Oct 17, 2009

ကရင္စာေပေရစီးေၾကာင္း(၅) နိဂံုးပိုင္း

ကရင္စာေပ ေရစီးေၾကာင္း

“တာကေပၚ” ေခၚ အလင္းေရာင္မဂၢဇင္း၊ “လယ္ဆူးညာ” ေခၚ ေရွ႔သို႔ မဂၢဇင္း၊ “ဆာတူေ၀ါ” ေခၚ မိုးေသာက္ၾကယ္ လစဥ္မဂၢဇင္ ၊ “ဖိုးသာအဘို” ေခၚ ကေလးသူငယ္မ်ား၏ မိတ္ေဆြ လစဥ္မဂၢဇင္း၊ “ပဟီပေဃာ” အိမ္ေထာင္ေရး (The Home) သံုးလပတ္ မဂၢဇင္း၊ “ပြါ႕ကြာသိုး” ေခၚ သိုးထိန္း မဂၢဇင္း (The Shepherd) ၊ “ခရဲင္းမဂၢဇင္း” ေခၚ ကရင္မဂၢဇင္း၊ “ဆာတူဟား” မဂၢဇင္း၊ “ေဒါကလုေထာ့မဲပါ”၊ “ဖဲယားဖေလး”၊ ”ပြါေခါ့တာဖိုး”၊ “ကလဲ့စက္”၊ “တာကေပၚ” ေခၚ လင္းေရာင္ျခည္ မဂၢဇင္းႏွင့္ “ဆပၸရန္” စတည္တို႔ ျဖစ္ၾကပါသည္။

အထက္ေဖၚျပခဲ့ေသာ ကရင္စာေပေရစီးေၾကာင္း တေလွ်ာက္လံုးကို ျပန္လည္ ဆန္းစစ္မည္ဆိုလွ်င္ ဒုတိယေခတ္ ကရင္စာေပ၏ ေအာက္တြင္ ထြန္းကားလာေသာ စာေပမွာ ဘာသာေရးအယူ၀ါဒေၾကာင့္ စာေပထြန္းကားလာရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုႏိုင္ေပသည္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ မတ္လေနာက္ပိုင္းမွ စၿပီး ကရင္စာေပ တတိယ ေခတ္ကာလဟု ေခၚဆိုရေပမည္။ ထိုအခ်ိန္မွစၿပီး ေခတ္ေျပာင္းေကာင္စီသည္ ျပည္ေထာင္စု အတြင္းရွိ တိုင္းရင္းသား အသီးသီးတို႔၏ စာေပ၊ ဘာသာစကားႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈလုပ္ငန္းမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ရန္အတြက္ အထူးဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေပသည္။

ကရင္စာေပ၏ တတိယေခတ္တြင္ လူတိုင္း စာေပတတ္ေျမာက္ေရး၊ စာေပ အစြမ္းသတၱိျဖင့္ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈအတြက္ အသံုးျပဳရန္ႏွင့္ စာေပ ညီညြတ္ရး တည္ေဆာက္ရန္ ႀကိဳးပမ္းလာၾကသည္။ ထိုေခတ္ကို ဆိုရွယ္လစ္စာေပ ေခတ္ဦးပိုင္းဟု ေခၚဆိုရမည္ ျဖစ္ေပသည္။ တတိယေခတ္ ကရင္စာေပ ေလာကတြင္ ကရင္ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈ အေပၚ အေျခခံေသာ သတင္းစား၊ ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္းမ်ား ေပၚထြက္လာၿပီး ကရင္လူမ်ိဳး စာေရးဆရာမ်ားႏွင့္ ေဆာင္းပါးရွင္ အမ်ားအျပား ေပၚထြန္းေနၿပီ ျဖစ္သည္။

မန္းလင္းျမတ္ေက်ာ္ ၏ ကရင္ရိုးရာ သုတပေဒသာ စာအုပ္မွ ကူးယူေဖၚျပသည္။
မူရင္း။ ။http://www.smilemay.blogspot.com

No comments: