ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ ျဖစ္ေပၚလာပံု…

လူမ်ိဳးအသီးသီးတုိ႔သည္ ေရွးပေ၀သဏီကပင္ မိမိတုိ႔ဆုိင္ရာ လူမ်ိဳးအလုိက္ ေရၾကည္ရာျမက္ႏုရာ ဆုိသလုိ အဆင့္ဆင့္ ဆင္းသက္ေနထုိင္ခဲ့ၾကသည္။ မိမိတုိ႔ ခုႏွစ္သကၠရာဇ္ ေသေသခ်ာခ်ာ မရွိေသးခ်ိန္တြင္ ေတာေတာင္သဘာ၀၊ ေရေျမရာသီဥတု၊ သစ္ပင္ ပန္းမန္၊ ေနလ၊ နကၡတ္တုိ႔ကုိ ေလ့လာမွတ္သား၍ အခ်ိန္ကာလ အပုိင္းအျခားတုိ႔ ခဲြဲျပားသိျမင္ၾကသည္။
ကရင္လူမ်ိဳးတုိ႔သည္လည္း အခ်ိန္အကန္႕အသတ္ကုိ ၾကည့္ၿပီး တစ္ရက္၊ တစ္လ၊ တစ္ႏွစ္ဟု သတ္မွတ္ကာ အမည္နာမေပးၾကပါသည္။ မိမိတုိ႔၏ ပထမလကုိ စေကာကရင္ျဖင့္ "သေလ"၊ ပုိးကရင္ျဖင့္ "ထုိင္ေခါက္ဖုိး" ဟု ေခၚၾကပါသည္။ ထုိသုိ႔ တစ္ႏွစ္ဆန္းလွ်င္ မိမိတုိ႔ ဓေလ့ထုံးစံအရ ေပ်ာ္ပဲြ ရႊင္ပဲြမ်ားက်င္းပျခင္း၊ ယစ္နတ္ပူေဇာ္ျခင္း၊ လူႀကီးသူမမ်ားအား ကန္ေတာ့ျခင္း မ်ားကုိ ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။



-ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ေရာက္လာၿပီ
ေရခ်ိဳးေခါင္းေလွ်ာ္ စိတ္သန္႕စင္
လူႀကီးသူမ ကန္ေတာ့ၾက
ဆုံးမပဲ့ျပင္ နာခံမွတ္။
ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ သေလ လ(ထုိင္ေခါက္ဖုိး)ကုိ ပထမလအျဖစ္ သတ္မွန္၍ လဆန္းတစ္ရက္ ေန႕ကုိ ႏွစ္သစ္ကူးေန႕အျဖစ္ သတ္မွန္ခဲ့ၾကသည္။ သေလး ထုိင္ေခါက္ဖုိးလသည္ ျမန္မာလအားျဖင့္ ျပာသုိလျဖစ္၍ ျပာသုိလဆန္းတစ္ရက္ေန႕သည္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႕ျဖစ္ပါသည္။ သုိ႕ေသာ္လည္း ေရွးအခါက ေန႕ရက္ကုိ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႕ အျဖစ္ ေျမျပန္႕ေဒသ ကရင္အခ်ိဳ႕ႏွင့္ ေတာင္ေပၚကရင္ အခ်ိဳ႕တုိ႕သည္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက က်င္းပခဲ့ၾကပါသည္။

ဆက္ဖတ္ရန္...

သုိ႕ရာတြင္ ခရစ္ယာန္ကရင္ ဘာသာ၀င္မ်ားသည္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ႏွစ္သစ္ကူးေန႕ျဖစ္ေသာ ဇန္န၀ါရီလ တစ္ရက္ေန႕ကုိ က်င္းပသည့္နည္းတူ ဗုဒၶဘာသာကရင္မ်ားသည္လည္း တန္ခူးလ (သၾကၤန္)အၿပီး ႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန႕ကုိ က်င္းပၾကပါသည္။ ထုိ႕အျပင္ ကရင္လူမ်ိဳး ဖုိးပုိက္ဆံဘာသာ၀င္မ်ားသည္ တပုိ႕တဲြလဆန္း(၄)ရက္ေန႕ကုိ၄င္း၊ ရေသ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ကရင္မ်ားကလည္း တေပါင္းလျပည့္ေက်ာ္ (၁)ရက္ ေန႕ကုိ၄င္း၊ အသီးသီး ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႕ကုိ တကဲြတျပားဆီ က်င္းပၾကသည္။
ထုိသုိ႕ ႏွစ္သစ္ကူးေန႕ကုိ အကဲြကဲြအျပားျပား က်င္းပၾကေသာေၾကာင့္ စိတ္၀မ္းကဲြမႈမ်ားလည္း ရိွေနၾကပါသည္။ ကရင္အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ ေဒါက္တာ တီသံျပာ၊ ဦးလူနီ၊ ေဒါက္တာ ျမတ္စံ၊ ဦးစံလုံးႏွင့္ အျခားေသာ ကရင္အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား ပါ၀င္ေသာ" ေဒါကလု" ေခၚ ကရင္အမ်ိဳးသားအသင္းႀကီး Karen National Association (KNA) အသင္းႀကီးကုိ (၁၈၈၁)ခုႏွစ္တြင္ တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ ၄င္းအခ်ိန္က ျမန္မာနုိင္ငံတြင္ မည္သည့္နုိင္ငံေရးအဖဲြ႕အစည္းမွ မရိွေသးေပ။ ထုိအသင္းႀကီးက ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႕ ကုိ တစ္ေန႕တည္းက်င္းပလွ်င္ ပုိ၍သင့္ေလ်ာ္ေၾကာင္းသိရိွသည္။ ထုိ႕ေၾကာင့္ အနယ္နယ္အရပ္ရပ္မွ ကရင္အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားအား ေတြ႕ဆုံေစၿပီး မည္သည့္ေန႕ရက္တြင္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႕ က်င္းပရန္သင့္ေလ်ာ္မည္ကုိ ေရွးအေထာက္အထားမ်ား အေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ ေသခ်ာစြာ စုံစမ္းၿပီး ေဒါကလု အသင္းႀကီးအား ျပန္လည္အစီရင္ခံေစသည္။
ထုိ႕ေၾကာင့္ အနယ္နယ္အရပ္ရပ္က အစီရင္ခံစာမ်ား ေပးပုိ႕ၾကသည္သာမက ဆရာယာနီ ဆုိသူက ကုိယ္တုိင္လာေရာက္ေတြ႕ဆုံသည္။ ဆရာယာနီ သည္ ေျမာင္းျမခရုိင္ တကူးဆိပ္ရြာသားျဖစ္၍ ဖါပြန္တြင္ ေက်ာင္းဆရအျဖစ္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အလုပ္လုပ္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ ၄င္းႏွင့္အတူ ေတာင္ေပၚကရင္ေဒသရိွ ကရင္အမ်ိဳးသားမ်ား အသုံးျပဳေသာ ပ်ဥ္းျပားျပကၡဒိန္ကုိ ယူေဆာင္လာ၍တင္ျပသည္။ ထုိပ်ဥ္ျပားျပကၡဒိန္တြင္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ဆယ့္ႏွစ္လပါရိွ၍ ပထမလမွာ ျပာသုိလျဖစ္ေၾကာင္း သက္ေသအေထာက္အထားႏွင့္ တင္ျပလာပါသည္။ ထုိ႕အတူ" ေဒါကလု "အသင္းႀကီး၏ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး မန္းဘခင္မွာလည္း ႏွစ္ေပါင္း(၇၀)ေက်ာ္က စတင္ထုတ္ေ၀ခဲ့သည့္ ပုိးကရင္သင္ပုန္းႀကီးႏွင့္ ဖတ္စာအုပ္ကုိ တင္ျပပါသည္။
အဆုိပါ စာအုပ္တြင္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ဆယ့္ႏွစ္လပါရိွၿပီး ျပာသုိလမွာ ပထမလျဖစ္ေၾကာင္း ဘုိးဘြားမ်ားလက္ထက္မွစ၍ ယေန႕တုိင္ေအာင္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႕ကုိ ျပာသုိလဆန္း(၁)ရက္ေန႕တြင္ က်င္းပေၾကာင္း တင္ျပသြားပါသည္။
ထုိ႕ေၾကာင့္ပင္ သမုိင္း၀င္ေန႕တစ္ေန႕ရိွရန္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႕အျဖစ္တင္သြင္းရာတြင္ ပထမဦးစြာ ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွ စတင္တင္သြင္းရမည္ျဖစ္၍ ကရင္အမတ္ ဆယ့္ငါးဦး၏ ဒုတိယဥကၠ႒ျဖစ္ေသာ ေစာဂြ်န္ဆင္ဒီဖုိးမင္း သည္ ေန႕ရက္သတ္မွတ္ေရးအတြက္ တာ၀န္ယူရသည္။ ထုိ႕ေၾကာင့္ ေစာဂြ်န္ဆင္ဒီဖုိးမင္းသည္ ေတာင္ငူၿမိဳ႕ရိွ ကရင္သက္ႀကီး၀ါရင့္သူတစ္ခ်ိဳ႕ႏွင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး သရာမုိးလုိ (ကရင္အမ်ိဳးသားအလံေတာ္ ပုံစံတင္သြင္းရာတြင္ ဒုတိယဆုရရိွသူ) အားဆက္လက္ တာ၀န္လဲႊအပ္ခဲ့ၾကသည္။
သရာမုိးလုိသည္ ကရင္အမ်ိဳးသားတုိ႕၏ ခုႏွစ္သကၠရာဇ္သည္ ႏွစ္ေပါင္းမည္မွ်ရိွေၾကာင္းႏွင့္ ကရင္အမ်ိဳးသားတုိ႕၏ ႏွစ္သစ္ကူးေန႕သည္ မည္သည့္ေန႕၊လတြင္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဟူသည့္ အခ်က္အလက္ေပၚမူတည္၍ ရွာေဖြသုေတသနလုပ္ခဲ့ၿပီး ျပန္လည္တင္ျပခဲ့သည္။ အေရွ႕တုိင္းသမုိင္းသုေတသီႀကီး ႏွစ္ဦးျဖစ္ေသာ ဂ်ီ၊ အိပ္ခ်္၊ လူ႕စ္ (G.H. Luce) ႏွင့္ ဂ်ီ၊အီး၊ဟာဗီ (G.E.Harvey) တုိ႕၏ မွတ္တမ္းျပဳခ်က္မ်ားအရ၄င္း၊ အမ်ိဳးသား ပညာ၀န္ဦးဖုိးက်ားေရးသားေသာ ျမန္မာရာဇ၀င္အရ၄င္း၊ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ျမန္မာနုိင္ငံသုိ႔ ေရွ႕ဦးစြာ ၀င္ေရာက္လာခဲ့ၾကသည္မွာ ဘီစီ ၇၃၉ခုႏွစ္က ျဖစ္ေၾကာင္းသိရိွရေပသည္။
သုိ႕ျဖစ္၍ သရာမုိးလုိက ကရင္သကၠရာဇ္ကုိ ကရင္လူမ်ိဳးတုိ႕ ျမန္မာနုိင္ငံသုိ႕ ၀င္ေရာက္လာခဲ့ၾကသည့္ ထုိႏွစ္မွစ၍ ေရတြက္ရန္ အဆုိျပဳခဲ့သည္။ ယင္းအဆုိျပဳခ်က္ကုိ ေအဒီ ၁၉၃၆ခုႏွစ္တြင္ တင္သြင္းခဲ့ရာ ကရင္ လူမ်ိဳးမ်ား ျမန္မာနုိင္ငံသုိ႔ စတင္၀င္ေရာက္လာခဲ့ၾကသည့္ ဘီစီ ၇၃၉ခုႏွစ္မွစ၍ ေရတြက္ေသာ္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၆၇၅-ႏွစ္ရိွၿပီးျဖစ္သည္။ယခုမ်က္ေမွာက္ေခတ္ သကၠရာဇ္ႏွင့္ ေရတြက္ေသာ္ ၂၇၄၈-ခုႏွစ္ ရွိေနျပီးျဖစ္ပါသည္။
ေတာင္ငူရိွ သက္ႀကီး၀ါႀကီးသူမ်ား၏ သေဘာတူညီသတ္မွတ္လုိက္သည့္ ေန႕၊ ရက္ (သေလ)ထုိင္ေခါက္ဖုိးလဆန္းတစ္ရက္ကုိ ဥပေဒျပဳေအာက္လႊတ္ေတာ္တြင္ တင္သြင္းသည့္အဆုိကုိ ေစာဂြ်န္ဒီဖုိးမင္း လက္မွတ္ေရးထုိး၍ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းတြင္ တင္သြင္းခဲ့သည္။ ၁၉၃၇-ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၃-ရက္ေန႕တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ ဥပေဒျပဳ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းမွတ္တမ္းတင္ခ်က္အရ (Presented) ဟူ၍ မွတ္တမ္းတင္ထားသည္။
ယင္းကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ အထက္လႊတ္ေတာ္မွ ဆရာစံေဘာ္က ဆက္လက္ဦးေဆာင္၍ ၀န္ႀကီးေစာေဖသာႏွင့္ ညွိႏႈိင္းၿပီး ေဒါက္တာ ဘေမာ္ အစုိးရအဖဲြ႕သုိ႕တင္ျပ၍ အစုိးရ၏ သေဘာတူညီခ်က္အရ ( Capinet Executive Power)ျဖင့္ ဘုရင္ခံသုိ႕ တင္ျပႏုိင္၍ ဘုရင္ခံ၏ သေဘာတူညီခ်က္ေၾကာင့္ အစုိးရရုံးမ်ားႏွင့္ လဲြေျပာင္းနုိင္သည္။
စာခ်ဳပ္စာတမ္းအက္ဥပေဒ(Ne-gotiable Instrument act.)အစုိးရ အသိအမွတ္ျပဳ ရုံးပိတ္ရက္အျဖစ္ ရရိွခဲ့သည္။ အစုိးရ၏ ပထမဆုံးအသိအမွတ္ျပဳ ရုံးပိတ္ရက္မွာ ၁၉၃၈-ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလ(၁)ရက္၊ (၁၂၉၉-ခုႏွစ္၊ ျပာသုိလဆန္းတစ္ရက္ေန႕ျဖစ္ၿပီး ၄င္းေန႕တြင္ ၀တ္လႈံေတာ္ရ ဆစ္ဒနီလူနီက အသံလႊင့္ မိန္႕ခြန္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
၁၉၃၈-ခုႏွစ္တြင္ ေပၚေပါက္လာသည့္ သာ့ပြါဖုိးလင္းေတး ျပဳစုေရးဆဲြသည့္ ကရင္အမ်ိဳးသားျပကၡဒိန္အရ တစ္ႏွစ္ျပည့္ေျမာက္၍ ၁၉၃၈-ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ (၂၁)ရက္ေန႕တြင္ က်ေရာက္သည့္ ကရင္ ႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ တြင္ ကရင္အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ႀကီး ငါးဦးျဖစ္ၾကေသာ ေဒါက္တာစံစီဖုိး၊ မန္းေရႊဘ၊ မန္းလွေဖ၊ ေစာဆစ္ဒနီလူနီ ႏွင့္ ေစာေဖသာတုိ႕က ၾသ၀ါဒ သ၀ဏ္လႊာ ေပးပုိ႕ခဲ့သည္။ (သ၀ဏ္လႊာ ေပးပုိ႕သည့္ ေန႔စဲြမွာ သာ့ပြါဖုိးလင္းေတး၏ ျပကၡဒိန္အရ ၁၉၃၈-ခုႏွစ္တြင္ ႏွစ္ႀကိမ္က်ေရာက္ေနျခင္းေၾကာင့္ ရက္အမွန္(၂၁.၁၂.၁၉၃၈)အစား (၂၁.၁၂.၁၉၃၉)ဟူ၍ ျဖစ္ေနေၾကာင္းသတိျပဳအပ္သည္။
မည္သုိ႔ပင္ဆုိေစ ယေန႕ ကရင္အမ်ိဳးသားထုတစ္ရပ္လုံးက သာရာမုိးလုိ၏ ရွာေဖြခ်မွတ္ေပးခဲ့သည့္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႕ ျဖစ္ေသာ သေလ လဆန္းတစ္ရက္ ဟုအတည္ျပဳထားေသာ ျပာသုိလဆန္း(၁)ရက္ သုိ႔မဟုတ္ "ထုိင္ေခါက္ဖုိး "လဆန္းတစ္ရက္ကုိသာ ဆက္လက္အတည္ျပဳလက္ခံေနၾကေၾကာင္း ေတြ႕ရိွရပါသည္။ပထမလကို စေကာကရင္ဘာသာျဖင့္ သေလ၊ ပိုးကရင္ဘာသာျဖင့္ ထုိင္ေခါက္ဖုိး ဟု ေခၚသည္။

မူရင္း...http://www.zwegapin.com/

Writing by sawneymyo