ျဖစ္သည္။ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီက သေဘာတူလက္ခံ၍ `ကရင္ျပည္နယ္` အစား `ေကာ္သူးေလျပည္နယ္` ဟု ေခၚေ၀ၚသံုးႏွဳန္းရန္ တရား၀င္ထုတ္ျပန္ ေၾကျငာေပးခဲ့သည္။
မွတ္ခ်က္။ ။ ၁၉၇၄-ခုႏွစ္ နုိင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒေရးဆြဲအတည္ျပဳရန္ ျပည္သူမ်ားထံ ခ်ျပဆႏၵရယူသည့္အခါ `ေကာ္သူးေလ` ဟူေသာ စကားရပ္ေ၀ါဟာရမွာ ကရင္တစ္မ်ိဳးသားလံုးကို ကိုယ္စားျပဳေသာ စကားရပ္မဟုတ္ခဲ့၍ `ကရင္ျပည္နယ္` အျဖစ္သာသံုးစြဲရန္ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေပးခဲ့ရျပန္သည္။
ဤသည္မွာ ကရင္တစ္မ်ိဳးသားလံုးအတြက္ ကိုယ္စားျပဳထည့္စဥ္းစားေပးရာ မရာက္ခဲ့ဘဲ တစ္စုတစ္ဖြဲ႔ကိုသာ ကိုယ္စားျပဳအေလးေပးခဲ့သည့္အသြင္ ျဖစ္ခဲ့ျခင္းပင္။ ဆႏၵစဲြမကင္းေသာ လုပ္ငန္းရပ္ ရလဒ္ဟုပင္ ဆုိရပါမည္။ သင္ခန္းစာယူစရာျဖစ္ခဲ့သည္။

ႏွစ္သစ္ေန႔ရက္ႏွင့္ဗဟို



ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီႏွင့္ေဆြးေႏြးညွိႏွိဳင္းမွဳေျပလည္ျပီး မၾကာမီမွာပင္ KRC က ယခင္ကိုလုိနီေခတ္က အတည္ျပဳရယူလာခဲ့ေသာ ကရင္နွစ္သစ္ကူးေန႔ရက္ (သေလး-ထုိင္ခုတ္ဖုိ)ကို ျမန္မာျပာသိုလေန႔ရက္ႏွင့္ ညွိႏွိဳင္းယူထားျခင္းမွာ မွားယြင္းေၾကာင္း၊ ကရင္ျပကၡဒိန္အရ (၁၃)လ ရွိေၾကာင္းႏွင့္ တပို႔တြဲလသာလွ်င္ အမွန္ျဖစ္သင့္ေၾကာင္း၊ ေျပာင္းလဲသတ္မွတ္ရန္လည္း ၾကိဳးပမ္းလာၾကသည္။ ရွင္းလင္းေဟာေျပာပြဲမ်ား ျပဳလုပ္လာၾကသည္။ သတင္းစာ၊ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္းမ်ားတြင္ ေရးသားတင္ျပလာၾကသည္။ တစ္ဖက္ကလည္း ျပာသိုလကိုသာ သမုိင္း၀င္ေန႕ရက္ တစ္ရက္အျဖစ္ ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းရန္ႏွင့္ အမ်ိဳးသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရးကို တည္ေဆာက္ေပးမည့္ အေျခခံေကာငး္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျပန္လည္ေဆြးေႏြးတင္ျပလာၾကသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးအေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ျပာသို-တပို႔တြဲ ျပႆနာျဖစ္လာသည္။ ထုိစဥ္ကာလက်ေရာက္လာမည့္ ၂၇၀၄-ခုႏွစ္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ရက္အားအမ်ားျပည္သူတုိ႔၏အလုပ္ပိတ္အားလပ္ရက္အျဖစ္
တရား၀င္ထုတ္ျပန္ေၾကျငာျခင္း မျပဳႏုိင္ခဲ့ေပ။

ထုိအေျခအေနတြင္ `သေလးထုိင္ခုတ္ဖုိ´ ျပာသိုလဆန္း(၁)ရက္ေန႔သည္
ေတာင္ေပၚေျမျပန္႕ကရင္တစ္မ်ိဳးသားလံုး၏ စည္းလံုးညီညြတ္ေရးကို တည္ေဆာက္လာခဲ့ေသာ သမုိင္း၀င္ေန႔ရက္ျဖစ္၍ အပ်က္မခံ၊ ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ရန္ တာ၀န္ရွိၾကသည္ဟု ရန္ကုန္ျမိဳ႕နယ္စံု ကရင္အမ်ိဳးသားထု၏ ဘေရတန္ေက်ာင္း၀င္း၌ က်င္းပသည့္ လူထုအစည္းအေ၀းမွ တညီတညြတ္တည္း ဆံုးျဖတ္ခ်က္အရ `ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္က်င္းပေရး ဗဟိုေကာ္မတီ(မဟာရန္ကုန္)´ ကိုဖြဲ႔စည္းကာ အစဥ္အလာမပ်က္ ႏွစ္သစ္ပြဲေတာ္ကို က်င္းပလာခဲ့သည္။ ထုိမွစ၍ သမုိင္း၀င္ ကရင္နွစ္သစ္ကူးေန႔ရက္မွာ မေျပာင္းမလဲ တည္ျငိမ္ ျမဲေနပါ၏။

အေျခခံမူ ခ်မွတ္ျခင္း

အတိတ္ျဖစ္စဥ္ သင္ခန္းစာမ်ားရယူျပီး ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးက်င္းပရာတြင္ အေျခခံမူ(၅) ရပ္ကို ခ်မွတ္လာခဲ့သည္။ ထုိမူ(၅)ရပ္မွ မေသြဖည္ဘဲ လမ္းညြန္မွဳအျဖစ္ ခံယူက်င့္သံုးရန္ ျဖစ္ပါသည္။ ထုိအေျခခံလမ္းညြန္မွဳတြင္ အဓိကက်သည္မွာ ကရင္နွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ကို ကရင္တစ္မ်ိဳးသားလံုး၏ စည္းလံုးညီညြတ္ေရးႏွင့္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစံု စည္းလံုးညီညြတ္ေရးသို႔ ေရွးရွဴက်င္းပရန္ျဖစ္ျပီး တစ္မ်ိဳးသားလံုးႏွင့္ဆုိင္ေသာ ဤေန႔ရက္အား ပုဂၢိဳလ္ေရး၊ စီးပြါးေရး၊ ဘာသာေရး၊ စကားစာေပအေရး၊ ၀ါဒသေဘာတရား ႏုိင္ငံေရးအရ အျမတ္ထုတ္ အသံုးခ်ျခင္း လံုး၀မျပဳၾကဘဲ အစြဲကင္းသည့္ တူညီေသာ ကရင္အမိ်ဳးသားစိတ္ဓာတ္တုိ႔ျဖင့္ က်င္းပရန္ ျဖစ္ပါသည္။

ႏွစ္သစ္ကူးေရးမွ ကရင္အမ်ိဳးသားေရး

ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ကို တစ္ေန႔တစ္ရက္တည္း ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္း က်င္းပလာခဲ့သည္မွာ ၁၉၃၈ -ခုႏွစ္ မွအစျပဳခဲ့သည္ျဖစ္ရာ ႏွစ္(၇၀) ေက်ာ္ေရာက္လာခဲ့ပါျပီ။ ကရင္အမ်ိဳးသားတုိ႔ ေနထုိင္ရာနယ္ေျမ ေရာက္ရွိရာေဒသမ်ားတုိ႔၌ တစ္မိသားစုခ်င္း၊ တစ္စုတစ္ဖြဲ႔ခ်င္း၊ တစ္ရပ္ခ်င္း၊ တစ္ျမိဳ႕နယ္ခ်င္း အစရွိသည္ျဖင့္
အတုိင္းအတာတစ္ခုစီတုိ႔ျဖင့္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ၾကရာတြင္ …
-ႏွစ္ေဟာင္းကို ႏွဳတ္ဆက္၊ ႏွစ္သစ္ကို ၾကိဳဆုိသည့္ အထိန္းအမွတ္ အလွဴပြဲအျဖစ္ေသာ္လည္းေကာင္း၊
-ေကာက္ဦးေပၚသည့္ကာလ ေကာက္သစ္စားပြဲအျဖစ္ေသာ္လည္းေကာင္း၊
-ယဥ္ေက်းမွဳေဖာ္ထုတ္သည့္ ယဥ္ေက်းမွဳပြဲေတာ္ အျဖစ္ေသာ္လည္းေကာင္း က်င္းပလာခဲ့ၾကသည္။
အမ်ိဳးသားေရးပြဲေတာ္ေန႔ တစ္ေန႔အျဖစ္သို႔ က်ယ္ျပန္႔ေသာ အမ်ိဳးသားထုအတြင္း ကြဲျပားမွဳ၊ ျခားနားမွဳအေပါင္းတုိ႔ ေပါင္းစုလက္တြဲကာ အနာဂတ္အမ်ိဳးသားဘ၀အတြက္ ေလွ်ာက္လွမ္းၾကရမည့္ ခရီးစဥ္ႏွင့္
လုပ္ငန္းအစီအစဥ္မ်ားေဖာ္ထုတ္ခ်မွတ္သြားရမည့္ အခ်ိန္အခါ ဆုိက္ေရာက္လာခဲ့သလုိ လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ရမည့္အခ်ိန္ကာလလည္း ျဖစ္ေနပါျပီ။

ႏွစ္သစ္ကူးစိတ္ဓာတ္ျဖင့္

-တစ္မိသားစုခ်င္းမွ တစ္မ်ိဳးသားလံုးပါ၀င္ဆင္ႏႊဲလာသည့္ ႏွစ္ကူးပဲြေတာ္၊
-ကြဲျပားေနခဲ့ေသာ ေန႔ရက္မ်ားမွ တစ္ေန႔တစ္ရက္တည္းကို အမ်ားဆႏၵႏွင့္အညီ ညီညြတ္ေရးေဖာ္ေဆာင္လာခဲ့သည့္ ႏွစ္ကူးပြဲေတာ္၊
-မတူညီသည့္ ဘာသာစကား၊ ကြဲျပားေနခဲ့သည့္ ဘာသာတရား၊ ကြာလွမ္းၾကသည့္ နယ္ေျမေဒသႏွင့္ ၀ါဒအျမင္
သေဘာတရား ကြဲျပားမွဳအေပါင္းတုိ႔ ေပါင္းစုမိၾကသည့္ ႏွစ္ကူးပြဲေတာ္၊
-ထုိထုိေသာကြဲျပားမွဳ၊ ျခားနားမွဳအေပါင္းတုိ႔ ဤေန႔ ဤရက္တြင္ ကိုယ္ေရာစိတ္ပါ ေပါင္းစုညီညြတ္ၾကျခင္း၊ ခ်စ္ၾကည္ စည္းလံုးၾကျခင္းမွာ တူညီေသာ ႏွစ္သစ္ကူးစိတ္ဓာတ္ ေမြးျမဴၾက၍ ျဖစ္ပါသည္။
တစ္နည္းအားျဖင့္ဆုိရလွ်င္ ဤေန႔ဤရက္တြင္ ခံယူၾက၊ ေမြးျမဴၾက၊ က်င့္သံုးၾကေသာ စိတ္ဓာတ္မ်ိဳးသည္ `တကယ့္စစ္မွန္ေသာ ကရင့္မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဓာတ္` ပင္ျဖစ္ပါသည္။ ႏွစ္သစ္ကူးစိတ္ဓာတ္(၀ါ) စစ္မွန္ေသာ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဓာတ္မ်ိဳးေန႔စဥ္ေမြးျမဴခံယူက်င့္သံုးၾကမည္ဆုိပါလွ်င္ယေန႔ကြ်န္ဳပ္တုိ႔ေမွ်ာ္လင့္ေဖာ္ေဆာင္ေနၾကေသာ
စည္းလံုးညီညြတ္ေရး၊ ထုိမွတဆင့္ ကရင့္အမ်ိဳးသားဘ၀တုိးတက္ဖြံ႕ျဖိဳးေရးဆုိသည္မွာ လက္တစ္ကမ္းအကြာတြင္ေစာင့္စားၾကိဳဆုိေနလ်က္ရွိပါေၾကာင္း ယံုၾကည္ၾကေစခ်င္ပါသည္။
နိဂံုးအားျဖင့္ ေဖာ္ျပအသိေပးလိုသည္မွာ ကရင့္ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ရက္ပြဲေတာ္အား သာမန္ပြဲငယ္တစ္ပြဲအျဖစ္မွ်သာ ခံယူရွဳျမင္ျခင္းမဟုတ္ပါဘဲ အထက္ေဖာ္ျပခဲ့ပါ အေၾကာင္းအရာမ်ားအရ ကရင္အမ်ိဳးသားေရးပြဲေတာ္ တစ္ရပ္အေနျဖင့္ ရွဴျမင္ႏုိင္ပါေစ၊ အေတြးမ်ား ဆန္႔ထုတ္ႏုိင္ပါေစ၊ အလုပ္မ်ားဖန္တီး ခ်မွတ္သြားႏုိင္ပါေစ၊ အလုပ္မ်ားျဖင့္လည္း တုိးျမွင့္ေဖာ္ေဆာင္သြားႏုိင္ၾကပါေစ ဟု ဆႏၵျပဳပါသည္။

မန္းေဌးရွိန္

၂၇၄၈-ခုႏွစ္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ (မဟာရန္ကုန္) ကရင့္ေၾကးမံုမွ

Nov 23, 2009

Pee Bee Yaw

ကရင္ရုိးရာဓေလ့မ်ားကုိေလ့လာေသာမိတ္ေဆြမ်ား ပုိမုိသိရွိနားလည္ရင္အလုိ့ငွါ အဂ္လိပ္လုိလည္းတင္ထားေပးလုိက္ပါသည္။ စာဖတ္သူညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမမ်ားအတြက္ပါ..။

There once lived a young pair of orphans, brother and sister, whose parents had left them only four annas in silver. Because they were orphans, they were despised and belittled. Finally they were driven out of the village by their neighbors, lest the misfortune of orphan hood should prove contagious...

They maintained a precarious existence by the most laborious toil, living in a little hut at some distance from the clan to which they belonged. A famine arose in the land and the clansmen were obliged to go to a neighboring country to replenish their slender stock of grain. When the supply of paddy of Po Khai - the orphan boy, was exhausted, his sister brought out the cherished piece of silver their parents had left them and asked him a despairing mood, he said, ‘What is the use? Four annas…’ worth of rice will prolong our miserable lives but a few hours.

As starvation is inevitable, let us meet our fate at once. His sister pleaded that, unhappy as their lives were, they had entered the world with great pain, trouble and care to their parents so they should not leave it till every means to prolong existence had been exhausted. To please his sister Po Khai went, following the clan at a distance as he would not be allowed to mix with their party. When the party returned, they saw in the depths of the jungle by the side of the road an old woman, her body up to her neck completely covered with creepers, which had wound themselves firmly around her body.”

ဆက္ဖတ္ရန္...

“As the party approached, the old woman screamed, ‘Cut me loose, cut me loose.’ The clansmen declined, as the old woman would want to go home with them, and would eat them out of house and home. After the whole party had passed, Po Khai came along.”
“The old woman redoubled her cries as there was but one left from whom she could hope for release. Po Khai thought to himself, ‘I must die, and even if the old woman goes home with me, it can make but a few hours’ difference.’ So he cut away the creepers and the old lady slipped dancing out on the road, saying, ‘Hurry up, grandson, for grandmother is perishing with hunger.’ The old woman was really Pee Bee Yaw, which means’ Grandmother with the bound waist.’ When the sister saw her brother returning, she thought, ‘My brother must be mad to invite guests to dinner when four annas’ worth of rice bought at famine prices are all or store.’ Her brother, seeing her frowns, hastily ran up into the house and begged his sister not to refuse the hospitality universally shown by the Karen. He reminded her how their parents never sent anyone hungry away, and begged his sister to keep up the ancestral custom, even though they were in the very jaws of death.

The old woman at once slipped into the kitchen and called the young girl to cook in haste, as she was very hungry. With a heavy heart the young girl was just pouring into the pot all the rice her brother had brought home when the old woman checked her sharply, ‘What a wasteful child! Seven grains of rice are quite enough.’ ‘Grandmother,’ replied the girl, ‘I know how to cook a pot of rice, but I don’t know how to cook only seven grains of rice.’ The old woman spoke up sharply, ‘Obey orders when your elders command you, and ask no questions.’ Abashed at the sharp tone of the old woman, the girl counted out seven kernels, and the old woman approached the pot with mystic passes and the pot became full. At seven grains to a meal, Po Khai saw that the rice he had purchased was amply sufficient for his wants, and knew that a good power had stepped in to save him.

When the news of the daily miracle reached the clan, they assembled and claimed Pee Bee Yaw refused to go either it, reminding them that they had forfeited their right as the first finders by their refusal to cut her loose from the creepers. Of course, this refusal laid the foundation of much hatred towards Po Khai and his sister. When the time came to cut the Khu (hill garden) Pee Bee Yaw told Po Khai to clear the jungle from seven hills and prepare them for planting. ‘How can I clear seven hills?’ asked Po Khai. ‘Ask no questions when your elders order you,’ was the old lady’s sharp reply. Just as he was leaving the house, Pee Bee Yaw gave him a machete with orders to try it. When he reached the chosen spot, Po Khai raised his against a huge tree. It fell without even waiting for the blow. ‘Well, that’s the sharpest machete I ever used,’ blurted out Po Khai, as he watched the crash of the huge tree. Of course, the seven hills were all cleared off before breakfast.”
“Po Khai wondered how this huge field was ever to be planted and reaped and the grain threshed, but he dared ask no questions, as Pee Bee Yaw always rebuked so harshly.

He went on in blind faith in the old woman’s power. At the sowing season, Pee Bee Yaw danced over the whole field, and a perfect shower of paddy started from her fingers and toes and from every fold of her clothing, and so the field was well filled with grain, the crop prospered splendidly, and soon the bending eats, over a foot in length and filled to the very extremity with golden grain, gave promise of such a bountiful harvest as had never been known before.”
“Po Khai wondered how this grain could ever be harvested, but still dared not to ask. The clansmen, wild with rage at the boundless wealth which they had just missed, and which had gone to Po Khai, now summoned all the clans within a day’s march to join them in stealing Po Khai’s paddy. Men, women and even children joined the raid. Some reaped, others carried the bundles.

Some threshed and winnowed, while others carried home the paddy. After a most laborious night’s work of many hundreds, all of Po Khai’s grain was carried off. Fancy the looks of Po Khai when he found nothing but trampled stubble where he had left waving grain!”
“Following the trial of the thieves, he picked up seven sheaves dropped by the way. On reporting to Pee Bee Yaw that there seven bundles were all that was left of their crop, she coolly told him to build seven huge paddy bins. Po Khai did so with the unquestioning obedience which had become a habit with him. When the bins were completed, but not roofed, a sheaf was put in each, and Pee Bee Yaw commenced dancing among the bins and singing a call to the grain wherever it was to return to its proper owner. At once the paddy came flying through the air, and fell in a perfect shower, till not a single grain was left with the thieves.”
“A solemn council of all the clans was held, and their indignation knew no bounds. ‘ We thought to ruin Po Khai, and we have been made nothing but his coolies, and even worse! Nothing is left us even for our wages.’ So they arranged to steal the paddy again from the bins this time. They even plotted to kill both Po Khai and Pee Bee Yaw.”
“Po Khai spent the day, by Pee Bee Yaw’s orders, in cutting a huge pile of clubs and making a large number of cords. When they went home in the evening, Pee Bee Yaw said ‘Ropes tie and sticks beat…’ When the clansmen came to steal the paddy, the ropes bound each to a tree and the clubs began to beat a rat-rat-too on their backs. To entreat the deaf cords and club was, of course, useless. Next morning, Po Khai found his tormentors in his power and half dead with the terrible beating they had received.”
“They readily took the oath, considered by hill men to be inviolable, never to molest him more. Pee Bee Yaw then said she must return to her abode in the skies, to wash down her house there as the hens had surely filled it with dust. To enable her to do so, she told Po Khai to raise the two shafts by which the native plough or harrow is dragged, into a perpendicular position. She then took the form of a cricket, crept up to the yoke and flew away.”
(The custom of raising the yoke in the air and placing a cricket on the perpendicular poles that support it, is still followed by the Karens. It is considered a very good omen if the cricket crawls upwards and takes flight from the top.)
The story of Pee Bee Yaw is the combination of moral instructions to the Karen generations. Even though it sounded like a fairy tale, it disclosed the beauties of simple life and the blessings of obedience that made Karens.
karen voiceမွတဆင့္ၿမန္လည္ေဖၚၿပသည္။

မူရင္း။ ။ ဇြဲကပင္ မွ ျပန္လည္ေဖာ္ျပပါတယ္..။

Nov 11, 2009

ဃွဴ႕ (အု္ဏါင္းဏီ့)

ဃွဴ႕
ယခင္ပို႔စ္မွ အဆက္...

စင္႓ုိ၀္ ပု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္လု္ဖး အွ္လာၟေအဃွဴ႕ေအဃွင္ ကို၀္ဟွာေဍ၊ ဆု္မာအွ္ မာလာၟေဖႜးေဖႜး၊ မာေလာဟ္ေဏ၀္ၟပညာ့ဏွ္သီး ေဍမူးေဍခြါ႔ ဃွဴ႕ဃွဴ႕ဃွင္ဃွင္ ကို၀္ဟွာေဍဟွဟ္။ပု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္ အဲဆုိဒ္ေအဃွဴ႕၊ အင္းဃွဴ႕ပညာ့ေအဃွဴ႕၊ ေကႜစိုဒ္ ပၱံင္ဆု္ဖၚဆု္မာ ေအဃွဴ႕စာ္႓ို၀္ဏွ္ လု္ယိက္လု္မ၀္ၟ ပု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္ မု္ေဍာဟ္ယွာၟထင္းထ၀့္ စီကႜာ႓ွ္ယ၀့္ဏွ္ ထီ့ဆာယုဂ္ၟဟွဟ္။ပု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္ အွ္လု္ဃွဴ႕၊ အင္းလု္ဃွဴ႕၊ အဲဆုိဒ္လု္ဃွဴ႕႓းဏွ္ စူးယာ့ခုိဟ္ ဆု္မု္ယွဴ႕ေဏ၀္ၟခြိက္ပု္သယ္ဏွ္ ထီ့ဆာလွ္။


ေသွ္ယာ့ေဖွ္လာဆာ္။ စွ္သာေအခႜဳဂ္၊ ဆံင္းမံင္းစို၀္လာၟေအထုက္ အွ္လာၟေအဃွဴ႕ ထံင္အု္လုက္စုဂ္ဟွဟ္..။ထၞာ့ႏူၟ မြာဲပ္ုလု္ဃွဴ႕႓း ထီ့ခါန္ၟဆု္ဍဳဂ္ေဏ၀္ၟ အွ္ထာင္လု္ဆု္စူး၀င့္ဖုိင္ လု္႓ႜင္ယုဂ္…။ ႓ို၀္ဏါင္းယို၀္ အွ္ေဍထီ့ခါန္ၟယုဂ္သီး ပု္ဆုိဒ္အု္ထာ္ လိက္အု္ခင္းထာ္သီး အွ္ဍာ္ေအး..။ေကႜစိုဒ္ပညာ့သီး အွ္ပု္သာ္ဍာ္ေအးေဆ၀္ၟလွ္။ စင္႓ို၀္ ေကႜစိုဒ္လာၟပညာ့ဏွ္ ထံင္အု္ဍဳဂ္ပါင္ဟွံင္ တာ္ေဍာဟ္ထာင္ ပု္ဖႜံဳထီ့ခါန္ၟေဍပညာ့ဟွာင္ၟ႓်ာဏွ္ ကဲလာၟဆာ္။ ထံင္ဏွ္မ ဃွဴ႕ဃွဴ႕ဃွင္ဃွင္ ပ္ုဆုိဒ္ေဖါဟ္ယို၀္
မု္ေဍာဟ္ယွာၟထင္းထ၀့္ေ၀့ ထုိင့္ေကာ၀္ၾကင္ဖုိင္ယို၀္ေဆ၀္ၟလွ္။

ဆက္ဖတ္ရန္...

ပု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္ တြါန္႕ အွ္သိုင့္ယာ႓၊ႜဲ ဟွိဳင္းအွ္သိုင့္ယာ႓ႜဲ မႝီၟအွ္ လု္ကုဂ္(တစ္သိန္း)႓ႜဲ လု္ဏိင္း လု္ဟွိဳင္း လု္႓ါ ထုဂ္ထင္းဆုိင္ အွ္ေကွ္ ေစ၀္ ပၠံဳ(ေစ၀္ေမာ၀္ၟတုိင္)စာ္႓ို၀္ လု္ဏိင္းသိုင့္လာ(သံုးေသာင္း)၊ ဏင္ၟဆီ့ဏိင္း သိုင့္ကုဂ္(သံုးသိန္း)၊ ပၱံင္ထင္းဆု္မာ စာ္႓ို၀္ မ္ုကဲထင္းေ၀့ ဆု္ဏင္ၟမိင္ေဆ၀္ၟလွ္။
ပၱံင္ထင္းဆု္မာ လု္ဟွာလု္ေဏ၀္ၟ႓း ပၱံင္ထင္းဆုိင္ေဍတြါန္႕၊ ေကႜစိုဒ္ဆုိင္ေဍ ဍံဳဌာန္႕ဏွ္ ေ႓့သာအွ္သို၀္ ကဲထင္းေ၀့
ကို၀္မိင္ေဍေဆ၀္ၟလွ္။ ႃ၀ူ႕ဆးလု္ဖႜံဳးဏွ္ ဟု္အင္းဖံင့္အင္းေမ၀္ ေသွ္ေအး..႗၊ ႃသိင္းလးလု္ေခ၀္ဏွ္ ဟု္သို၀္ဟွိင္းေခါဟ္သူ႕ေအး…႗၊ ဟွိင္းထုင္းလု္ထုင္းလွ္ဏွ္ ဟု္သုင္းဟွိင္း ကဲထင္းေသွ္ေအး..႗ လ၀္ဆု္ခႜါင္ဏွ္ ဟု္႓းမာကံုဆုိင္ ႓းမာ ေအဃွဴ႕ေအဃွင္ ဟု္စာ္ အု္ခ၀့္ပု္ယ၀့္ဏွ္ေဆ၀္ၟလွ္။

ေကာ၀္ၾကင္ဖုိင္ယို၀္ ခါန္ၟလု္ခါန္ၟဏွ္ ေကႜစိုဒ္ဆု္ဃွဴ႕၊ အဲဆုိဒ္ခါန္ၟဃွဴ႕၊ ပၱံင္ဆုိင္ဆု္ဃွဴ႕အွ္အု္ေခါဟ္က်ံင္ ေဍာဟ္ယွာၟထု္ယ၀္ၟေ၀့ဖႜဲမာ.လွ္။ခါန္ၟလု္ခါန္ၟဖုိင္ဏွ္ မြာဲအု္ေဟွ၀္၊ ဍံဳလု္ဍံဳဏွ္ မြာဲအု္ေဟွ၀္ မာဆု္ဃွဴ႕၊ ေကႜစိုဒ္ဆု္ဃွဴ႕၊ အဲဍဳံခ၀့္ဃွဴ႕စာ္႓ို၀္ ေဍာဟ္ယွာၟစီကႜာေ၀့ ဖႜဲေဆ၀္ၟလွ္။ ပု္ေ၀့ဍး ပု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္လု္ဖး အဲဆုိဒ္လု္ဃွဴ႕၊
ေကႜစိုဒ္လု္ဃွဴ႕၊ အွ္ကု္ထူ႕ အင္းကု္ထူ႕ ခံင္႓ို၀္ဏါင္းယို၀္ဍာ္လွ္။

မႝီၟလု္ဟွာဏွ္ ေကႜစိုဒ္ အု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္ဟွင္ၟ ကုက္တု္ယွာၟဆု္ ကို၀္ဏိင္းကို၀္လာ- လာဏင့္သီး မု္ကဲထင္းဆုိဒ္ဟွာင္ၟ ေဍာဟ္ေဍာဟ္ ဟု္လ၀္ေသွ္ေအးေဆ၀္ၟလွ္။ ပၞာ့ဆု္ခႜါင္…ဟု္လု္ဟွာ ဆံင့္႓ံင္ထုင္း ဏီ့ဟွဳင့္ အထ၀့္အဖႜါ လု္ယာဏွ္ ဟု္ေအ႓ံင္ထင္း လု္ဟွာလ၀့္စာ္႓ို၀္ ႓ံင္ထင္းေဏ၀္ၟေအးဟွဟ္..။ေအ႓ံင္ထင္းဆုိင္ ေဍ
ထီသို၀္ဂမႜိဳင္ၟ ေအဃွဴ႕ေအဃွင္စာ္႓ို၀္ ႓ံင္ထင္းေဏ၀္ၟယ၀့္သို၀္ေဆ၀္ၟလွ္။အု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္ဆု္မာဏွ္ မာလု္ဟွာ ေကႜစုိဒ္လု္ဟွာ လု္ေဏ၀္ၟ႓းလာဏင့္ ေကႜစိုဒ္ဆုိင္ ေဍ ထီသို၀္ဂမႜိဳင္ၟ ေဍ ဍံဳဌာန္႕ဏွ္ ကဲထင္းဖႜဲ၊ ေဍာဟ္ယွာၟထု္ယ၀္ၟေ၀့ဖႜဲေဆ၀္ၟလွ္။ သၱာ္လင္သာ၊ စွ္လင္သာ မံင္းေအထီ့ဆာကို၀္ဟွာေဍဆာ္..။
ေအဟွံင္ဍ၀္-ဟု္စူးလု္႓ံင္လ၀့္ဏွ္ ဟု္ဖံင္းဆု္ခုိင့္ေအး..၊ ဟု္ေအဖံင္းယာဲ႓ံင္လုက္ဆိင့္ ဃွဴ႕ဃွဴ႕ဃွင္ဃွင္ဏွ္မ ဃွဳဦဟု္ဖံင္းေဏ၀္ၟ
ဟု္ဖံင္းခိုင့္ေ၀့ ကို၀္မိင္ေဍေဆ၀္ၟလွ္။

စူးမူၟ၊ စူးႏံုၟ၊ စူးဍံင္၊ စူးကံင္၊ စူးေဍ၀္ ယာဲ႓ံင္ဏွ္ ေအဃွဴ႕သၞ၀့္ ႓းဟွ၀္ၟမ ကိက္ဆု္ကဲ၊ ဖံင္းဆု္ကဲ၊က်ဳဂ္ဆု္ကဲ မြာဲ႓ို၀္လွ္။ေအမြာဲ စူးလု္႓ံင္လွ္ဏွ္ ကဲထင္းဆု္ေသွ္ေအးဟွဟ္..။ စူးယာဲ`႓ံင္ဖုိင္ဏွ္ ကဲအု္ေဍာဟ္ထုက္ အု္ဟွံင္ထုက္ စူးသီးယို၀္ မြာဲစူးမူၟလွ္။ စူးမူၟလု္႓ံင္လ၀့္သီး ဖံင္းဆု္၊ ကိက္ဆု္ ေသွ္ကဲေအးေဆ၀္ၟလွ္။ အု္ထီသို၀္ ဟွိဳ၀္ၟဖင္းေအပါမ ကိက္ဆု္၊ ဖံင္းဆု္ဟွဳင္ၟခုိင့္ ေ႓့သာအွ္သို၀္ ေလ၀္ေဆာဟ္၊ ထာင္ေဆာဟ္ ေဏ၀္ၟယ၀့္ေ၀့လွ္။

ခါန္ၟလု္ခါန္ၟသီး ဟု္ေဍာဟ္ဟု္မူၟလု္မိင္၊ အၥာသံဃာလု္မိင္၊ ဆု္မာထီ့ခါန္ၟဆာၟလု္မိင္၊ သယ္႒ီ႕သင့္မင္လု္မိင္၊ ဆိ္င္ဆာၟေကႜာ၀္ဆာၟ ယွင္းေဖါဟ္ဂမႜိဳင္ၟလု္မိင္ဏွ္ ေအဃွဴ႕ဃွင္ သၞ၀့္ေလာဟ္သာတာၟ ေဍာဟ္ယွာၟစီကႜာ ထု္ယ၀္ၟျပာထာ့ စြးတယ္လွ္။ ဟု္ေဍာဟ္မာဍးလု္မိင္၊ အၥာသံဃာသယ္ေလ၀္ဍးလု္ဖႜံင္၊ ဆု္မာထီ့ခါန္ၟဆာၟဏွ္ အြးဍးလု္ခ၀့္၊ သယ္႒ီ႕သင့္မင္ဏွ္ စါင္းဍးလု္စံင္း၊ ယွင္းေဖါဟ္ဂမႜိဳင္ၟသယ္ခ၀့္ဍ၀္ မာဍးလု္ဖါ စာ္႓ို၀္ဏွ္ ကဲထင္းဆု္၊
ဖႜံင့္ဟွးထင္းဆု္ ေသွ္ဏင္ၟမိင္ေအး၊ မု္လင္ဖုိဒ္ လင္ဆင့္ေ၀့ ကို၀္မိင္ေဍလွ္။ ထီ့ခါန္ၟက္ုလုဂ္၊ မာအင္းဆု္လု္ခႜဳဂ္၊ ဆု္ဖၚဆု္မာ လင္သုဂ္ေ၀့တယ္ေလွ္။စူးယာဲ႓ံင္ လု္ထ၀့္ဟွံင္႓းလာဏင့္သီး ေအဃွဴ႕ဃွင္သၞ၀့္ဏွ္ ႓းလွ္။

မႝီၟထီ့ခါန္ၟ --ခါန္ၟဖုိင္ အွ္လာဏင့္ယာဲဖႜံင္ လင္ၟကႜယ္ လု္ထ၀့္ဟွံင္ေလာဟ္သာ႓းလာဏင့္ ကုက္ဆုိင္ေဖႜ၀္ၟ၊ ပၱံင္ဆုိင္ေဖႜ၀္ၟ၊ ေအ႓းထုင္ၟဆာ့ ထုင္ၟဆာ့ဆုိင္ေဖႜ၀္ၟ ေအဃွဳ႕ဃွင္သၞ၀့္ညီသာ့စာ္႓ို၀္ ေဍာဟ္ယွာထု္ယ၀္ၟျပာထာ့သီး ကာဍာ္ေအး..။ လု္ေဆာ၀္ဍးအု္ ထံင္က၀္ၟတူသီး ဆု္မာႏုိင္ေဏ၀္ၟ ဏင္ၟ႓ႜင္ လု္ေအးေဆ၀္ၟလွ္။
ပု္အံင္သီးယို၀္ဍ၀္ ဃွဴ႕ဃွင္စြးတယ္တယ္၊ အွ္ကံု အွ္ရံ႕ ကုက္ဆုိင္ကါင္ဆုိင္ အု္ဍံဳ၊ ေထာ၀္ထင္းဖႜံဳၟ ကဲထင္းတယ္ ေဍာဟ္စြးမာေဆ၀္ၟလွ္။ ထံုၟဃွီထံုၟသူးဏွ္သီး မြာဲဃွဴ႕ဃွင္ စြးသု္ကာဍ၀္၊ ေဏ၀့္သီးဏွ္ မြာဲအု္ဃွဴ႕ဃွင္ ပၠံဳအု္ဍံဳ၊ အု္ခါန္ၟ ကဲထင္းေ၀့ စြးသု္ကာဏွ္ ဏု္သယ္ ပု္သယ္ လင္ဟု္႓းေယာ၀္ဍံင္ေဏ၀္ၟ ပၞာ့အု္ဍံင္သယ္ ထၞာၟလွ္။
စင္႓ို၀္ ဖႜံဳေဖါဟ္၊ ယွင္ေဖါဟ္သီးကို၀္ဟွာေဍ-- ဆု္ဃွဴ႕ဆု္ဃွင္သီးယို၀္ မြာဲေဏ၀္ၟပု္ဟွာင္ၟ႓်ာ ေဍာဟ္မာလ၀့္ဏွ္
ေသွ္ယာ့ စွ္လင္သာဟွံင္..အွ္႓းလာၟ ဃွဴ႕ဃွဴ႕ဃွင္ဃွင္၊ တာင္ေဍာဟ္႓းလာၟ ပ္ုထီ့ခါန္ၟကဲကို၀္ဟွာေဍဆာ္…။

၀ါန္ၟရ၀္ပၱီလု္မူ႕ လိက္႓ိင္း

စ၀္အဲဆုိဒ္(႓ံုးကၱိက္)

Nov 5, 2009

´ဃွဴ႕`...

´ဃွဴ႕` စ၀္အဲဆုိဒ္ (႓ံုးကၱိက္)

ဟု္စာ္ဆု္ ´ဃွဴ႕` ယို၀္မြာဲဆု္ဏွ္လဲစာ္႓ို၀္ ေလ၀္ဃွဴ႕၊ထါင္ဃွဴ႕၊ အွ္ဃွဴ႕၊အင္းဃွဴ႕၊ မာဃွဴ႕၊ ပၱံင္ဃွဴ႕၊ ေကႜစိုဒ္ဃွဴ႔၊ လ၀္ဃွဴ႕၊ ဍဴဃွဴ႕၊ အဲဆုိဒ္ဃွဴ႕... မြာဲေ၀့ဍး ဆု္ဃွဴ႕သၞ၀့္ညီသာ့(သမဂၢ)ဃွဴ႕ဏွ္လ္ွ။ ကဲထင္းမႝီၟဍံဳလုက္ဖုိင္ယို၀္ တု္၀ါန္႔လု္ဖႜံဳးဏွ္ ေအဃွဴ႕ကို၀္ဟွာေဍ ေဍာဟ္ယွာၟထင္းထ၀့္ဖႜဲလွ္။ဍံဳလု္ဖႜံဳးဏွ္ ေအဃွဴ႕စာ္႓ို၀္ ေဍာဟ္ယွာၟထင္းထ၀့္ဖႜဲလွ္။ ခါန္ၟလု္႓ိင္းဏွ္ ေအဃွဴ႕ ေဍာဟ္ယွာၟ႓ွ္ယ၀့္ ထု္ယ၀္ျပာထာ့ေဆ၀္ၟလွ္။

ကဲထင္းမႝီၟ ဟု္မာေအဃွဴ႕ ဟု္ေကႜစုိဒ္ ေအဃွဴ႕စာ္႓ို၀္ ကဲထင္းလု္ေသွ္႓း အွ္ဏင္မိင္ေအး။ ေ႓့သာအွ္သို၀္ ကဲထင္းလုက္ဆိင့္လွ္။ မႝီၟလု္စုဂ္ဏွ္ အွ္ေအဃွဴ႕ ဆု္ဟွယ့္ မာ႓ုဂ္ ႓ုင္းဏင္ဟွာေအးလွ္။ မႝီၟဆုိးဒ္လု္မိင္ဏွ္ အွ္ေအဃွဴ႔၊ ေအဃွင္၊ မာေအဃွဴ႔ ေအဃွင္ ဆု္ဟွယ့္ဆင္းလင္႓ိုင္ မု္ေဏ၀္ၟသီး မြာဲေအးလွ္၊ မာေဖႜ၀္ၟ၊ အင္းေဖႜ၀္ၟ၊ ေကႜစိုဒ္ေဖႜ၀္ၟသီး မြာဲဆု္ဃွဴ႕ေဆ၀္ၟလွ္။ ေယာ၀္ၟယါင္လု္ေဃွ၀္ ေယာ၀္ၟအု္ ထံင္ ဆု္ထုင္းလီၟအါင္တုံၟဏွ္လွ္။ ဆင့္လင္သာ အု္ဟွာင္ၟ ထ၀့္႓ို၀္ထ၀့္ထ၀့္၊ မႝီၟအး႓ို၀္ အးအး စါင္းထင္းမ၀့္မွ္ ခြဲထင္းဖုိုင့္ဃွင္ ထုင္းလီၟေအသၞ၀့္ ဟု္ေယာ၀္ၟဖုိင္မုက္ ကို၀္ဟွာေဍေဆ၀္ၟလွ္။အု္ဟွာင္ၟလု္လံင္၊ ခြဲထင္းလု္ဖုိင့္ဃွင္ ထုင္းလီၟၾကင္ ဟွာစံင္းဟွာစံင္းဏွ္ ဟု္ေယာ၀္ၟဖုိင္ မုက္လုိင္ေအး။
ဆု္ဏီၟဍိဳ၀္႓းဟွံင္ ကဲထင္း တံုၟစင္ၟကႛယ္ ဆု္ေယာ၀္ၟဖုိင္မုက္ ဏင္စယ္ေအးလွ္။
ဟု္မာဆု္ ဂမႜဳိင္ၟဆု္မာသီးယို၀္ ဟု္႓းဃွဴ႕၊႓းဃွင္ ကို၀္႓ႜင္လွ္။ လု္ဃွဴ႕လု္ဃွင္ အွ္လု္ဏင္၊မီ့လု္ဏင္ စာ္႓ို၀္ဏွ္ မြာဲမု္ကဲထင္းဆု္ ဏင္မိင္ေအးလွ္။ဟု္ေအဃွဴ႕ဏွ္ဃွင္ေ၀့ဍးလွ္။ ယွာၟလ၀္ေဆာ၀္၀ယ္ေ၀့ဍး ဆု္ခႜါင္ အွ္ေဆ၀္ၟ…..´ဟု္ဖူ႔ လု္ဃွဴ႕ ဆုိဒ္လင္သူ႕၊ ဆု္ထူ႕ပါကဲခႜဟ္`….တႜာပညာ့ေက၀္လၜလင္၀ယ္ လု္လိက္ဖုိင္သီး အွ္ေဆ၀္ၟလွ္။ ´ေမ၀္ လု္ဖႜံဳး ဟု္ထာေမ၀္လု္ဖုိင္နုိင္ေအး၊ ဍိင္းလု္ဖႜံဳး ဟု္ဟွိက္အု္ေသာဟ္ေဏ၀္ၟေအး၊ စူးလု္႓ံင္ ဟု္ဖံင္းဆု္ ခိုင့္ေအး.` ယွာၟလ၀္ဆုိ၀္၀ယ္ ဆု္ခႜါင္အွ္ အု္မိင္မိင္လု္ဖးဏွ္ မြာဲ႓းမာ ေအဃွဴ႕ေအဃွင္ လ၀္ဏဲပ်ာလင္ေ၀့ ဆု္ခႜါင္လွ္။

ဆက္ဖတ္ရန္...

ဖႜ၀္သးယယ္ လု္ယယ္ဏွ္ ဟု္စိုင္ထုင္းဆု္ေသွ္ေအး။ ဖႜ၀္သးယယ္ ေအအးယယ္ တု္တြယ္ပ်ဖႜီ ဖႜ၀္သးယယ္ ေအအး ပ္ုလုဂ္ ဖံင္ေဏ၀္ၟဖႜီ ေအခုိင့္ဏံင္ ဟု္စိုင္ထုင္း က္ုဆင့္သီး ကဲေဆ၀္ၟလွ္။ လ၀္ေ၀့ေ႓့ဏွ္သို၀္လွ္။ အွ္ေအဃွဴ႕၊ မာေအဃွဴ႕ ေကႜစိုဒ္ေအဃွဴ႕ဏွ္ ဆု္ဟွယ့္ဍဳဂ္ဟု္ ေဏ၀္ၟေအး၊ ဆု္ဟွယ့္မာႏုိင္ဟု္ ေဏ၀္ၟေအး၊ ေ႓့သာအွ္သို၀္ မာကဲ၊ ပၱံင္ကဲ လုက္ခႜါလွ္။ ဏးဆု္ေသွ္ မႝီၟပညာ့အွ္ယို၀္ လ၀္ဍာ္ေဃွ၀္၊ လု္တိရိစၧာန္ေထာဟ္ဃႊိက္ေဖါဟ္သီး ယူေဏ၀္ၟ လု္လၞဆာၟကဲဍာ္လွ္။ ကႜာသီး ဆု္ေအခါ႓း အု္သို၀္ေအေဏ၀္ၟလု္႓ိင္း အု္သီးေ၀့ အင္းကွ္ဆုိင္ ဃွဴ႕ဃွဴ႕ဃွင္ဃွင္ စြးမာလွ္။ ကဲထင္းမႝီၟ ဟု္ေအဃွဴ႕ဏွ္ ေ႓့သာအွ္သို၀္ မာကဲကို၀္ုဆုိ၀္ေဍလွ္။
အု္ေမရိကံ ´အေမရိကန္` သီး ဍဳဂ္ေဏ၀္ၟထါင္ အု္သီးခါန္ၟ လု္ေအန္ဂု္လာ္ စူးဖုိင္ဏွ္သီး မြာဲဆု္ဃွဴ႕ဃွင္ေဆ၀္ၟလွ္။ ခါန္ၟလု္ခါန္ၟ မႝီၟဆုိဒ္လု္ဖး ဆု္ဍဳဂ္လု္ေဏ၀္ၟ ဏင္.႓ႜင္ လု္႓းအွ္ ဆု္ဃွာၟဃွံင္ စူး၀င့္ဖုိင္ ဏင္ၟ႓ႜင္႓းသီး မြာဲမႝီၟ ဆုိဒ္ဃွဴ႔ဃွင္ လ၀္လု္ဟွာဟံွင္ ထၞာၟလွ္။ အွ္လု္ဃွဴ႕ လု္ဃွင္ လ၀္ေလာဟ္သာ လု္ဆံင့္ဏး ေထံဖါဆိင့္ျပာ အီကါင္အုိ၀္ကါင္ မႝီၟလု္ဖးဏွ္ ဆု္ဍဳဂ္ေဏ၀္ၟယ၀့္၊ ထံင္ဆု္စူး၀င့္ဖုိင္ ယ၀့္တယ္လွ္။ သိင္းမူၟေအအွ္ ဏင္ၟခါင့္လ၀့္ဏွ္ ဏု္႓ို၀္ခါၟသူး ကႜ၀္ကႜ၀္လွ္။
ပၠံဳသိင္းမူၟထူၟ အးခါင့္ ေအအွ္ဏင္ၟတင္ ဟွာင္ၟဆံင္း႓ို၀္ဆံင္းဆံင္း ႓ို၀္ခါၟေဏ၀္ၟ ဏင္ၟ႓ႜင္လုိင္ေအးလွ္။ ေယာ၀္ၟယာင္လု္ေဃွ၀္ ေယာ၀္ၟအု္ထံင္ ဖႜံဳစဃႊာ ပါင္ၾတင့္ဍံဳဏွ္လွ္။ကာလာလု္ ဖႜံဳစဃႊာဇြဲယေသန သီ့ထႜိဳင့္ဟွံင္ မ၀္ခုိဟ္ ဍံဳေမ၀္ပၱီဏွ္ အွ္ထင္းဃႊာလု္ေခါဟ္၊ ဍံဳေလင္ၟဏွ္ အွ္ထင္းဃႊာလု္ေခါဟ္၊ ပၚစံင္ဏွ္ အွ္ထင္းဃႊာလု္ေခါဟ္ ေထံဖါဆိင္းျပာ ခါန္ၟအိင္း မႝီၟယွာလင္ဏွ္ လု္ဃွဴ႕လု္ဃွင္လုိင္႓း အု္ဟွာင္ၟယွာလင္ဏွ္ ႃေယာ၀္႗စဃႊာ ဍဳဂ္ေဏ၀္ၟခြိက္ဖႜံဳခါန္ၟ ေဏ၀္ၟခြိက္လုက္ဆိင့္လွ္။ ထၞာ့ႏူၟ လု္ဃွဴ႕ဃွင္႓း၊ အွ္ဆု္ခင္းဖင့္လ ႓းကဲဆု္ဖႜာဲ႓ံုး အု္ဆုိ၀္ဆုိ၀္လွ္။
လု္ခါင့္လု္ခါင့္ယို၀္ ´ေယာ၀္` သီးလု္ဃွဴ႕ဃွင္လုိင္႓း ပ္ုသိင့္လု္ကါင္၊ ပု္ကို၀္ၟလု္ကါင္၊ မုတၱမလု္ကါင္ ေထံဖါထင္းေ၀့ ဏွ္လွ္။ ´ပု္ယင္` ဃႊာ အာန္ေဇယ် ဍဳဂ္ေဏ၀္ၟ ´ေယာ၀္` ခါန္ၟလုက္ဆိင့္လွ္။ ´ဂ်ပန္႔`သီးယို၀္ အွ္ဃွဴ႕အွ္ဃွင္ထ၀ယ္ လု္ပၱံင္ထင္း ထီ့ခါန္ၟအုိ၀္ ခံင္ၟ႓ို၀္ဏါင္းယို၀္ ဆု္ဍဳဂ္ေဏ၀္ၟ ႓းအွ္ဆု္စူး၀င့္ဖုိင္ အွ္ဏင္ၟဆုိ၀္ဍာ္ေအးလွ္။

ေဆာင္းပါးက နည္းနည္းရွည္လုိ႔ ႏွစ္ပိုင္းခြဲျပီး တင္ေပးလုိက္မယ့္...ဖတ္ရတာ ပ်င္းမွာစိုးလုိ႔ပါ....။ကရင္စာလည္း ဖတ္ျဖစ္ေအာင္ ၾကိဳးစားျပီး အားေပးၾကပါေနာ့္..။ ေက်းဇူးကမၻာပါ...ေပ်ာ္ရႊင္ပါေစ...။

Oct 3, 2009

အု္ဍာ္အွ္ယုဂ္ ယူ႓းကး...

ဖႜံဳဆုိဒ္ေဖါဟ္ လိက္အု္ထာ္၊
ထာေခါဟ္ေဍ လု္၀ၚ၊
မာေလာဟ္လာဆာ္၊ ဖူၟစ၀္ပၚ။(လု္၀ၚထာ္႓ံင္)

လု္၀ၚလု္ယံင္ယို၀္ အု္ခ၀့္ပု္ယ၀့္ေယာတ္၊ အင္းအ္ုလင္သီးလာဲေ၀့ တု္ယွာၟမာၟလွ္။ ဖႜံဳဆုိဒ္ေဖါဟ္ လိက္လာဲဆု္ဃွီ႔လာ
ေ႓့မု္ဟွဳင္ၟခုိင့္သို၀္ အု္ဟွင္ၟ၊ ထာေခါဟ္ဖုိင္ ေဍလု္၀ၚသယ္ဏွ္ မြာဲေ၀့ဍး အု္၀ီၟခႝါလွ္။
ဆု္လု္ထာေခါဟ္သီးယို၀္ လု္ရုဲၟေ၀့ ဟု္႓င္းဟု္ယွာၟဏင္ဟွာ ေအဟွဳိင့္ယံွင္႓း ထာေခါဟ္ လု္အု္လူၟယိုင္ထင္းယိုင္လင္ ႓းဟွ၀္သၞ၀့္စာ္႓ို၀္ မုက္ေဍဏာၟ လင္႓းေဍသာ၊ မာ႓ႜးခိြက္ေဖွ္ေ၀့ မႝီၟဍံဳလုိဒ္ၟကာေဖါဟ္သီး ဆု္ပြၚသာ ကဲဏွ္လု္မိင္၊ ထာေခါဟ္႓းဆာင့္ေ၀့ လု္ဆု္ဃွွီ႔လာ ထူ႕ရူ႕မုင္ၟ႓်ာ အု္ဟွာင္ၟက်ံင္းခ၀့္ဍ၀္ ဟွိဳင့္႓းထာင္ဏွ္တာၟ ခႜိင္းလင္ဍာ သဲုးထီ့သယ္လု္ဖး ဟွယ့္ဖႜီၟထင္းထာင္၊ သာဏင္းအု္က်း မီ့က်ဳဂ္စြးဖႜံဳလု္ဖးသီး ဏင္းဖံုၟထင္းသာ ေသွ္ကဲေ၀့ဍာ္ေဆ၀္ၟလွ္။

လိက္လု္မိင္ေဟွ၀္၊ လု္မိင္ေဟွ၀္ ဖံင့္ခုိင့္ထေ၀့ လိက္လဲာအု္ရၜသာ့ဏွ္ မြာဲလု္၀ၚလကၤာဏွ္လွ္။ ႓းလဲစာ္႓ို၀္ ဆု္လု္ဟု္အင္းဖံင့္အင္း သုိုင့္လု္ဖုိင္သီးယို၀္ ဆု္ဖၚဆု္ယး ေဟွ၀္ဍးေ၀့ ထံင္မု္ေဟွ၀္ေသွ္ ထီ့လး၊ ယးအူးေအလု္ပါ႓းစာ္႓ိုိ၀္ အု္ရၜ႓ႜါေဆ၀္၊ ဃွဲဳ႕ေ၀့ဍးတယ္လွ္။
ေ႓့ဏွ္သို၀္ေဆ၀္ၟ…လိက္လဲာလု္မိင္ဏွ္ ဆု္ခႜါင္အးဍးေ၀့ ထံင္မု္အးေသွ္ ဆု္ခႜါင္ အု္ေထာဟ္အု္ေထံ၊ လကၤာအု္ဖႜံင္အု္ဖႜ ေအလု္အွ္႓းစာ္႓ုိ၀္ အု္ရၜပု္လ၀့္ ဃွဲဳ႕ေ၀့ဍးေသွ္တယ္လွ္။

ႃထာေခါဟ္ဏွ္ ဆံင့္ဏး လူၟထာ့၊ လု္၀ၚဏွ္ ႓းေယာ၀္ၟလကၤာ႗ အၥာလု္၀ၚဆာၟသယ္ လ၀္ထ၀ယ္ ဆု္ခႜါင္ဏွ္ မြာဲေ၀့ဍး ထီ့ဆာလ္ွ။ထာေခါဟ္လု္႓ံင္ဏွ္ ႓းဆါင့္လု္ခႜါင္ခ၀့္ အု္ေသာဟ္အု္ယး ဍဳဂ္ပါင္ယုဂ္သီး ယိုင္ထင္းယိုင္လင္ ထုဂ္အု္လူၟလု္႓းဟွ၀္သၞ၀္႓းစာ္႓ို၀္ ဆံင့္ဏးဆု္ ေသာတဂမႜိဳင္ဆာၟလု္ဖး သာကဲုေ၀့ ကဲေအးတု္ယွာၟလွ္။ ေက၀္လင္ထ လု္၀ၚလု္ယံင္သီးဍ၀္ ဆု္ခႜါင္အု္ခ၀့္ ဍဳဂ္ပါင္ အု္ေသာဟ္အု္ယး ႏုက္ထုိင့္သာ အွ္အးလာဏင့္သီး ေအလု္႓းဟွ၀္ လင္ဖႜိဳ၀္း ေဍလကၤာ႓းစာ္႓ုိ၀္ တႜာပညာ့ဆာၟသယ္ မု္အဲဍိဳ၀္ သာကဲုေ၀့ ယွာခုိ၀္းလွ္။

ဆက္ဖတ္ရန္...


စင္႓ိုိ၀္ဏွ္ ပု္လိက္လာဲ အု္၀ီၟခႝါထာ္႓ံင္ မြာဲေ၀့ထာေခါဟ္ ေဍလု္၀ၚဏွ္ ဟု္ေအေသွ္ယာ့လု္႓ႜင္ ႓းပါလု္၀ီၟ ေယာ၀္ၟေဟွ၀္ မာေလာဟ္မာဍံင္ ေဏ၀္ၟထာင္ယုဂ္၊ ဖႜံဳဆုိဒ္ေဖါဟ္ ကု္ဏင္ဏင္ဏွ္ မာေလာဟ္ေဏ၀္ေ၀့ဍး ေဆ၀္ၟေအး။ လ၀္ပ်ဳက္သီးေ၀့ ႃလိက္ဖႜံဳအု္ခါ့ယို၀္ စုိင္ဍာ္ေအး၊ မြာဲမာေဏ၀္ၟေ၀့ အု္၀ီၟ ထုိ၀္႓ုဂ္သာ လု္ေယာ၀္လိက္၊ ပု္ယင္လိက္ဖုိင္အုိ၀္လွ္႗၊
ဆု္ခႜါင္ေ႓့ဏွ္သို၀္သီး ဟု္ဟွဳိင့္႓း အွ္လု္ဏင္ဏင္ေဆ၀္ၟယုဂ္။
ေဟွ၀္ယုဂ္….မႝီၟလ၀္ဆု္ ေ႓့ဏွ္သုိ၀္လ္ုဖး မု္အင္းစာေယာ၀္႓းသာ ဏင္ၟထီး။ ေယာ၀္လိက္၊ ပု္ယင္လိက္သယ္ဏွ္သီး မြာဲေလ၀္မာေဏ၀္ၟေ၀့ ထံင္ခ၀့္လဲ႗။

ကာလာလု္ ေထရ္ ႃအရဟံ႗ ေလ၀္ကု္ညာလင္ ႃသု၀ဏဘူမိ႗ ဍံဳသု္ထံု႕အု္ခါ့ဍးအုိ၀္ ေဖွ္လင့္ထ၀ယ္ေ၀့ သတ္ဂမႜိဳင္
လုက္ခႜါအု္ဟွင္ၟ ေဍပု္ဠာ္(မာဂဓ(ပါဠိ) ဘာသာ) လိက္ဏွ္လွ္ မြာဲေအးဟွး..။ ေယာ၀္အင္းမာေဏ၀္ၟ ပု္ဠာ္လိက္ဏွ္
ခႜယ့္ထင္းဍ၀္ ကဲထင္းေယာ၀္လိက္၊ ပု္ယင္သီးခႜယ့္ထင္းေဏ၀္ၟ ကဲထင္းပု္ယင္လိက္ဏွ္ ေဆ၀္ၟလွ္။
ဖႜံဳယွာၟ တႜာပညာ့ဆာၟသယ္လု္ဖးဏွ္သီး ဖံင္းဟွဳင္ၟဍံင္ထု္ိ၀္ ေဏ၀္ၟေ၀့ လိက္ပု္ဠာ္ဏွ္အုိ၀္ ခႜယ့္ထင္းသာ့ေ၀့
လိက္ဖႜံဳယို၀္ေဆ၀္ၟလွ္။ ေ႓့မု္ကဲထင္း ဆုိဒ္ေဖါဟ္လိက္ လု္မိင္သို၀္္ဏွ္ အၥာလု္၀ၚေဍာဟ္ထ၀့္သယ္လု္ဖး ထုဂ္ထင္းဥာဏ္၊
႓းထုင္ၟယွင္းသာ အု္ဆင့္ဆင့္မ၊ ဟွယ့္ကဲထင္းေ၀့ဍး မြာဲ႓ုိ္၀္လွ္။

စင္႓ို၀္… မႝီၟလ၀္တုင္ၟအင္းကွ္ ဆု္သယ္လု္ဖးဏွ္ လု္ညာစုဂ္လုိင္ အၥာလု္၀ၚဆာၟသယ္သီး အု္ဥာဏ္ဏင္ၟစယ္႓းဏွ္ လင္ဟု္ယင့္သာ႓း ေဍာဟ္တယ္လွ္။ ႃလိက္လု္အွ္ မြာဲမႝီၟမိင္၊ ဆု္ဃွီ႔ဆု္လာ အွ္ယူၟယိင္႗၊ လိက္လာဲ ဟွဳင္ၟခုိင့္လု္အွ္႓း ဆုိဒ္လု္ဆိုဒ္ဏွ္ ဆုိဒ္ဂမႜိဳင္ၟအု္ဟွဴ႕ဟွာ မု္လ၀္ေ၀့ လု္မႝီၟမိင္ဏွ္ေဆ၀္ၟ၊ လိက္လာဲလု္အွ္႓းဍ၀္ ဆု္ဃွီ႔ဆု္လာ ထူ႕ရူ႕မုင္ၟ႓်ာလု္ဖး ေက၀္ထံင္ဏါင္းထ ေဍလိက္ဖုိင္လု္အွ္႓းဏွ္တာၟ လင္ဆုိ၀္ေဖါဟ္လင္ဆုိ၀္လီ အု္စူးဖုိင္လု္႓ႜင္ မာဍံင္ထာင္ လု္႓းေ၀့လို္င္ အု္ေခါဟ္က်ံင္ ဆု္ဃွီ႔ဆု္လာထူ႔ရူ႕မုင္ၟ႓်ာ လင္မာၟခြိက္ အွ္ေ၀့ဍးယူၟယိင္က်ိဳင္းက်ံင္ေဆ၀္ၟလွ္။ဆုိဒ္ေဖါဟ္လု္ဆိုဒ္ဏွ္သီး ႓းဍံင္ေ၀့ ေ႓့သိင္းအွ္ ထီ့ေခႜါဟ္ဏါင္ တု္မႜင့္(မု္လင့္)ပးလံင္လု္ထုင္းသို၀္ ထီ့ေဆ၀္ မု္ဟွာခိုဒ္ၟခြိက္ေ၀့ဍး ယ၀့္တယ္လွ္။

ဟု္လိက္ေဍဟု္ အွ္ယုဂ္၊ မာေလာဟ္႓းသာေအး၊ မႝီၟလု္ဟွာအု္က်းဏွ္ ႓းဍံင္ေ၀့ ေ႓့ဆု္ႏုိင့္ေအွ္ဃွာၟ အု္က်းယို၀္လ၀့္သီး ဟု္လ၀္႓းကဲဳေ၀့ယုဂ္။႓းလဲ့စာ္႓ို၀္ ဆု္လု္ ဆု္ႏုိင့္ေအွ္ဟွာသီးယို၀္ အု္ဍာ္အွ္ေ၀့ဍး ဍဳဂ္ပါင္ယိုင္က်း ကို၀္မိင္ေဍလွ္။ လာၟဏင့္သီး ယူထင္းလာၟ လု္ဆု္ဖုိ၀္ဖင့္႓ွ္၊ ယူေ၀့ဍးေအး၊ သုင္းဃွဲဳ႕သာယြာ မိင့္သုင္းမိင့္သာ ပါမုက္ က်ိဳင္က်ိဳ၀္ မုက္႓းအု္သာ ထံင္ဆု္ႏုိင့္ ေအွ္ပံုလံင္ဏွ္တာၟ ကႜိက္တု္လာင္ေ၀့ဍး ထံင္အု္က်းထုက္ ယုက္အုဂ္လု္ဆင့္ဏွ္လွ္။

လိက္လာဲအွ္ယုဂ္ လု္မာေလာဟ္ေဏ၀္ၟထာင္႓း ဖႜံဳလု္ဟွာအု္က်းဏွ္ မြာဲႏုက္လင္သာ စ္ုေရင့္ထံင္ခ၀့္လယ့္ယုဂ္သီး ဟု္အင္းဏင္ခိင့္ဖါေယာ၀္ၟ ေအထီ့ဆာစာ္႓ို၀္ ေသွ္ယာ့႓း ကဲေ၀့ဍးေဆ၀္ၟလွ္။ လု္မိင္ဍ၀္ ေအ႓းလ၀္ဏွ္ ေယာ၀္၊ပု္ယင္သယ္သီးလု္ဖး ခႜယ့္ထင္းေဏ၀္ၟသီးေ၀့ လု္ေယာ၀္၊ပု္ယင္ခ၀့္ဏွ္တာၟ ကဲထင္းေ၀့ဍးဆု္ အု္သီးလိက္ထၞာၟယုဂ္၊ဖႜံဳခႜယ့္ထင္းေဏ၀္ၟထါင္လု္႓ႜင္ လု္မြာဲဍာ္ ဖႜံဳလိက္၊ မာေလာဟ္ေဏ၀္ၟကဲဍာ္ေအး၊ လ၀္ပႜ၀္ေဍႏုိ၀္ မႝီၟလု္ဟွာဏွ္ ႏုိ၀္ဆု္လ၀္ ထႜိဳင့္ေဏ၀္ၟဆု္ဍယ္႓ါသီးမလု္ကာ အု္က်းလင္ဖုိဒ္မိင္လု္ေပ၀့္ယုဂ္ေဆ၀္ၟဏွ္ ဟု္လ၀္ကဲေ၀့လွ္။
စင္႓ို၀္… အု္ေ၀့ဍးအု္က်းဏွ္ အု္ဍာ္အွ္ယုဂ္သီး ယူ႓းကးတယ္ေ၀့ေဆ၀္ၟလွ္။

ႃဏု္ဍာ္အွ္ယုဂ္ ဏု္လု္ယူ၊
ဆု္ခၚခႜဳဂ္႓ၚ ဏု္ကု္ထူ႕၊
လင္အူး႓းဍာ ဏု္အု္က်း၊
ယိက္ယိက္ဆု္ကး ဏု္မု္ဍး။

စ၀္သါင္းယွံင္(ထဲုးမင္ထုိ၀္)


Sep 10, 2009

ေန႔စဥ္သံုး ကရင္စကားလံုးေျပာင္းလဲလာမွဳ...

ပထမေတာ့ (ဆု္ခႜါင္ပၠံဳ) သက္သက္သာ ပို႔စ္တင္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္ေသာ္လည္း ကရင္လူမ်ိဳးတုိ႔ရဲ႔ ေန႔စဥ္သံုး၊ေန႔စဥ္ဘ၀မွာ ျဖစ္တည္ေနတဲ့ လူေနမွဳပံုစံ၊ စကားလံုးေျပာင္းလဲလာမွဳ၊ စာေပအေၾကာင္းအနည္းငယ္ကို မသိေသးတဲ့ ကရင္လူမ်ိဳး ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမေတြကို သိသင့္သိထုိက္တယ္လုိ႔ ယူဆျပီး၊ စကားလံုးမ်ား ေျပာင္းလဲလာမွဳ ေရစီးေၾကာင္းကို မိမိသိမွ် စုစည္းမွဳေတြနဲ႔ တင္ျပလုိက္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
အျမင္မတူတာေတြ၊ အယူအဆေတြမတူတာေတြ ရွိရင္ အၾကံေပးေရးသားႏုိင္ပါတယ္။

(ဆု္ခႜါင္ပၠံဳ )ဆုိတာ ျမန္မာလုိဆုိလွ်င္ (စကားမ်ား ျပန္လည္စုစည္းျခင္း )လုိ႔ ေျပာရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ကရင္လူမ်ိဳးေတြဟာ သမို္င္းမွတ္တမ္းအရ လူမ်ိဳး ၁၁ မ်ိဳးကြဲျပားပါတယ္။ ဒီအထဲမွာမွ ေန႔စဥ္သံုးစကားလံုးအေနနဲ႔ အမ်ားအျပား ကြဲျပားျပန္တယ္.။ ဥပမာ..ပိုးကရင္ တစ္မ်ိဳးထဲကိုပင္ ေနရာေဒသအလို္က္ အေခၚအေ၀ၚ ေလယူေလသိမ္း အမ်ားၾကီးကြဲျပားျပန္သည္။ (ဖန္းခါးသီး)ကို ဘားအံတုိ႔ ၊လွိဳင္းဘြဲတုိ႔ ကရင္ျပည္နယ္တစ္၀ိုက္တြင္ (မာနာသး )လုိ႔ေခၚၾကသည္။ ဒါေပမယ့္ ၾကာအင္းဆိပ္ၾကီးျမိဳ႔နယ္တစ္၀ိုက္တြင္ (မင္နာသး) လို႔ အသံထြက္သည္။

ဆက္ဖတ္ရန္...

တစ္ျခားစကားလံုးေတြလည္း အနည္းငယ္ကြဲျပားတာ က်န္ရွိေသးသည္။ ဘာေၾကာင္းဒီအေၾကာင္းေတြကို ေရးရသလဲဆုိလွွ်င္ ကရင္ဘာသာစကားသည္ အမ်ားအျပားကြဲျပားေလ တိမ္ျမဳပ္ေပ်ာက္ကြယ္ဖုိ႔ ပိုလို႔ပင္ လြယ္ကူပါသည္.။အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ ္ မ်ားျပားေသာသာသာစကားကို ထိန္းသိမ္းရေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။
ေန႔စဥ္သံုးစကားထဲတြင္ တစ္ခ်ိဳ႕ဆုိလွ်င္ ေပ်ာက္ကြယ္လုလုျဖစ္ေနျပီ၊ ဖာသိဖာသာေနၾကသည္.။
ကိုယ့္ဘာသာစကားကို ေကာင္းေကာင္းနားမလည္ႏုိင္ေတာ့သသည့္ပံုစံမ်ိဳးလည္းရွိတတ္သည္။တစ္ခ်ို႕ဆုိုရင္ အေမႊးစားခံရျပီး သိသိသာသာအသံုးနည္းလာသည္ကို ေတြ႔ျမင္ႏုိင္ပါသည္။ဥပမာ (အားနာပါတယ္ )ဆုိတဲ့စကားကို ေန႔စဥ္သံုးစကားတြင္( အာနာ့႓းဏု္)ဆုိတဲ့ေမႊးစားပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္သံုးေနၾကျပီ။ (ညာၟစုဂ္႓းဏု္ )လုိ႔ သိပ္မသံုးၾကေတာ့ေပ။ ၾကာရင္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားနုိင္သည္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေနရာတြင္ အသံုးျပဳဆဲပင္ ျဖစ္ပါသည္။ေနာက္ျပီး (အိမ္သာ )ဆုိတဲ့စကားလံုးလည္း (အိင္သာ့ )လုိ႔သာ သံုးၾကေတာ့သည္။ (ဃွာဍာ္) လုိ႔ မသံုးၾကေတာ့ေပ။ တစ္ခ်ိဳ႕ဆုိရင္ (ဃွာဍာ္ အွ္ခ၀့္လယ့္ )( အိမ္သာဘယ္မွာလဲ)လုိ႔ ေမးရင္ နားမလည္ေတာ့ေပ။ (လံုခ်ည္)ကိုလည္း (ထု္ဍံင္) လုိ႔ အသံုးမတြင္က်ယ္ေတာ့ေပ။( လံုၟခ်ိ(လံုၟတိ) လုိ႔သာ သံုးၾကေတာ့သည္။ ဒါေၾကာင့္ မိမိဘာသာစကားကို ဖာသိဖာသာ မေနၾကဘဲ ကရင္စာေပသင္တန္းဖြင့္တဲ့အခါလည္း မိမိတုိ႔ဘာသာစကားအေၾကာင္းကို ေကာင္းေကာင္းသင္ေပးျပီး၊ ေျပာင္းလဲလာတဲ့ ေခတ္ေရစီးေၾကာင္းကို ေလးေလးနက္နက္ သင္တန္းသားကေလးေတြကို ေျပာျပသင့္ပါသည္.။ အသဲုးျပဳဖုိ႔လည္းတုိက္တြန္းရပါမည္။အမ်ားအားျဖင့္ ကရင္လူမ်ိဳးတုိ႔သည္ ေန႔စဥ္သံုးစကားသာ တတ္ေျမာက္ၾကျပီး စာေပကိုေတာ့ မတတ္ၾကေတာ့ေပ၊ ဒီကိစၥမွာ စာေရးသူအျမင္အရ အမ်ားစုျဖစ္ေနပါသည္.။ေမႊးလာကတည္းက မိခင္ကရင္ ဖခင္ကရင္မုိ႔ ကရင္စကားကိုေတာ့ ေကာင္းေကာင္းေျပာတတ္ပါသည္။
ဒါေပမယ့္ စာေပကိုေတာ့ ေကာင္းေကာင္းမတတ္ၾကေပ။ဒီအေၾကာင္းကိေျပာျပျခင္းသည္ ကိုယ္လူမ်ိဳးကို (သို႕)တစ္စံုတစ္ေယာက္ကို ထိခိုက္လုိေသာေၾကာင့္ ေရးသားျခင္းမဟုတ္ပါ၊ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ေခတ္ေရစီးေၾကာင္းအတုိင္း တင္ျပျခင္းသာျဖစ္ပါသည္။ တစ္စံုတစ္ေယာက္နဲ႔ တုိင္ဆုိင္မွဳရွိလွ်င္ ခြင့္လြတ္နားလည္ေပးေစခ်င္ပါသည္။
ဒါေၾကာင့္ ကရင္ဘာသာစာေပကို မိမိတုိ႔တတ္ႏုိင္တဲ့ဘက္က မေပ်ာက္ကြယ္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ဖုိ႔ တာ၀န္ရွိသည္။ ဖာသိဖသာေနလွ်င္ မိမိစကား၊စာေပေတြကို ဖာသိဖာသာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားလိမ့္မည္။
တစ္စံုတစ္ခုကို ေအာင္ျမင္လုိလွ်င္
(၁)ထၾကြလံု႔လ၀ီရိယရွိရမည္။
(၂)စိတ္းအားထက္သန္မွဳ(စိတ္ပါ၀င္စားမွဳ)ရွိရမည္။
(၃)ယံုၾကည္ခ်က္ထားရမည္။
(၄)အေခါက္ေခါက္အခါခါ ေလ့က်င့္မွဳရွိရမည္။
အထက္ပါ အခ်က္မ်ားနွင့္ လုပ္ေဆာင္လွ်င္ မေအာင္ျမင္စရာ အေၾကာင္းမရွိေတာ့ေပ။
ဥပမာ ကိုယ္ၾကိဳက္ႏွစ္သက္တဲ့ မိမိတုိ႔ဘာသာစကားမဟုတ္တဲ့ အဂၤလိပ္သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ကို တစ္ခါလာလုိက္ ဖြင့္လုိက္၊ ႏွစ္ခါလာလုိက္ ဖြင့္လုိက္နဲ့ အၾကိမ္တစ္(၁၀)ထက္မနည္း ၾကားရဖန္မ်ားေတာ့ အလုိလုိရသြားတတ္သည္။အဂၤလိပ္ဘာသာစကားဆုိရင္လည္း တစ္ျခားႏုိင္ငံကို သြားရေတာ့မည္ဆုိရင္ ကုိယ္က မတတ္ေျမာက္ေသာ္လည္း တတ္ေျမာက္ေအာင္လုပ္ရေတာ့မည္။ မျဖစ္မေနလုပ္ရေတာ့မည္။ အဂၤလိပ္ဘာသာစကားက အသံုးတြင္က်ယ္ေသာေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။
ဒါေၾကာင့္ တစ္ျခားေသာ ဘာသာစကားေတြကို မိမိတုိ႔က ကြ်မ္းက်င္စြာ တတ္ႏုိင္ပါလ်က္နွင့္ မိမိဘာသာစကားကို ဘာေၾကာင့္ မတတ္ႏုိင္ရမည္နည္း လုိ႔ စိတ္ထဲမွာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခုိင္ခုိင္မာမာထားရပါမည္။
ဒါမွ လြယ္ကူစြာ တတ္ေျမာက္နုိင္ပါသည္။တစ္ခ်ိဳ႔က အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ကရင္စာေပကို သင္ၾကားခြင့္မရွိပါေပ။ ကိုယ့္နည္းကိုယ္ဟန္နဲ႔ တတ္ေျမာက္ေအာင္ ၾကိဳးစားတဲ့ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားကိုလည္း သူတို႔၏ ဇြဲလံု႕လေတြကို ခ်ီးက်ဴးစရာေကာင္းပါသည္။ အတုယူစရာလည္း ေကာင္းပါသည္။
မိမ္ိဘာသာစကားက မိမိတုိ႔ လူမ်ိဳးအတြင္းသာ သံုးႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ပိုျပီးဂစိုက္ေပးရမည္။ ေပ်ာက္ကြယ္ဖုိ႔ ပိုမုိလြယ္ကူပါသည္။
ဒါေၾကာင့္ မိမ္ိဘာသာစကားကို ထိန္သိမ္းဖုိ႔ရာ တတ္ႏုိင္သေလာက္ေတာ့ ၾကိဳးစားရမည္။ ဒီ (ဆု္ခႜါင္ပၠံဳ )(စကားလံုးမ်ားကို ျပန္လည္စုစည္းျခင္း) သည္လည္း လက္လွမ္းမီသမွ်ကို စုစည္းဖုိ႔ ရည္ရြယ္ပါသည္။တစ္ေထာင့္တစ္ေနရာမွာ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းမွဳ ရွိလွ်င္ ေက်နပ္ရပါသည္။ဒါေၾကာင္း ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမမ်ား အၾကံမတူတာ၊ အသိမတူတာ၊ အျမင္မတူတာ၊ အၾကံေပးခ်က္ရွိလွ်င္ အၾကံေပးႏုိင္ပါသည္။ တင္တဲ့အထဲမွာ မပါတာေတြကို ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမတုိ႔ ဆီမွာ ရွိလွ်င္ ပို႔ေပးဖုိ႔ ေတာင္းခံပါသည္။ ဒါေၾကာင့္ အပိုင္းေတြ ခြဲျပီး အလ်ဥ္းသင့္သလုိ စုစည္းတင္သြားပါမည္။
(ဆု္ခႜါင္ပၠံဳ)အပိုင္း(၂)ကို ေနာက္ပို႔စ္တြင္ တင္ျပသြားပါမည္။

မူယံင့္ဖါန္