ရုိးရာယဥ္ေက်းမွဳမ်ားတြင္ မိမိလူမ်ိဳးမ်ားကို ကုိယ္စားျပဳေသာ အမွတ္အသားလကၡဏာပစၥည္း၊သို႔မဟုတ္ မိမိတုိ႔ လူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္ေပၚရာ သမုိင္းအေမႊပစၥည္းမ်ား အစြဲျပဳ၍ မိမိတုိ႔ဆုိင္ရာ လူမ်ိဳးအလိုက္ သတ္မွတ္သံုးစြဲတတ္ၾကေလသည္။
ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားမွာလည္း မိမိတုိ႔ဆုိင္ရာ သမိုင္း၀င္ အေမႊပစၥည္းမ်ားရွိၾကေလသည္။ထုိအထဲတြင္ ဘားစည္(ဖားစည္)ကရင္အေခၚ ကလုိး သည္ အထင္ရွားဆံုး ယဥ္ေက်းမွဳ အေမႊပစၥည္းတစ္ခုအျဖစ္ ရပ္တည္လ်က္ရွိသည္။ကရင္အမ်ိဳးသား တူရိယာမ်ားအနက္ ဖားစည္(ဘားစည္)မွာ အထင္ရွားဆံုးေသာ အမ်ိဳးသားတူရိယာပစၥည္းအျဖစ္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း(၃၀၀၀)ေက်ာ္ကအစျပဳ၍ သံုးစြဲလာခဲ့သည္ဟု အဆုိရွိသည္။ ဖားစည္မွာ…….
ဆက္ဖတ္ရန္...
(၁)သာယာေအခ်မ္းေသာ မဂၤလာဖားစည္၊
(၂)မေကာင္းက်ိဳးဆုိင္ရာ အသံုးျပဳေသာ ဖားစည္ဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စားရွိသည္။
ဖားစည္ကို ေၾကးျဖင့္သြန္းစပ္ကာ မ်က္ႏွာ၀ တစ္ေတာင္၊အလ်ား ႏွစ္ေတာင္ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ပမာဏရွိသည္။ မဂၤလာဖားစည္တြင္ မ်က္ႏွာ၌ ဖားစည္ရုပ္မ်ား လက္၀ဲရစ္တစ္ေကာင္၊ ေနာက္က တစ္ေကာင္လုိက္ေနဟန္၊ လက္ယာရစ္တစ္ေကာင္၊ ေနာက္က တစ္ေကာင္လုိက္ေနဟန္၊အရပ္ေေလးမ်က္ႏွာတြင္ ဖားရုပ္တစ္ရုပ္စီ ရွိၾကေလသည္။ သို႔ေသာ္ ဖားစည္မ်က္ႏွာတြင္ အရပ္ေလးမ်က္ႏွာ၌ ဖားႏွစ္ေကာင္ထပ္၊သံုးေကာင္ထပ္ စသည္ျဖင့္လည္း ရွိတတ္သည္။ဖားမ်ားသည္ အေရအတြက္အလုိက္ တန္ဖိုးၾကီးေလသည္။အဆုိပါ ဖားရုပ္မ်ားကို အစြဲျပဳ၍ ဖားစည္ဟု ေခၚဆုိျခင္းျဖစ္သည္။ ဖားရုပ္မ်ားအျပင္ ေန၊ဆင္၊ဘဲ၊ဗ်ိဳင္း၊ဂ်ိဳးငွက္၊ရစ္မ၊ရစ္ဖုိ၊ယုန္၊ၾကက္၊ငါး စသည္အရုပ္မ်ားလည္း ရွိတတ္သည္။
၄င္းဖားစည္ကို ကရင္အမ်ိဳးသားတုိ႔ အိမ္တုိင္း၌ ျမတ္ေသာေနရာတြင္ ၀င့္ၾကြားစြာ ခ်ိတ္ထားေလ့ရွိသည္။ ဖားစည္၏ အရြယ္အၾကီးအငယ္ တန္ဖုိးအလုိက္ ဂုဏ္သေရရွိ ေၾကးရတက္တုိ႔၏ အဆင့္အတန္း အေျခအေနကို ခန္႔မွန္းနုိင္ေလသည္။ အဆုိပါ မဂၤလာဖားစည္ကို လၾကတ္ေနၾကတ္ေသာအခ်ိန္၊လက္ထပ္မဂၤလာ အခမ္းအနားမ်ား၊ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ႏွင့္ ေန႔ၾကီးရက္ၾကီး ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲမ်ား စသည့္ မဂၤလာယူေသာ အခါမ်ိဳးတြင္ တီးခတ္ၾကေလသည္။
အမဂၤလာဆုိင္ရာ ဖားစည္၏မ်က္ႏွာတြင္ ဖားရုပ္မ်ားသည္ အရပ္ေလးမ်က္ႏွာမွ မဂၤလာဖားစည္ကဲ့သို႔ ဖားတစ္ေကာင္၏ေနာက္မွ ေနာက္တစ္ေကာင္မလုိက္ဘဲ အေရွ႕အရပ္ဖားစည္ရုပ္သည္ အေနာက္အရပ္ရွိ ဖားစည္သို႔လည္းေကာင္း၊ ေတာင္အရပ္ရွိ ဖားစည္ရုပ္သည္ေျမာက္အရပ္ရွိ ဖားစည္ရုပ္သို႔လည္းေကာင္း၊တစ္ေကာင္ႏွင့္တစ္ေကာင္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ ရပ္တည္ေနေလသည္။(အဓိပၸါယ္ကား) အမ်ိဳးသားမ်ား စည္းရံုးမွဳပ်က္ျပားျပီး တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ရန္ေစာင္ေသြးကြဲ၊ ညီညြတ္ေရးပ်က္ျပားသည့္ သေဘာကို အဓိပၸါယ္ေဆာင္ေလသည္။အဆုိပါ ဖားစည္ကို ကရင္အမ်ိဳးသားမ်ားသည္ မိမိတုိ႔ အိမ္မျပင္ဘက္ရွိ သီးသန္႔ေနရာ၌ ခ်ိတ္ဆြဲထားၾကေလသည္။
၄င္းဖားစည္သည္ တရံတခါ ေခြ်းျပန္သကဲ့သို႔ အေရထြက္ေသာအခါ ဖားစည္ငိုသည္ဟု အယူရွိ၍ ၾကက္ေသြး၊၀က္ေသြးတုိ႔ုျဖင့္ ဖားသည္အား ပြတ္သပ္ပူေဇာ္ၾကရေလသည္။ထုိကဲ့သို႔ တိရိစၧာန္ေသြးျဖင့္ ပူေဇာ္ျခင္း မျပဳပါက အိမ္သူအိမ္သားမ်ား နာမက်န္းျဖစ္ျခင္း၊ေဘးဥပါဒ္မ်ား ဆုိက္ေရာက္တတ္သည္ဟု အယူရွိၾကသည္။ ၄င္းဖားစည္ကို အသုဘႏွင့္အရိုးေကာက္ပြဲမ်ာ၌ ေန႔ေရာညပါ တီးခတ္ၾကေလသည္။၄င္းအျပင္ စစ္တက္၊စစ္ခ်ီရာ၌ တီးခတ္အသံုးျပဳပါက အမဂၤလာဖားစည္၏ အသံၾကားရေသာ္ တစ္ဖက္သားရန္သူတုိ႔ စိတ္ဓာတ္ေျခာက္ျခား ေၾကာက္ရႊံ႕လ်က္ ေသၾကပ်က္စီးႏုိင္သည္ဟု အယူရွိျပီး ေသမင္းတမန္ စစ္ဖားစည္အေနျဖင့္ အသံုးျပဳၾကေလသည္။
ထုိ႔ျပင္ ကရင္အမ်ိဳးသားဖားစည္ကို ကရင့္အမ်ိဳးသား အလံေတာ္တြင္ အထြတ္အျမတ္အေနျဖင့္ ထည့္သြင္း ေဖၚျပထားေလသည္။ ကရင္အေခၚ ေခြ (ကြ်ဲခ်ိဳ)ႏွင့္လည္း အျမဲတေစ တြဲထားေလ့ရွိသည္။ဒံုးယိမ္းအကကို ကျပရာ၌ျဖစ္ေစ.၊ ကရင္အမ်ိဳးသားတုိ႔၏ ေန႕ၾကီးရက္ၾကီးအခါ ပြဲေတာ္မ်ား က်င္းပရာ၌ျဖစ္ေစ. ဖားစည္ႏွင့္ ကြ်ဲခ်ိဳတုိ႔ကိုတီးမွဳတ္ျပီး အခမ္းမနားမ်ား ဖြင့္လွစ္အစပ်ိဳးေလ့ရွိသည္။အမ်ိဳးသား အလံေတာ္၊ ဖားစည္၊ ကြ်ဲခ်ိဳတုိ႔သည္ ကရင္လူမ်ိဳးတုိ႔၏ အထင္ရွားဆံုး ရုိးရာယဥ္ေက်းမွဳ အေမႊအႏွစ္ပစၥည္းမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု ခြဲျခား၍ မရေပ။ထုိၾကာင့္ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ား တည္ရွိေနသေရႊ႕ ကရင္ရုိးရာယဥ္ေက်းမွဳ အေမႊအႏွစ္ပစၥည္းမ်ားလည္း တည္ရွိေနမည္သာ ျဖစ္ပါသည္။ကရင္လူမ်ိဳးတုိင္းလည္း မိမိတုိ႔၏ အထြတ္အျမတ္ ယဥ္ေက်းမွဳ အေမႊအႏွစ္မ်ားကို တန္ဖုိးထား ထိန္းသိမ္းၾကရမည္။
No comments:
Post a Comment